Artık daha genç ve büyük gemiler söküme geliyor
Aliağa’ya söküme gelen gemi tonajı ilk çeyrekte yüzde 45’ten fazla arttı. AB’nin yeni emisyon hedefleri çerçevesinde artık daha genç ve büyük gemiler söküme geliyor. Sektör yılsonu hedefini de yukarı çekti.
Aysel YÜCEL |Aysel YÜCEL
Pandemiyle birlikte işlerin arttığı Türkiye’nin gemi söküm merkezi Aliağa, bu yıl da hız kesmiyor. İlk çeyrekte söküme gelen gemi tonajı geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 45’ten fazla arttı. AB’nin yeni emisyon hedefleri çerçevesinde artık daha genç ve büyük gemiler söküme geliyor.
2021'in ilk çeyreğinde Türkiye'nin gemi söküm merkezi Aliağa'ya muhtelif tipte 232 bin ton çelik ağırlığında 30 gemi geldi. Bu gemiler ağırlıklı olarak Yunanistan, Hollanda, İtalya ve Norveç gibi Avrupa ülkelerinden geldi. 2020 yılında 157 bin ton çelik ağırlığında 32 gemi söküme gelmişti. Söküme gelen gemi sayısında önemli oranda bir değişim yaşanmasa da tonajlardaki büyük artış dikkat çekiyor. Artık daha büyük gemiler söküme geliyor. Söküme gelen gemilerin yaşı da daha genç. Bunda AB'nin Yeşil Mutabakat gündemi ve Uluslararası Denizcilik Örgütü IMO'nun yeni emisyon hedefl eri de etkili oldu. Aliağa Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği (GEMİ- SANDER) Başkanı Kamil Önal, “Tesislerimize daha genç ve çevre iş sağlığına uyumlu inşa edilmiş gemiler gelmeye başladı” dedi.
Yılsonu hedefi 900 bin ton
Kamil Önal, Türkiye’nin AB listesinde bulunan tesis sayısının artmasıyla her geçen gün daha fazla armatörün söküm için Aliağa’ya geldiğini belirterek, 2021 yılında Aliağa’da hedefl erinin 900 bin tona yakın gemiyi söküme almak olduğunu söyledi. Ocak ayında sektörün yılsonu hedefi 800 bin tonu aşmaktı. İlk çeyrekte işlerin artması ile bu hedef de yukarı çekildi. Önal, AB bayraklı daha büyük tonajlı gemilerin tesise gelmesini beklediklerini ifade etti.
Bu yıl kruvaziyer gelmedi
Aliağa’da geçen yıl işlerin yoğun olmasının en büyük nedeni salgının yolcu ve yük talebini baskılamasıyla birlikte gemi sökümünün tüm dünyada hızlanması olmuştu. Geçen yıl rekor seviyede kruvaziyerler gemisi söküme gelmişti. Kamil Önal’ın verdiği bilgiye göre, 2021 yılının ilk çeyreğinde Türkiye’ye söküme gelen kruvaziyer gemisi olmadı. 2020 yılında söküme alınan kruvaziyer gemilerinden beşinin sökümü ise devam ediyor.
3 tesis listeye girmeyi bekliyor
Avrupalı armatörlerin artan gemi söküm talebini mevcut tersaneler ile karşılayamayan AB, Aliağa’daki tesislerin onay sürecini hızlandırmıştı. Son olarak geçtiğimiz kasım ayında iki tersaneyi daha ‘onaylı tesis’ listesine eklenmişti. Leyal, Leyal Demtaş, Işıksan, Sök Denizcilik, Ege Çelik ve Öge Gemi’den sonra Avşar ile Şimşekler de AB bayraklı gemileri geri dönüşüme almaya başladı. Böylece, listeye giren 8 tersanenin toplam kapasitesi 500 bin tona ulaştı. Bu yıl 3 tesisin daha listeye girmesi bekleniyor. Ancak Önal’ın aktardığı bilgiye göre, pandemi nedeniyle müracaat eden firmaların saha denetim süreçleri aksadı.
Kamil Önal, bölgenin revize imar planı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylandığı bilgisini de vererek, “Bu durum bölgenin gelişimine önemli katkı sağlayacak” dedi. Sektörün önemli taleplerinden biri de 2026 yılında sona erecek kira sözleşmelerinin acilen yenilenmesi. Bu konuda henüz bir gelişme yaşanmadı. Firmalar yeni yatırımlar için kira sürelerinin uzatılmasını bekliyor.
Hurda fiyatları düştü
Kamil Önal, 2021’in ilk çeyreğinde demir çelik hurda fiyatlarının ton başına 400 dolara indiğini açıkladı. 2020’de 300 dolar seviyesinde başlayan demir çelik hurda fiyatları mayıs ayında 230 dolar seviyesine kadar gerilemiş, haziranda ise tekrar yükselişe geçerek yılı 455 dolar ile kapatmıştı.