Ambargo Türk demir-çeliğine talebi artırdı
ABD ve AB’nin Rusya’ya uyguladığı yaptırımlar sonrası başlayan tedarikte alternatif arayışı, Türkiye’nin öne çıkmasını sağladı. Demir ve çelik sektörleri ihracatta ivme kazandı. Hedefler revize ediliyor.
Erkan Çakan |Erkan ÇAKAN
Rusya-Ukrayna savaşının ardından ABD ve AB başta olmak üzere çok sayıda ülkenin Rusya’ya ambargo koymasıyla demir, demir dışı metaller ve çelik sektörlerinde başlayan hammadde sıkıntısı tedarikte alternatif ülkeleri öne çıkardı. Sektör yetkilileri, Türkiye’nin gelişmiş üretim teknolojisi ve lojistik avantajıyla öne çıktığını, özellikle AB’den yoğun talep gördüğünü belirtiyor.
Türkiye’nin çelik ihracatı 2022 yılının ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 51 artışla 5,7 milyar dolara ulaştı. Söz konusu dönemde Avrupa ve Kuzey Afrika öne çıkan ihracat pazarları oldu. Yıla başlarken ihracat hedefini 2021 rakamlarına yakın 23 milyar dolar olarak belirleyen sektör, 2022 ihracat hedefini yukarı yönlü revize ederek 26 milyar dolara yükseltti. İhracat hedefini yukarı yönlü revize eden diğer bir sektör olan demir ve demir dışı metallerde de ihracat bu yılın ilk üç ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 48,2 artarak 3,81 milyar dolara ulaştı. Sektörün en çok ihracat yaptığı bölge AB ülkeleri oldu. Yılın başında ihracat hedefini 13,5 milyar dolar olarak belirleyen sektör hedefini 15,5 milyar dolara revize etti.
Savaş Türkiye’ye fırsatlar sundu
Mart ayı ihracat verilerini DÜNYA’ya değerlendiren Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Aslan, “Türkiye’nin çelik ihracatı 2022 yılının Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına kıyasla miktarda yüzde 11,5 artış ile 2,2 milyon ton, değerde ise yüzde 48,8 yükselişle 2,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu yılın ilk çeyreğinde ise ihracat miktarda yüzde 7,2 artış ile 5,4 milyon ton, değerde ise yüzde 51 yükselişle 5,7 milyar dolara ulaştı. Söz konusu dönemde Avrupa ve Kuzey Afrika öne çıkan ihracat pazarları arasında yer aldı. 2022 yılı için miktarda yaklaşık 24,9 milyon tonluk, değerde ise 26 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmeyi hedefl iyoruz” dedi.
Globalde artan çelik talebinin Türk çelik sektörüne önemli bir fırsat sunduğunun altını çizen Aslan, “Önemli olan, elde edilen başarıların gelecek yıllarda da sürdürebilir kılınması” diye konuştu. Arslan, Türkiye’nin önde gelen rakipleri olan Rusya ve Ukrayna’nın savaş koşullarını yaşamasının, Türk çelik sektörüne fırsatlar sunduğunu belirtti.
Öztiryaki: Hedefimizi yükselttik
Türkiye’nin alternatif bir tedarikçi ülke olarak her geçen gün yerini sağlamlaştırdığına dikkat çeken İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Başkanı Tahsin Öztiryaki, “Sektörümüz mart ayında 1,47 milyar dolar ihracat gerçekleştirerek genel ihracattan yüzde 6,3 oranında pay elde etti. İhracatımız, 2022 Mart ayında 2021 yılının Mart ayına göre değerde yüzde 48,1 artış sağladı” dedi.
2022’nin ilk üç ayında ise sektör ihracatının geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 48,2 artarak 3,81 milyar dolara ulaştığını ifade eden Öztiryaki, “İlk 3 ayda neredeyse geçen yılın 4 aylık ihracat rakamını yakaladık. Sene başında hedefimizi 13,5 milyar dolar olarak belirlemiştik. Hedefimizi 15,5 milyar dolara yükselttik” diye konuştu.
AB’ye ihracat yüzde 73 arttı
Demir ve demir dışı metaller sektöründe en çok ihracatın AB ülkelerine yapıldığını dile getiren Öztiryaki, “Avrupa Birliği ülkelerine ihracatımız, 2022 Mart ayı itibarı ile bir önceki seneye göre yüzde 72,9 artarak 828,7 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2022 Mart ayında sektörün en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkeler arasında 208,6 milyon dolar ile Almanya ilk sırada yer alırken, 111 milyon dolar ile İtalya ikinci, 81,8 milyon dolar ihracat ile de ABD üçüncü olduğu” bilgisini verdi.
Ruble-TL'de işlem hacmi yetersiz
Sektör olarak savaşın etkilerini görmeye başladıklarını belirten Öztiryaki, “Özellikle kullandığımız hammaddeler içerisinden bu ülkelerden temin ettiklerimiz bulunuyor. Savaş sebebiyle yavaşlayan Rusya ve Ukrayna ile olan ticari ilişkilerde zorlanıyoruz ancak durma noktasına gelen bir şey yok. Rusya ile ticaretimiz tam olarak olumsuz etkilendi diyemeyiz. Bazı fi rmalarımız Rusya’nın SWIFT sisteminden çıkarılmış olması nedeniyle ihracat bedellerini almakta sıkıntı yaşıyorlar. Ruble-TL ile ihracat şu anda yapılabiliyor, fakat henüz işlem hacmi oldukça yetersiz ve artması gerekiyor” dedi. Öztiryaki, savaş nedeniyle Rus Rublesi'ndeki değer kaybı ve oynaklığın caydırıcı bir unsur olabileceğini ifade etti.