'Navlunlardaki düşüş, Türk sanayisini Uzakdoğu karşısında dirençsiz kılıyor'

DUYGU GÖKSU / İZMİR

İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) İzmir Şubesi Ekim ayı meclis toplantısı gerçekleştirildi. Toplantıda İsrail-Filistin savaşının sektöre olası etkilerini değerlendiren DTO İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk, dünya konteyner endeksinin 1.342 dolara gerilediği bilgisini verirken, düşüşün sadece denizcileri ve lojistikçileri olumsuz etkilemediğini, Türkiye’nin Avrupa’nın tedarik merkezi olma imkanını azalttığını, Türk sanayisini Uzakdoğu ithalatı karşısında dirençsiz kıldığını ifade etti.

Dünya deniz taşımacılığının bu yıl sıkıntılı bir dönem geçirdiğini ifade eden Öztürk, “Eylül ayından itibaren düzenli olarak yükselerek 2.000 puanın üzerine çıkan Baltık Kuruyük Endeksi, özellikle yüksek tonajlı gemi navlunlarındaki düşüşün etkisiyle, 10 gün içerisinde 1.500 puan seviyesine geriledi. Konteyner navlunlarındaki düşüş ise yeni dip seviyeler aramaya devam ediyor. Şangay-Rotterdam hattında 40’lık konteyner navlunu, bedava denilebilecek bir seviyeye, 1.004 dolara düştü. Azalan Noel siparişleri de gelişmiş pazarlarda durgunluğun sinyalini veriyor” diye konuştu.

Hindistan lojistik merkezi olarak ön plana çıktı

Öztürk, dünya ticaretindeki zayıflama, bölgesel çatışmalar, petrol fiyatları, Çin’in yavaş büyüme temposu, korumacılık eğilimi, Süveyş kanalı geçiş ücreti artışı gibi bir dizi eğilimin, 2024 yılının denizcilik için kolay olmayacağının ipuçlarını verdiğini söyledi. Öztürk, “Karadeniz’deki deniz taşımacılığına darbe vuran Rusya-Ukrayna savaşından sonra, İsrail limanlarına uğrayacak gemilerin güvenlik seviyesinin en üst noktaya çıkarılmasıyla Doğu Akdeniz’de deniz taşımacılığı ciddi şekilde sekteye uğradı. Bölge limanlarına uğrak yapacak gemilerin ödeyeceği ek savaş riski primlerinin 10 kat arttığı ifade ediliyor. Savaşlar, ticaret savaşları koridor rekabetinin önemini artırdı. Hindistan, Batı’nın yeni bir üretim ve lojistik merkezi olarak ön plana çıkartılıyor. Arkas Holding başta olmak üzere bazı Türk şirketlerinin son dönemde Hindistan’a yaptığı yatırımlar da bu durumu teyit ediyor” değerlendirmelerinde bulundu.

İzmir limanlarında 9 ayda 1,4 milyon TEU konteyner elleçlendi

Türkiye limanlarında ilk 9 ayda 391 milyon ton yük elleçlendiğini, geçen yıl aynı dönemde bu rakamın 408 milyon ton olduğunu paylaşan Öztürk, “Ocak-Eylül dönemi konteyner elleçleme rakamı ise 9.3 milyon TEU ile geçen yıl ile aynı düzeyde gerçekleşti. İzmir Limanları’nda aynı dönemde 1,4 milyon TEU konteyner elleçlendi. Limanlarımızın dünya ticaretinde

aktarma merkezi olması çok önemli. Dün dünyanın en büyük konteyner gemilerinden MSC Türkiye’nin Tekirdağ Asyaport’a yanaşmasını, bu yönde çok değerli bir adım olarak görüyoruz” ifadelerini kullandı.

2024’te kruvaziyer pazarı daralabilir

Kruvaziyer operatörlerinin yolcularını riske sokmamak için savaşın ilk gününden itibaren İsrail limanlarını rotalarından çıkardığını ifade eden Öztürk, iptal edilen limanların yerine, Türkiye limanlarının programa alındığını açıkladı. 7 Ekim’den sonra aralarında MSC, Costa gibi önde gelen firmalara ait 12 geminin, İzmir Limanı’na rezervasyon yaptırdığını aktaran Öztürk, “Kasım ayında 7, Aralık ayında 4 kruvaziyer gemi İzmir Alsancak Limanı’na yanaşacak. Ancak savaşın devam etmesi halinde 2024 sezonunda Doğu Akdeniz kruvaziyer pazarının daralması tehlikesi ortaya çıkabilir. Karadeniz ve Akdeniz’in yeniden barış denizi haline gelmesinin, insanlığın ortak çıkarına olduğunu düşünüyoruz” diye konuştu.