İşleyen demir pas tutmadı!

Evrim KÜÇÜK

Hem hacim hem de parasal değeri bakımından ham petrolden sonra en büyük ikinci emtia olan demir cevherinin fiyatı, hükümetlerin dünya çapında teşvik ettiği gibi altyapı yatırımlarının çelik talebini büyütmesinin desteğiyle yükseliyor. Koronavirüs kaynaklı ekonomik çöküşten çıkış sürecinde en iyi performans gösteren emtia ürünleri arasındaki demir cevheri, Çin’de çelik üretiminin artması ve lojistik sıkıntıların etkisiyle 10 yılın en yüksek seviyesinden el değiştiriyor.

1 yılda %180 yükseldi

Çin'de çevresel kısıtlamalara ilişkin endişelere rağmen çelik şirketlerinin yüksek kar marjları nedeniyle üretime devam etmeleriyle Kuzey Çin'e (CFR Qingdao) ithal edilen yüzde 62 Fe demir cevherinin tonu 178,43 dolar/ton seviyesinden satıldı. Çin’de fiyatlar 2011 yılından bu yana en yüksek seviyeye gelirken, son 1 yılda demir cevheri fiyatları neredeyse 3’e katlandı. Pandeminin yarattığı endişelerle 6 Nisan 2020’de 63 dolara kadar inen fiyatlardaki artış oranı yüzde 182’ye ulaştı. Bu arada yüksek kaliteli yüzde 65 Fe Brezilya demirinin fiyatı da ton başına 211.10 dolar gibi rekor bir yüksekliğe ulaştı.

Ralli, tedarik sıkıntısıyla desteklendi

Çin'deki gösterge demir cevheri vadeli işlemlerde büyük madencilerden gelen arzın düşmesi de etkili oldu. Mysteel danışmanlığından alınan verilere göre, Çin'in iki büyük demir cevheri tedarikçisi olan Avustralya ve Brezilya'dan yapılan sevkiyatlar önceki hafta 4.04 milyon ton düşüşle 24.04 milyon ton oldu. Operasyonel sorunlar ve şiddetli yağışlar Brezilya'daki demir cevheri sevkiyatlarını olumsuz etkiledi. Öte taraftan Batı Avustralya'daki en büyük demir cevheri terminali olan Port Hedland'den Çin'e demir cevheri ihracatı Mart ayında 38,1 milyon tonla, geçen yılın aynı döneminin yüzde 5.7 altında kaldı. Ülkenin Genel Gümrük İdaresi tarafından yayınlanan en son istatistiklere göre Çin, Ocak-Mart döneminde toplam 283.4 milyon ton demir cevheri ithal etti. Dünyada yıllık demir cevheri ticaretinin 1.5 milyar tonu bulduğu ve pazarın toplam büyüklüğünün 300 milyar doları aştığı tahmin ediliyor.

Son çeyrekte 110 dolara inebilir

Fiyatlar 10 yılın zirvesinde olsa da, bu seviyelerde ne kadar kalacağı üretimin ne zaman normale döneceğine göre şekillenecek. Yatırım kuruluşu Goldman Sachs, Brezilya artan ihracatı ile piyasanın yılın ikinci yarısında fazla vereceğini tahmin ediyor. Bankanın analistleri yayınladıkları bilgilendirme notunda, fiyatların dördüncü çeyrekte ton başına 110 dolara ve 2022'de 100 doların altına düşmesini öngördüklerini belirttiler.

Çin’in ihracatı yüzde 24 arttı

Yurt dışı pazarlardaki talep ve fiyatların toparlanmasının Çin çeliğini yeniden rekabetçi hale getirmesiyle Çin, bu yıl ihracat pazarındaki katılımını artırdı. Platts Analytics, ülkenin Ocak- Mart döneminde işlenmiş çelik ihracatının yıllık yüzde 24 artışla 17.682 milyon tona yükseldiğini tahmin ediyor. İhracat artışının da yardımıyla Çin yerel sıcak haddelenmiş rulo fiyatları yılbaşından bu yana yaklaşık yüzde 20 artarken, marjlar da 14 Nisan'da bugüne kadarki en yüksek seviye olan 147 dolar / ton seviyesine ulaştı. Kârın bu kadar yüksek olmasıyla, üreticiler üretimi kısmak konusunda isteksiz davranıyor.

Çelik şirketlerinin marjları artıyor

ING emtia stratejisi başkanı Warren Patterson Financial Review'e verdiği demeçte, "Çin'deki çelik marjları şu anda çok cazip, bu nedenle Tangshan eyaletinde çevresel kaygılarla başlayan üretim kısıtlamalarına rağmen, diğer şirketler üretimlerini artırmaya teşvik olmuş durumdalar” diyor. JP Morgan analisti Lyndon Fagan da aynı konuya parmak basarak, "Ülke çapında denetimlerin artacağı konuşulmasına karşın özellikle çelik marjlarındaki artış göz önüne alındığında üretimin bir süre artmaya devam edeceğini düşünüyoruz” şeklinde konuşuyor.

Küresel talep 1.87 milyar tona çıkacak

Dünya Çelik Birliği (Worldsteel), bu yıl için küresel çelik talebi beklentisini, küresel ekonominin toparlanması nedeniyle yüzde 5.8 artırarak 1.87 milyar tona çıkardı. Birlik, 2021 için bundan önceki beklentisini yüzde 4.1 olarak belirlemişti. 2022 için küresel çelik talebinde beklentisi ise yüzde 2.7 artışla 1.92 milyar ton olarak öngörüldü. Pazar araştırma şirketi IndexBox da yayınladığı raporda, “Otomotiv ve inşaat sektörlerinde ve diğer alt sektörlerde toparlanma AB’de yüzde 11 ve diğer Avrupa ülkelerinde yüzde 11.9 tüketim artışını teşvik edecek” dedi.