“Seramik sektörü enerji ve hammaddede öncelik istiyor”

M.Rıdvan CEBECİOĞLU

AFYON - Avrupa’da yaşanan enerji krizi nedeniyle düşen üretim kapasitesi, Türk seramik üreticilerinin pazardaki payını artırdı. Türkiye Seramik Federasyonu’nun desteğiyle hazırlanan Türkiye İhracat Katkı Endeksi’nin 2022 yılı ilk yarı sonuçlarına göre, inşaat seramikleri 22,89 ihracat katkı oranıyla yılın ilk devresini zirvede tamamlamıştı. Ancak, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle temiz kile ulaşımda sorun yaşayan sektör, Avrupa Komisyonu tarafından başlatılan anti-damping soruşturması sonrası ek vergilerle karşı karşıya kalma tehlikesi içinde.

Sektördeki son durumu ve çözüm önerilerini Nasıl Bir Ekonomi Bölge Temsilcisi Hatice Aydoğan Özsökmen’e değerlendiren Türk Seramik Derneği Başkanı ve Türkiye Seramik Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi Taner Kavas, enerji ve istihdamda artan maliyetlerin ihracatçı firmaların pazardaki rekabet gücünü etkilediğini kaydetti. Dünya genelinde seramik sektörünün hareketliliğine vurgu yapan Kavas, “Hindistan ve Güney Kore gibi ülkeler üretim kapasitesi ve potansiyellerini çok hızlı artırdılar. Sektör canlı. Son bir yılı saymazsak yüksek bir talep patlaması oldu. Özellikle Avrupa’daki enerji sıkıntısı nedeniyle üreticiler kapasitelerini düşürdüler. Dolayısıyla biz avantajlı konuma geçtik” dedi.

Anti-damping soruşturmasının nedeni fiyat rekabeti

Türk seramikçilerin birim fiyat, ihracat ve satış rakamlarında başarılı bir dönemi geride bıraktığını kaydeden Başkan Taner Kavas, “Bu durum rekabeti de hızlandırdı. Ancak, organize olmuş bir sistem yok. Firmalar kendi kendilerine rekabet eder hale geldiler. Anti-damping meselesinin gündeme gelmesinde asıl neden bu oldu. Yakın zamanda neticelenmesini bekliyoruz. Yaklaşık yüzde 18,7 oranında bir vergilendirme söz konusu. Kar marjları çok yüksek olmadığı için sektörü etkileyecektir. Ekstra vergilendirme demek, ‘ya fiyatlarınızı revize edin ya da Avrupa’dan farklı pazarlara doğru yönelin’ demek. İç pazarda zaten bir sıkışma var. Dış pazarlarda da yoğun bir rekabet var. Yakın gelecekte sektör zor günlere doğru gidiyor” ifadelerini kullandı.

Seramik sanayicileri, enerji ve hammadde desteği bekliyor

Pandemi sürecinden sonra çok değişken bir döneme girildiğine değinen Taner Kavas, enerji ve hammaddeye ulaşımda devletten destek beklediklerini söyledi. Kavas, “Talepler bir anda artıyor. Savaş sırasında bile Rusya ve Ukrayna’ya satış yapıyoruz. Seramik, çok canlı ve çabuk değiştirebilen bir sektör haline geldi. Her firma daha hızlı hareket etme kabiliyeti kazanmalı. İhracat yapan bir sektörüz. Desteklerin artması lazım. Doğalgaz başta olmak üzere enerji açısından öncelikli sektör ilan edilerek, birtakım sübvansiyonların devreye alınması gerekiyor. Hammadde olarak Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle temiz kile ulaşımımız yok. Şile killeri konusunda, ilgili bakanlıklarla bir yol haritası çizilerek hammaddelere erişim olanağının tanınmasını istiyoruz. Sektör olarak  üretimde çevre hassasiyetine öncelik veriyoruz.” şeklinde konuştu.

“Sektör teknoloji yol haritasını derhal yapmalı”

Doğalgaz için bakanlık nezdinde görüşmeler yaptıklarını kaydeden Kavas, gereken desteğin verilmemesi durumunda rekabet güçlerinin azalacağına dikkat çekti. Seramik sektörünün makine temininde yüzde 75 oranında dışa bağımlı olduğunu da sözlerine ekleyen Kavas, “Kendini geliştirmeye yönelik çalışmalar yapan firmalar var. Makine sektöründen elde ettiği gelir, seramikten elde ettiği gelirden daha yüksek firmalar var. Sayıları az ve makine sektöründeki ithal bağımlılığımızı çözmüyor. Sektörün teknoloji yol haritası oluşturması gerekiyor. Ayrıca, bizim de karbon emisyonlarımız problemli. Yarın bize bunların bir şok dalgası halinde gelmemesi lazım. Önceden planların hazırlanması lazım. Bir diğer konu ise, geleneksel seramik ve cam üretiminden teknik üretime değişme sürecine girmemiz gerekiyor. Katma değeri artıracak potansiyelimiz var” dedi.