Tarım girdi fiyatları son 9 yılın ocak ayları rekoru oldu

FİKRİ CİNOKUR / ANTALYA 

Antalya Ticaret Borsası ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) Başkanı Ali Çandır, TÜİK 2024 yılı Ocak ayı Tarım Girdi Fiyat Endeksi’ni (Tarım-GFE) değerlendirdi. Tarım-GFE’nin Ocak ayında aylık yüzde 7,51 ilan edildiğini anımsatan Çandır, bu rakamın, endeksin ölçülmeye başladığı 2015 yılından itibaren Ocak ayları ortalamasının (3,99) yüzde 88 üzerinde olduğunu belirtti.

Tarım-GFE’nin yıllık yüzde 45,11 ilan edildiğini ifade eden Çandır, ‘’Bu yıllık rakam, son 9 yılın Ocak ayları ortalamasının (30,55) yüzde 48 üzerinde oldu. Ocak ayı için açıklanan tarımsal girdi fiyatları enflasyonu, aylık ve yıllık olarak ortalamaların üzerinde ilan edildi’’ dedi.

Veterinerlik fiyatlarında rekor artış

Ocak ayı Tarım-GFE’nin alt kalemlerine bakıldığında, tarımda kullanılan mal ve hizmetlerin fiyatlarında aylık yüzde 7,27, yıllık yüzde 41,22’lik artış olduğunu vurgulayan Çandır, şunları kaydetti.

‘’Bu rakamlar, Ocak ayları itibariyle aylıkta 2022 yılından ve yıllıkta ise 2022 ve 2023 yıllarından sonraki en yüksek değerler olmuşlardır. Aylık tohumda yüzde 5,71, enerji yüzde 5,51, gübrede yüzde 1,51, ilaçta yüzde 2,56, veteriner hizmetlerinde yüzde 29,35, yemde yüzde 6,48 ve diğer kalemlerde ise yüzde 22,15 artış oldu. Yıllıkta ise tohumda yüzde 49,52, enerjide yüzde 47,37, gübrede yüzde 15,29, ilaçta yüzde 20,76, veteriner hizmetlerinde yüzde 167,95, yemde yüzde 35,72 ve diğer kalemlerde ise yüzde 84,99’luk artış yaşandı.’’

Tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetlerin fiyatlarında ise aylık yüzde 9,07 ve yıllık yüzde 74,88’lik artış ilan edildiğine dikkat çeken Ali Çandır, şöyle devam etti.

‘’Ocak ayında Tarım-GFE alt kalemlerinde sıra dışı rakamlar gözlenmiştir. Bunların en dikkat çekici olanları veterinerlik ve diğer kalemlerindeki değişimler olmuştur. Veterinerlik hizmetleri son 5 aydır ciddi bir artış göstermekteydi. Ocak ayında da bu artış eğilimi hızlanarak ve rekor kırarak devam etmiştir. Öyle ki aylık yüzde 29,35’lik artış ve yıllıktaki yüzde 167,95’lik artış tüm zamanların rekorları olmuştur. Diğer bir dikkat çekici olan ise diğer kalemindeki aylık yüzde 22,15’lik artış da yine tüm zamanların rekoru olmuştur. Yıllıktaki yüzde 84,99’luk artış ise 2023 yılı Ocak ayından sonraki en yüksek artış olmuştur.’’

Tarım-ÜFE

Ocak ayı tarımsal üretici fiyat endeksi Tarım-ÜFE’nin aylık yüzde 3,85, yıllık yüzde 57,85 açıklandığını ifade eden Başkan Ali Çandır, sözlerini şöyle sürdürdü.

“Tarımsal faaliyetlerde bulunanlar açısından son bir yıllık eğilim, genel olarak üretici aleyhine seyretmişken Ocak ayındaki aylık maliyet artışı daha yüksek fakat yıllık maliyet artışı ise üretici fiyatlarının altında seyretmiştir. Üretici lehindeki bu yıllık seyrin önümüzdeki aylarda devam etmesi, üreticiler için önemlidir. Böylece üretici kesimin birikmiş zararlarının azalmasına katkı sağlayacaktır. Yurtiçi ve yurtdışı üretici enflasyonları tarım sektörünü dolaylı olarak etkiledi. Yurtdışı üretici enflasyonu YD-ÜFE Ocak’ta aylık yüzde 4,57, yıllık yüzde 59,27 gibi yüksek düzeyde arttı. Yurtiçi üretici enflasyonu Yİ-ÜFE de aylık yüzde 4,14 ve yıllık yüzde 44,20 yüksek düzeyde arttı. Üretici düzeyindeki gıda kalemi ise aylık yüzde 4,87 ve yıllık yüzde 59,09 artmıştı. Bu durum Ocak ayında da tarıma dayalı imalat sanayiindeki enflasyonun tarımdan daha yüksek seyrettiğini göstermektedir.’’

Ocak ayında TÜFE’nin aylık yüzde 6,70, yıllık yüzde 64,86 arttığını anımsatan Çandır, sözlerini şöyle tamamladı.

‘’Gıda enflasyonu Ocak ayında aylık yüzde 5,19 ve yıllık yüzde 69,71, işlenmemiş gıda enflasyonu ise aylık yüzde 7,01 ve yıllık yüzde 87,35 arttı. Tüketicinin gıdadaki ve işlenmemiş gıdadaki aylık yüksek enflasyonları, önümüzdeki dönemde olası yüksek seyrin kaynaklarından biri olacaktır. Tüketici taraftaki bu rakamlar, üreticilerin maruz kaldığı enflasyonun üzerinde bir tüketici enflasyonu olduğunu göstermeye devam etmektedir.’’