Rize'de yeni yaş çay sezonu için hazırlıklar başladı

NECATİ TUZCU / RİZE

Rize'de yaklaşan yeni yaş çay sezonu öncesi bahçelerde hazırlıklar başladı. 2021 yılı yaş çay sezonunun açılmasına ortalama 50 gün kala Rizeliler, bakım ve budamalar için çaylıklara girdi. Rizeliler, yeni sezon öncesi hazırlıklara çayları budayarak başladı.

Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Çay İşletmeleri Müdürlüğü’ne (ÇAYKUR) çay vermek isteyen üreticiler için çay tarım arazilerinin 10’da 1’inde budama işlemi gerçekleştirmek zorunda. Budama işlemleriyle çay bitkisi ortalama 20 santimetreye indirilerek ömrü ve verimi uzatılıyor.

Uygulama ÇAYKUR için zorunlu iken, ÇAYKUR’a çay satmayı düşünmeyen üreticiler ise bu işlemi gerçekleştirmiyor. Çay budama evresinin hemen ardından ise gübreleme işlemi geliyor. Tüm bir işlemler bittikten sonra ise sıra çayı toplayıp satmaya geliyor.

Geçen yıl dünyayı etkisi altına alan koronavirüs nedeniyle çay üreticileri için çok sayıda önlem alınmıştı. Rize Valiliği başta olmak üzere, Rize Ticaret Borsası, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Çay Üreticileri Dayanışma Derneği de çay üreticilerini gübreleme yapmamaları ve birinci sürgünden sonraya bırakmaları konusunda tavsiyesinde bulunarak böylece hem il dışından Rize’ye gelecek çay üreticilerinin şehre akın etmesinin, hem de gübre satış alanlarında oluşacak yoğunluğun önüne geçilmesi hedeflenmişti. Bu yıl ise henüz böyle bir tavsiye gelmemekle beraber tedbirler de yavaş yavaş açıklanmaya başladı.

Geçen yıl olduğu gibi bu yılda çay toplamak için Rize’ye gelecek olan çay müstahsillerinin 10 günlük karantina süresi olacak. Fakat geçen yıl her aileden 1 kişinin koronavirüs testine tabi tutulması kuralı hakkında henüz bir açıklama yok.

Geçen yıl 11 bin kişiye test yapıldı

Geçen yıl çay hasadı için Rize’ye gelen 37 bin kişiden her aileden 1 kişi olmak üzere 11 bin test yapıldığını dile getiren Rize Valisi Kemal Çeber, “Artık vatandaşlarımız da bunca sohbet ve bunca uyarıdan sonra biliyorlar ki usulüne uygun gelip faaliyet yapıp toplarlarsa rahat bir sezon geçiririz. Biz geçen sene en rahat pandemi sürecini çay döneminde geçirdik. 11 bin civarında test yaptık, 37 bin 800 vatandaşımız Rize’ye geldi. Bu veriler ilk hasat ayının verileri her aileden bir kişiye test yaparak 11 bin kişiye ulaştık.” dedi.

10 gün karantina kuralı bu yıl da geçerli

Çay sezonu öncesinde yeni kararların alınacağını ve çay toplamak için Rize’ye gelecek olanlardan 10 gün karantinada kalmalarının isteneceğini belirten Çeber, “ÇAYKUR çalışıyor, valiliğimiz koordinasyonunda gerekli kurumlarımız çalışıyor. Hazırlanıyoruz belli kararlar alacağız, muhtemelen yine aynı şeyleri isteyeceğiz. Gelenlerin kendilerine tahsis edilen yerde kalmalarını, 10 gün oradan ayrılmamalarını ve çay bahçesi ile ev arasında kendilerini izole etmelerini isteyeceğiz. Unutmayalım ki bizim yarıcı, yevmiyecilerimizin çoğu yine virüs oranı yüksek olan Giresun, Trabzon, Ordu gibi illerden geliyor. Şunu söyledik gelen tüm yarıcılarımız, ortakçılarımız ve yevmiyecilerimiz kendilerini getiren işletme sahiplerinin söylediği yerlerde kalacak ve karantina sürecini geçirene kadar kendilerine tahsis edilen çay bahçesinden ayrılmayacak. Bu nedenle de gelecek vatandaşlarımızın da, çay işinde çalışacakların yaş gurubunu düşündüğümüzde aşılama faaliyeti yapılmayan yaş gurubu olacağından özellikle izolasyon ve karantina konularına dikkat etmesi lazım. Orada da ana görev onları getiren ailelerimiz, müstahsillerimiz ile gelen kardeşlerimize düşüyor. Bizde yoğun şekilde denetimlerimizi kuşkusuz şekilde yapacağız.” şeklinde konuştu.

Geçtiğimiz yıl şehrin giriş ve çıkışlarında özel bir uygulama yapıldığını ancak bu yıl böyle bir uygulamaya henüz gerek duyulmadığını dile getiren Çeber, “Geçtiğimiz yıl seyahat kısıtlamaları vardı, yol kontrol noktalarına özel uygulamalar vardı, seyahat belgeleri vardı. Gelenlerin kimlik kontrolleri gibi uygulamalar vardı. Bu yıl bunlardan hiçbiri şuan itibariyle yok. Bunlar bakanlar kurulu ve hükümet kararıyla uygulanabilecek hususlar.” şeklinde konuştu.

"Sezon öncesi her şeye zam geldi"

Çay sezonuna hazırlık yapan çay üreticisi, sezon öncesinde her şeye zam geldiğini ve altından kalkamadıklarını dile getirerek, “Her şeye zam geldi. Günlük işçi ile çay toplatabilirsin ama günlük oldu 250 lira. Aldığım çay parasına değmiyor. Bir konuşmaya zam gelmedi bakalım ona ne zaman gelecek. Onu bekliyorum. Çaylıklarımıza aç kalmayalım diye bakıyoruz. Avrupa gübresi de nasıl Avrupa’dır bilmiyorum. Çok eskiden beyaz Avrupa gübresi vardı şekere benzerdi. Şimdi onlar gitti başka çıktı.” dedi.

Bir başka çay üreticisi ise, “Çaylarımızı kestik, budamalarını yaptık. Şimdi gübre zamanı. Güneşi beklediğimizden birazcık geç kaldık. Gübrenin ardından tekrar bahçemize girip otları koparacağız. Ondan sonra da çay sezonumuz başlayacak.” ifadelerini kullandı.