Rusya, Türkiye’nin pik demir ithalatını ‘vurdu’

Barış SEDEF

Rusya-Ukrayna arasındaki savaşın Türk ekonomisine etkisi hemen tüm sektörlere yayıldı. Ukrayna’daki pik demir üreten fabrikanın Rusya tarafından bombalanması, Türk metal döküm sektörünü tedarik darboğazına soktu. Pik demir fiyatlarının iki hafta gibi kısa bir sürede yüzde 30 arttığı belirtiliyor. Sektör, ana girdi olan pik demirde tamamen dışa bağımlı ve yıllık bir milyon tonluk ithalatının yüzde 70’ini Ukrayna ve Rusya’dan yapıyor. Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği (TÜDÖKSAD) Başkanı Umur Denizci, sektörün yaşadığı tedarik sorununu şöyle dile getirdi: “Pik demir tedarikinde yaşanacak olası bir kesinti, metal döküm tesislerinin durmasına ve daha büyük bir krize neden olabilir.

Pik dökümün yaklaşık yüzde 70'lik kısmını Ukrayna ve Rusya'dan

Denizci, “Sonuç olarak; pik demir, metal dökümhanelerinin ana girdisi ve olmazsa olmazı konumunda. Bundan yaklaşık 20 yıl öncesine kadar ülkemizin pik demir ihtiyacı belirli oranlarda yerli üretimimizle Erdemir, İsdemir ve Kardemir tarafından karşılanabilmekteydi. Ancak yerli üretim, gerek yeni stratejiler gerekse ithal ürünlerle fiyat bazında rekabet edilmemesi sebebiyle giderek azaldı ve ihtiyacın neredeyse tamamı ithalat yoluyla karşılanır duruma geldi. Bu kapsamda pik dökümün yaklaşık yüzde 70’lik kısmını Ukrayna ve Rusya’da ithal ediyoruz. Sürecin uzaması fiyatların daha fazla yukarı hareket etmesine neden olur” diye konuştu.

Pik fiyatları iki haftada yüzde 30 arttı

Türkiye metal döküm sektörünün her yıl 1 milyon tonu aşan seviyede pik demir ithal ettiğinin altını çizen Denizci, “Bu ithalatın çok büyük bir kısmı Rusya ve Ukrayna üzerinden gerçekleşiyor. Savaş sebebiyle teslimatlar da yaşanan gecikmeler, en çok kullandığımız malzemelerden çelik pikinin fiyatının iki hafta içerisinde yüzde 30’a yakın bir artışla ton başına 900 dolara dayanmasına neden oldu. Yine çok kullandığımız ve son bir yıldır tedarikinde başka sıkıntılar da yaşadığımız sfero pikinin fiyatı ise yaklaşık 900 dolar civarından bin 150 dolar civarına geldi” bilgisini verdi.

Geçtiğimiz günlerde Avrupa’nın en büyük demir-çelik fabrikası Azovstal’ın Rus bombardımanında ağır hasar almasının hammadde konusundaki süreci ciddileştirdiğini belirten Denizci, “Başka tesislerin de benzer durumla karşılaşması, başta Avrupa olmak üzere global demir-çelik ticaretinde büyük izler bırakabilir. Pik demir tedarikinde yaşanacak olası bir kesinti metal döküm tesislerinin durmasına ve daha büyük bir krize neden olabilir” dedi.

"Pik demir üretimine dönmeliyiz"

Dernek olarak alternatif pik üreticilerini araştırdıklarını, diğer yandan da Türkiye’deki stratejik ağır sanayi kuruluşları Kardemir ve İsdemir tesislerine, yerli pik üretimine tekrar başlanması konusundaki taleplerini ilettiklerini kaydeden TÜDÖKSAD Başkanı Umur Denizci beklentilerini şöyle dile getirdi: “Diğer yandan konuyla ilgili olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı nezdinde girişimlerimizi de sürdürüyoruz. Tedarik tarafında Brezilya, Güney Afrika ve Hindistan gibi alternatifl er bulunsa da hem lojistik maliyetlerinin yüksekliği hem yeni tedarik anlaşmaları süreçlerinin zorluğu alternatif ülkelerden tedarik ihtimallerini kısa vadede son sıraya itiyor. Buna karşın, savaş koşulları sebebiyle olası bir acil durumda, demir-çelik tesislerimizin kapasitelerinin bir bölümünü yeniden pik demir üretimine ayırmasının stratejik önemine dikkat çekmek istiyoruz. Yerli ve milli üretimi hedefleyen ülkemizin can damarı, ağır sanayimizin bel kemiği olan bu tesisler Türkiye metal döküm sektörü için krizin yönetilmesinde büyük rol oynayabilir."