'Şanlıurfa’da su ürünlerinde sanayileşmeye ihtiyacımız var'

Mehmet Nabi Batuk / ŞANLIURFA

Şanlıurfa’nın 5 ilçesinde balık yetiştiriciliğinin hızlı bir gelişim süreci içerisinde olduğunu söyleyen Şanlıurfa Tarım ve Orman İl Müdürü Mehmet Aksoy, Birecik başta olmak üzere Siverek, Bozova, Halfeti ve Hilvan’ın bu alanda cazibe merkezi konumuna yükseldiğini kaydetti. Kentte şuanda aktif balık çiftliği sayısının 29 olduğunu kaydeden Mehmet Aksoy, söz konusu tesislerde somon, alabalık, mersin balığı ve sazan türlerinde yüksek tonajlı üretim yapıldığını dile getirdi.

Şanlıurfa’nın somon balığındaki yıllık üretim kapasitesinin 20 bin tonu geçtiğini ifade eden Aksoy, “Kentimiz somonda Türkiye’nin en büyük 2’nci üretici kenti konumuna yükseldi. Sadece somon balığından yıllık 100 milyon dolarlık ihracat hacmimiz var. Diğer türlerdeki üretimimiz ise geçtiğimiz yıl 8 bin ton düzeyinde gerçekleşti. Bölgemizin su ürünlerinde bir cazibe merkezi haline gelmesinin en önemli nedeni hem Atatürk Baraj Göletimiz hem de akarsularımızın su sıcaklığı ve kalitesinin balık yetiştiriciliğine uygun olmasıdır. Ayrıca kentimizde su taşıma problemi yaşamıyoruz. Su ürünlerinde üretim kapasitemiz her yıl artmasına rağmen bu alanda maalesef istediğimiz seviyede sanayileşme sağlanamıyor. Balığı üretip ham şekilde pazarlara ulaştırıyoruz. Üreticilerimiz bu alanda daha yüksek katma değerli ürünlere yönelmesi lazım. Rusya ve AB üyesi ülkelerden talepler her geçen yıl artıyor. AB üyesi ülkeler genellikle fileto gibi işlenmiş ürünleri tercih ederken, Rusya taze soğutulmuş balık talebinde bulunuyor. Bunun için bölgemizde modern bir balık entegre işleme tesisine ihtiyaç var. Bu tesis kurulursa kentimiz su ürünleri sektöründe daha önemli bir seviyeye gelecek. Bu alanda üreticilerimiz özelinde farkındalık oluşturacak çalışmalarımıza hız verdik” dedi.

Ortadoğu ve Avrupa’nın en büyük balık kuluçka Merkezi Bozova’da

Atatürk Barajı Göleti üzerinde kurulan Bozova Balık Üretim İstasyonu’nun Ortadoğu ve Avrupa’nın en büyük kuluçka merkezlerinden biri olduğunu ifade eden Mehmet Aksoy, tesisin yıllık 25 milyon yavru balık üretim potansiyeline sahip olduklarını aktardı. Bozova Balık Üretim İstasyonu’nun Su Kaynaklarının Balıklandırılması Projesi’nin en önemli çözüm ortağı olduğunu vurgulayan Aksoy, “Burada iç baraj göllerimize ile göl ve göletlerimize bırakılmak üzere sazan ve şabut balığı üretiyoruz. Yıllık üretim hedefimiz yaklaşık 25 milyon yavrudur. Bunun 15 milyonu sazan yavrusu, 10 milyonu şabut balığı olacaktır. Şabut balığı sadece Fırat nehri üzerinde yaşayan endemik bir türdür. Bu istasyon sayesinde kentimizin yerel balık cinsini de koruma altına alarak geleceğe taşınmasına katkı sağlıyoruz” diye konuştu.

Bozova, alabalık yumurtası üretiminde cazibe merkezi olacak  

Türkiye’nin dünyanın en büyük 2’nci Alabalık üreticisi olduğunu kaydeden Mehmet Aksoy, ancak üretilen balıkların yumurtalarının ağırlıklı olarak yurt dışından ithal edildiğini dile getirdi. Türkiye’nin Alabalık üretimi için yıllık 300 milyon dolarlık döviz kaybı yaşadığına dikkat çeken Aksoy, bu alandaki ithalatı geriletecek tesisin kurulması için girişimleri sürdürdüklerini kaydetti. Aksoy, şöyle devam etti: “Şanlıurfa’da alabalık kuluçkahane işletmelerinin yıllık kapasitesinin 16 milyon adettir. Kentimizde yıllık 10 milyon adet yavru alabalık üretimi yapılıyor. Karkamış Baraj Gölü ve Atatürk Baraj Gölü’nde toplam yıllık alabalık üretim kapasitemiz 13.900 tondur. Bu kapasitenin 10.273 tonu projelendirilerek tesisleşti. 3.634 tonluk kısım ise proje aşamasındadır. Ancak toplam üretim düşünüldüğünde havzanın yıllık yavru balık ihtiyacı 60 milyon adet iken mevcut durumda tesis yetersizliği nedeniyle kaliteli ve nitelikli yavru üretilemiyor. Bu nedenle ülkemiz 2021 yılında Fransa’dan 100 milyon, Polonya ve Danimarka’dan 70 milyon, ABD’den 70 milyon, Hollanda’dan 20 milyon adet gözlenmiş alabalık yumurtası ithal etti. Alabalık yetiştiriciliğinin ıslah çalışmaları ve yavru ihtiyacının verimli karşılanabilmesi için, Bozova Su Ürünleri Üretme İstasyonumuz son derece uygun şartlara sahiptir. İstasyonun su ihtiyacı Atatürk Barajı’nın gövdesinden ve su alma kotunun 40 m altından sağlanıyor. Suyun yıl boyu ortalama sıcaklığı 8 ile 12 derece arasındadır. Bu sıcaklık aralığı alabalık kuluçkahanesi için yıl boyu ideal bir sıcaklık aralığı sağlıyor. Bu nedenle mevcut tesisimizin hastalıktan ari alabalık kuluçkahane tesisi olarak revize edilmesi için girişimlerimizi sürdürüyoruz. Bu noktada Tarım Bakanımız İbrahim Yumaklı ve Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğümüz de projemize destek veriyor. Buradaki projelerimiz tamamlandığında alabalık sektörüne ve ülkemiz ekonomisine ciddi katkılar sağlayacak bir cazibe merkezi yaratacağız. Burada 300 milyon dolarlık ithal yumurtalarla gerçekleşen alabalık ihracatımızı yüzde 100 yerli üretimle taçlandıracağız.”