Gaziantepli halı ihracatçısı Azerbaycan vergisine takıldı

Talip ÖZTÜRK

GAZİANTEP - TİM Halı Sektör Kurulu Başkanı Salahattin Kaplan, “Azerbaycan ürünlerimize yüzde 20 gümrük vergisi uygularken, Rusya ve Özbekistan gibi eski Sovyet ülkelerinden gümrük vergisi almıyor” dedi. Türkiye’nin makine halısı ihracatının yüzde 71’ini, dünya genelinde ise yüzde 53’ünü tek başına gerçekleştiren Gaziantepli halıcılar, yüksek gümrük vergilerine takıldı. Jüt krizini yerli üretimle çözüme kavuşturan halıcılar, ABD, Mısır, Fas, Cezayir’in yanı sıra kardeş ülke Azerbaycan’ın da yüksek gümrük vergisi kararı ile karşı karşıya kaldı.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Halı Sektör Kurulu Başkanı Salahattin Kaplan, jütün son birkaç aya kadar halının hammaddesi olduğunu, ithal jütte yaşadıkları sorunlar nedeniyle pamuktan jüt üreterek hammadde sorununu çözdüklerini ancak bu sefer ihracatta gümrük vergisi sorunuyla karşılaştıklarını dile getirdi. Halıyla ilgili sorunlara ilişkin DÜNYA’ya açıklamalarda bulunan Kaplan, jütün, halının temel hammaddesi olduğunu kaydetti. Bangladeş’teki ve ülkemizdeki tüccarların jütü stoklayarak fiyatları bin dolardan 2 bin 500 dolara çıkardıklarını anlatan Kaplan, fiyat artışının ardından ithal hammadde yerine, alternatif arayışlarına girerek pamuk telefi dedikleri firelerden oluşan pamuk atkılığından jüt geliştirdiklerini bildirdi. Halı sektörünün yaklaşık yüzde 80-90’nın yeni hammaddeyi kullandıklarını ifade eden Kaplan, “Şu anda Bangladeş’in jüt oranı en fazla yüzde 20’lerde kaldı. Jüt fiyatları geri çekildi ama bir itibarı, bir anlamı da kalmadı. Jüte ihtiyaç da kalmadı. Fiyatların yükseltilmesi bizim için de ikinci bir alternatif aramamıza sebep oldu. Şu anda jüt fiyatlarının kaç olduğunun bizim için bir önemi yok” dedi.

Pamuktan jüt ürettikten sonra makineleri yeniden dizayn ettiklerini aktaran Salahattin Kaplan, şunları kaydetti: “Pamuk daha çok çekerdi, ona göre taraklarımızı ayarladık. Şu anda yeni hammaddenin hiçbir sıkıntısı da kalmadı. Üretim de Gaziantep’te yapılıyor. Bundan dolayı üretimde çok da boşluk olmadı. Jütü dolarla alıyorduk, artık TL ile aldığımız için çok mecbur kalmazsam ithal jüt kullanmayı düşünmüyorum. Birçok firma da düşünmez. Bu şekilde de hem yerli istihdamımız artar hem de paramız içeride kalır. Kapalı olan pamuk-iplik tesislerimiz vardı, tahminim en az 3 bin kişi bu jüt krizinden sonra istihdam edildi.”

Şu anda üretim ve imalatla ilgili bir sorun yaşamadıklarını ancak ülkemizle diğer ülkeler arasında yaşanan siyasi sorunlardan dolayı sıkıntılar ile karşı karşıya kaldıklarını belirten Kaplan, ABD’nin, Türkiye’nin “dijital vergi” kararına misilleme yaparak Türk halısına vergi getirmesinin söz konusu olduğu söyledi. Mısır’la yıllardan beri süren krizin de devam ettiğini kaydeden Kaplan, orada da hukuki girişimlerde bulunduklarını belirterek, “Fas, Cezayir, Afrika tarafına açılan pazarlarımızdı. Her iki ülke ile de Serbest Ticaret Anlaşmamız olmasına rağmen, anlaşmayı bozarak Türk mallarına yüksek oranda gümrük vergisi koydular. Şu anda Cezayir’e de Türk ürünlerinin girişi yasak ”dedi.

“Kardeş ülke, Türk halısından yüzde 20 gümrük vergisi alıyor”

Azerbaycan ile yüksek gümrük vergisi sorunu yaşadıklarına dikkat çeken Salahattin Kaplan, “İki devlet bir millet olduğumuz, yumuşak karnımız bütün sorunlarını üstlendiğimiz ve Ermenistan’la yaşadığımız sorunların birçoğunun nedeni olan kardeş ülke, Türk ürünlerine vergi getirdi” diye konuştu. Azerbaycan’ın Rusya ve Özbekistan gibi ülkelerden vergi almadığını ancak Türk ürünlerinden yüzde 20 gümrük vergisi aldığını ifade eden Kaplan, konuyu Cumhurbaşkanı’na da ilettiğini belirterek, “İlhan Aliyev’i arayacağını söyledi ama henüz bir netice almış değiliz" dedi. Suudi Arabistan’la yaşanan soruna da değinen Kaplan, şunları söyledi: “Suudi Arabistan’ın 3 yıl önce kralı öldüğünde biz 3 gün yas ilan ettik. Ülkece acılarını paylaştık. Ama maalesef bugünkü geldiğimiz noktada Türk mallarının ülkeye girişi yasak. Suudi Arabistan geçmişte bizim en büyük pazarlarımızdan biriydi. Şu an sıfır düzeyine indi.”