Pamukta üreticinin umutları yeşerdi

NURETTİN BAKİ / İZMİR

Küresel pamuk üretiminin düşeceğine yönelik öngörülerle pamuk fiyatları hareketlenirken, ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'te işlem gören pamukların fiyatı yüzde 5.2 yükseldi. ABD Tarım Bakanlığı’nın hazırladığı Dünya Tarımsal Arz ve Talep Tahminleri raporuna göre küresel pamuk üretimi 2023/2024 sezonunda 342 bin balya azalacak.

Yurt dışında ve yurt içinde pamukta yaşanan talep artışını ‘üreticinin umutları yeşerdi’ şeklinde yorumlayan İzmir Ticaret Borsası (İTB) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve GDO’suz Pamuk A.Ş.  Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Uçak, “Pamukta talep artınca pamuk fiyatları da aynı şekilde arttı. Bu da Türk pamuk üreticisinin yüzünü güldürdü. Türkiye’de iyi pamuk fiyatları 42-45 TL’lerden zaman içerisinde 70 TL’ye kadar geldi ve hala daha yukarıyı  zorlayacak potansiyeli var. Daha düşük gruptaki ve 38 TL olan pamukta ise fiyatlar 60 TL bandına geldi. Orta vadede pamuk fiyatlarının çok daha yukarılara gideceğini net bir şekilde söyleyebiliriz” dedi.

“Ucuza sattık, pahalıya geri alacağız”

Türk pamuk üreticisinin 2023-2024 sezonunda yurt dışına çok ucuza 170 bin ton pamuğu ihraç etmek durumunda kaldığını belirten Uçak, ihtiyaç olması durumunda aynı pamuğun daha pahalıya ithal edileceğini söyledi. Uçak, “20 yıldır hiç görmediğim bir olaya şahit oldum. 2023-24 sezonunun 170 bin ton Türk pamuğu ihraç edildi. Bu pamuğu çok ucuza sattık. 150-160 cent arası rakamlarda 170-210 bin ton arasında Türk pamuğu ihraç edildi. Bizim pamuk ihtiyacımız olursa 160 Cent’ten sattığımız pamuğu 2 dolar 20 Cent’ten geri alacağız. Sadece bir sektörde 100 milyon dolar fark ödeyerek aynı malı tekrar geri satın alıyoruz. Aslında devlet kendisi bu pamuğu satın alabilirdi. Sanayicimiz 100 milyon dolar fazladan vermek yerine pamuğu devletten alabilirdi. Bu şekilde yerli üretim desteklenmiş olurdu. Bunları görmezden gelemeyiz. Ülkenin cari açığı için çok önemli” dedi.

Uçak, 2022 yılından beri eksik olarak ilerleyen, fiyatları sürekli düşen pamuk sektörde fiyatların artmasıyla birlikte üreticinin yeni sezonda ne ekebilirim kaygısı ve sorusunun da ortadan kalktığını belirtti.

“Deprem bölgesindeki fabrikalar talebi arttırdı”

Pazarda pamuk alıcısının çok, satıcısının az olduğunu belirten Söke Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nejat Sağel, “Pamuk üreticisinin elinde çok az pamuk kaldı. Üretici elindeki pamuğun yüzde 75’ini kredi borçlarını, maliyet giderlerini ödemek için satmak mecburiyetinde kaldı. Bundan dolayı fiyatların artması kaçınılmazdı, nitekim de öyle oldu. Deprem bölgesindeki tekstil fabrikalarının tekrar çalışmaya başlaması da talebi arttırdı. Dolayısıyla pamuktaki ihtiyaç ithalatla çözülecek gibi duruyor. Başka seçenek yok” dedi

“Pamuk ithal etmek zorundayız”

Türk pamuğunun dünyada pazarı gün geçtikçe daralan konveksiyonel pamuk olduğunu kaydeden Ege İhracatçılar Birliği Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, “Türkiye olarak her sene pamuk ithalatı yapmaya mecburuz. Çünkü kendi pamuğumuz belirli bir standartta değil. Bizim müşterilerimiz artık dünya standartlarında pamuk istiyor. Türkiye’nin pamuğu konveksiyonel pamuk. Konveksiyonel pamuğun dünyadaki pazarı gün geçtikçe daralıyor. Bu yüzden ithal ettiğimiz pamuk çoğunlukla sertifikalı pamuk. Pamuk standardımızı yükseltmediğimiz müddetçe ithalat yapmak zorundayız” dedi.