Gaziantepli turizmci, kayıpları için hibe desteği talep ediyor

Talip ÖZTÜRK

GAZİANTEP - Gaziantep’te faaliyet gösteren acentalar, turizm sektöründe canlılığın yeniden başlayabilmesi için devletin sektöre hibe desteği vermesi gerektiğini görüşünde birleşiyor. DÜNYA’ya pandemi döneminde yaşadıkları zorluklarını ve hayal kırıklıklarını anlatan sektör temsilcileri, 1 Temmuz’da başlayan normalleşme sürecinden umutlu olmadıklarını belirtti. Aşılamanın hızlandırılmasına rağmen COVID-19’un farklı varyantlarla ortaya çıkmasından endişe duyan acentalar, 1,5 yıllık dönemde hiçbir devlet desteği alamadığını dile getirdi. Her yıl ülkeye milyar dolarlar kazandırdıklarını belirten işletmeler, pandemi döneminde yaşadıkları kayıpları telafi edebilmek için hibe desteğine ihtiyaç duyduklarını söyledi. 

“2021’den hiçbir umudum yok”

Gaziantep’te yaklaşık 30 yıldır faaliyet gösteren Bistur Turizm’in Yönetim Kurulu Başkanı Erkan Özsavaş, iktidarın pandemi döneminde hiçbir zaman acentaların yanında olmadığını söyledi. “Biz milyar dolarlık gelir getiren bir sektörüz” diyen Özsavaş, işlerinin birden bire kesildiğini kaydetti. 2021’den hiçbir umudunun olmadığını anlatan Özsavaş, “Oteller yüzde 8 KDV’sini yüzde 1’e düşürdü. İndirim yapılmadı devlet alacağı yüzde 7’den vazgeçti. Seyahat acentalarına tek bir destek verilmedi. Uçak firmaları internetten daha uygun fiyatlara bilet satıyor. Ama bizden alırlarsa daha yüksek. Havayollarında bu rekabeti bir türlü çözemedik. Bilet her yerde sabit fiyatla satılmalı” diye konuştu.

“Turizm Bakanı sınıfta kaldı”

Ağırlıklı olarak Hac ve Umre turları düzenleyen TÜRSAB Denetim Kurulu Üyesi ve Altınoluk Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Fetullah Aşkın, yüzlerce seyahat acentesinin bu dönemde iflas ettiğini, bunun yanında çalışanların da mağdur olduğunu belirtti. Turizmin ülkenin en büyük lokomotifi olduğunu söyleyen Aşkın, “Buraya gelen bir turistin her yere faydası var. Bunu yapan da seyahat acentası. Seyahat acentasının da önünü kesiyoruz” dedi. Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un sektöre yönelik destekler konusunda sınıfta kaldığını savunan Aşkın, pandeminin Turizm Bakanı’na yaradığını, bu dönemde krizi fırsata çeviren bir işletme varsa onun da bakanın acentası olduğunu dile getirdi. Aşkın, pandeminin sektörü 4 yıl geriye götürdüğünü, 1,5 yıllık kayıplarını pandemi öncesindeki gibi çalıştıklarında 4 yılda telafi edebileceklerini söyledi.

“Devlet desteklerinde göz ardı edildik”

Zeugma Tour Yönetim Kurulu Başkanı Figen Akan ise 2020 yılının Mart-Haziran aylarını iade ve iptal süreçleri ile geçirdiklerini, turların iptal edildiğini bildirdi. Müşterilerine ücretlerini geri ödediklerini ancak havayolu ve otellerden ücretlerini yaklaşık 6 ay sonra alabildiklerini, hala da alamadıklarını yerler olduğunu dile getiren Akan, devlet destekleri konusunda da göz ardı edildiklerini söyledi. Acentaların, turizmin can damarı olduğunu belirten Akan, şunları kaydetti: “Ülkeyi pazarlayan, tanıtımı için çaba sarf eden, yurtdışından turist getiren acentalar. Turizm katkı payı diye vergi çıkardılar ve biz çalışmadığımız dönemde de bu vergiyi ödedik. Personel maaşı, kira gibi giderlerimiz hep işledi. Biz bu personelimizi de kaybedersek bir daha böyle yetişmiş eleman bulamayacağız. Normalleşmeye çok umutlu baktığımız söyleyemem. Biraz hareketlilik oldu ama otel fiyatları çok yüksek. 1,5 yıllık kaybı en iyi senaryo ile en az 2 yılda toparlarız. Kolay bir iş değil bu, emekle sabırla yapılan bir iş. Hibe desteği bekliyoruz.”

“Kesinlikle hibe desteği verilmeli”

Seyahat acentalarının ülkeye döviz getirdiğini söyleyen Arsan Seyahat Genel Müdürü Ayşe Nur Yılmazer de sektöre hibe verilmesi gerektiğinden söz etti. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin ilk seyahat acentasını kuran Yılmazer, bunun sadaka değil yatırım olduğunu belirterek şunları söyledi: “Çünkü bize ayakta kalacak desteği sağlamazlarsa, seneye bizim getireceğimiz o parayı kimse bulamayacak. Biz turizmin arılarıyız. Bu sene çiçek açmadı. O sebeple arılar bal yapamadı. Gelecek sene çiçek açtığında maalesef bal yapan arı kalmayacak. Hala önümü göremiyorum. Seyahat acentalarına kesinlikle hibe desteği verilmeli. Otellerle ilgili KDV oranı yüzde 1’e, uçakla ilgili KDV oranları yüzde 8’e düşürüldü. Fakat seyahat acentaları hizmetlerindeki KDV oranı 18’de kaldı. 12 bin seyahat acentası var bu ülkede. O acentaların bordrosunda 77 bin kişi var ve dolaylı olarak etkilediğimiz kişi sayısı 4,5 milyon.” Seyahat acentalarında istihdamın azaldığına dikkati çeken Yılmazer, “Acentalar, çalışanlarına veda ettiğinde, tekrar turizm başlıyor dediğinizde aynı noktadan başlayamaz. Çalışanlarımız özel yetişmiş insanlar” dedi.