Savaş, turizmi ve ihracatı olumsuz etkiledi

FİKRİ CİNOKUR / ANTALYA 

Ukrayna ile Rusya arasındaki savaş, Türk turizminin ana pazarı olan Rusya’dan gelen turist sayısında önemli düşüşe yol açarken, Ukrayna’dan gelen turist sayısında da önemli miktarda turist kaybına yol açtı. Filistin ile İsrail arasında yaşanan savaş da Ortadoğu turizm pazarını olumsuz etkiledi.

Batı Akdeniz bölgesinden Rusya ve Ukrayna’ya yapılan başta yaş meyve sebze olmak üzere ihracatı da olumsuz etkiledi. Batı Akdeniz İhracatçı Birliği’nden (BAİB) alınan bilgilere göre, yılın ilk çeyreğinde Rusya’ya yapılan ihracatta yüzde 26 düşüş yaşandı.

Almanlar, Rus turist sayısını geçti

Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Kaan Kavaloğlu, Türk turizminin ilk planlı kalkınmaya 1979-1983 ve 1985-1989 yılları arasında başladığını anımsattı.

Turizm sektörünün bu süre içinde çok hızlı büyüdüğünü ve bu maratonu 100 metre koşu hızıyla koştuğunu ifade eden Kavaloğlu, şunları kaydetti:

‘’Turizm maratonunu 100 metre hızıyla koşmuş ve başarmış bir sektörüz. Kolay olmayan bir işi başarmış bir sektörüz. 1979-1983 ve 1985-1989 beş yıllık kalkınma planları bizim için çok değerli kalkınma planlarıydı. Turizmin bu günlere gelmesinde en önemli etkenlerdi. 1985’de 2,6 milyon olan yabancı turist sayısı 60 milyona yükseldiği. Bu sayılar Türkiye'nin geldiği yer açısından çok önemli. 1985’de turizmden elde edilen gelir 1 milyon 480 bin Dolar iken 2024 yılında 60 milyar dolar gelir bekleniyor.’’

Turizm gelirlerinin GSMH içindeki payı ve ihracattaki payının sürekli arttığına dikkat çeken Kavaloğlu, 1980 ile 1990 arası turist sayısının 1 milyondan 5 milyona, kişi başı turizm gelirinin de 254 Dolardan 620 dolara yükseldiğini anımsattı.

Rusya pazarında düşüş var

Bu yıl turizmden 60 milyar Dolar gelir hedeflendiğine dikkat çeken Kaan Kavaloğlu, Antalya’nın kaynak pazarı Rusya'da bir düşüş olduğunu söyledi. Kavaloğlu, şunları kaydetti:

‘’Bu düşüşü çok önemsiyor ve takip ediyoruz. İlk defa Mart ayında Rusya'dan gelen turist sayısı Almanya ve İngiltere'nin altında kaldı ve ilk üç ay verilerine göre Almanya, Rusya'yı geçti. Turizmde hedeflere ulaşabilmek için sadece sayı yeterli değil. Bu hedeflere ulaşabilmek için de sadece gelen kişi sayısına bakılmamalı. Özellikle fiyatlarımızın belli bir seviyeye gelmeli.  Bununla birlikte mutlu personel, mutlu yatırımcı ve mutlu bir sektör olabilmemiz gerekiyor. Bunun için de önümüzde daha bazı aşılması gereken hedefler var.’’

Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın tüm ülkeleri etkilediğine dikkat çeken Kavaloğlu, ‘’Savaş nedeniyle Rusya ve Ukrayna’dan Türkiye’ye gelişleri de  etkiliyor. İsrail ile Filistin’de Hamas arasındaki gerilim Orta Doğu kaynak pazarını etkiliyor’’ dedi.

Antalya’ya 17 milyon turist

Bu yılsonu itibariyle Antalya’ya 17 milyon turist beklendiğini ifade eden Kavaloğlu, sözlerini şöyle tamamladı:

‘’Gelen turistin de memnun ve mutlu ülkesine dönmesi için çaba sarf ediyoruz. Bizim iyi bir personel gücümüz var. Hizmet kalitemiz diğer rakip ülkelerde yok.  Yurt dışında bazı ülkelerde turizmin fazla olduğunu düşünen bir ekip oluştu. Biz bu dönemi iyi değerlendirmeliyiz. Ama değerlendirirken de bu dengeleri çok iyi korumamız gerekir. Yılın ilk üç ayında iyi gözüken verilerin yılın sonunda da çok iyi olacağını ve 17 milyon turisti aşacağız.’’

3 kaynak pazarda gerileme var

Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Hakan Saatçıoğlu da, Antalya’nın 3 kaynak pazarında düşüş yaşandığını bildirdi.

Herhangi bir sorun yaşanmadığı takdirde bu sezon Antalya’nın 17 milyon yabancı turist ağırlayacağını belirten Saatçioğlu, şöyle konuştu:

‘’Dokuz günlük Ramazan bayramı sürecinde otel doluluklarımız çok iyi geçti. Ancak, şu dönemde doluluklar biraz düşük gidiyor. Fakat mayıs ayının ikinci haftasından itibaren Almanya'dan gelecek misafirlerden dolayı doluluklarımız yine yükselecek. Bu yıl kaynak pazarlarından Almanya, İngiltere, Polonya’dan,  ciddi bir artış bekliyoruz. 2024 yılında olumsuz bir durum yaşanmaz ise Antalya 17 milyon turisti bulacaktır. Tüm pazarlarda olumlu artışlar kaydediyoruz. Antalya olarak Rusya pazarından kaybımız var. 2019’da Rusya'dan 5,5 milyon turist ağırlamıştık. Geçen yıl 3,4 milyon Rus turist geldi. İkinci gerileme yaşadığımız pazar ise Ukrayna oldu. 2021’de Ukrayna’dan 1 milyon 750 bin turist ağırlamıştık. 2023 yılında ise bu sadece 270 bin kişi oldu. Ukrayna - Rusya Savaşı'ndan dolayı Antalya'nın turist kaybı 3 milyondur. Diğer bir önemli bir pazar ise İskandinav pazarı. 2013’de İskandinav pazarında 1 milyon turist ağırlamıştık 2013’den 2023 yılına kadar geçen zamanda 500 bin turiste ancak ulaşabiliyoruz. Bu 3 pazarımız da çok önemli.’’

Antalya’ya 20 milyon turist

Antalya’ya talebin arttığını vurgulayan Saatçioğlu, ‘’Antalya’ya bu yıl da yoğun turist akışı oluyor. 2025 veya en geç 2026 yılında Antalya’da 20 milyon turist ağırlayabileceğiz. Umarım bu tarihe kadar Antalya’nın iki önemli sorunu olan personel sorununu ve trafik sorununu çözebiliriz.’’

İhracat da azalıyor

Öte yandan Batı Akdeniz Bölgesinden yılık ilk çeyreğinde komşusu ile savaşan Rusya’ya yapılan ihracat yüzde 23 düşüşle 45 milyon 534 bin 212 dolar gerçekleşti. Batı Akdeniz ihracatçı Birliği (BAİB) Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, Rusya’nın Ukrayna ile savaşının ihracatı olumsuz etkilediğini bildirdi. Çavuşoğlu, ‘’Yaş meyve sebze ihracatı açısından önemli bir pazar olan Rusya’da yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle Türk ürünlerine talep yok. ’Rusya da ekonomik sıkıntı yaşıyor. Bizde de maliyetler ve faizler arttı. Savaş ve ekonomik sıkıntılar nedeniyle Rusya’dan pek de talep yok’’ dedi.