Çiğ sütte 50 kuruşluk artış hayal kırıklığı yarattı

ERAY ŞEN-ADANA

Aynı dönemde yem başta olmak üzere girdi maliyetlerine yaklaşık yüzde 50 zam geldiğini belirten üreticiler, Bir yıldır 2.30 TL olan çiğ süt fiyatının 50 kuruş artırılarak 2.80 TL’ye çıkarılmasının, beklentilerinin çok altında kaldığını, süt ineklerinin kesime gitmeye devam edeceğini söyledi.

Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, Gıda Komitesi’nin altığı kararla Ulusal Süt Konseyi tarafından açıklanan yeni fiyatın 30 Nisan’a kadar geçerli olacağını belirterek, “Açıklanan 2.80 lira çok yetersizdir ve beklentiyi karşılamaz. Birçok üretici bu fiyatla zarar eder, ayakta kalamaz. Maliyetler çok arttı ama süt fiyatları maliyetler ölçüsünde artmadı. Bu karar inek kesimlerinin devamı anlamına gelir, krizin devam etmesine sebep olacak bir fiyattır” dedi.

“Sanayici, süt bulabilmek için fiyatı yukarı çekmek zorunda”

Süt sanayicisinin açıklanan fiyatı ‘biraz daha yukarı çekerek’ alım yapacağı görüşünü dile getiren Doğru, “Sanayiciler ancak bu şekilde piyasada süt bulabileceklerdir. Birçok çiftçi üretimden çekilecek, sanayici ihtiyacını karşılamak için, sütsüz kalmamak için, serbest piyasada bu fiyatı biraz daha artırmak zorunda kalacaktır. Aksi takdirde kimse süt bulamayacak. Çünkü bu fiyatla üretim olmaz” diye konuştu. Doğru, kararın tek olumlu yanının, fiyatın yıl boyunca değil de dörder aylık sürelerle yenilenmesi ve primlerin aylık olarak ödenmesi olduğunu kaydetti.

“Devlet alımını yapmadığı ürünün fiyatını belirlememeli”

Mutlu Doğru, süt üreticisinin üretime devam edebilmesi için primle beraber fiyatın 3.5 TL olması gerektiğini vurgulayarak, şöyle devam etti: “Bu fiyatı üç bakandan oluşan Gıda Komitesi belirliyor ancak bu bakanlıkların sorumlu olduğu hiçbir kurum sütü satın almıyor. Ne Hazine Bakanlığı ne Ticaret Bakanlığı ne Tarım Bakanlığı süt alımı yapmıyor. Gıda Komitesi fiyatı neye göre belirliyor? Sütten başka, Türkiye’de serbest piyasada satılıp da fiyatı bakanlıklar tarafından belirlenen başka bir tane ürün var mı? Bu çok yanlış bir yol. Bunun tekrar Ulusal Süt Konseyi’nin kontrolüne verilmesi lazım. Üretici, sanayici, sivil toplum örgütlerinin buluştuğu Ulusal Süt Konseyi maliyeti belirleyip, fiyatları üçer aylık dönemde açıklamalı. Sistem bu olmalı.”

Kahya: Süt-yem paritesindeki denge için asgari 3.12 TL olmalı

Adana Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Yaşar Kahya da açıklanan fiyatın üreticinin beklentisini karşılamadığını söyledi. Kahya, “Açıklanan 2.8 TL’lik süt fiyatı, yeme yapılan zamların açığını kapatmaz. Özellikle eylül ayından beri çok sıkıntılı bir süreçte yaşayan hayvancılar, acaba sütün fiyatı reel olarak verilirse, yaptığımız borçlanmaları, bu sıkıntıları bir şekilde karşılar mıyız diye umutla bekliyorlardı. Ama hepsi hayal kırıklığına uğradı” dedi.

Çiğ süt fiyatının asgari 3.12 TL olması gerektiğini savunan Kahya “Dünyada kabul görmüş genel uygulamaya göre 1 kilo süt ile 1.3 kilo yem alınabilmeli. Süt-yem paritesinde bu dengenin sağlanması için, yemin kilosunun şu anda 2.40 TL olduğunu dikkate alırsak, süt fiyatının en az 3.12 TL olması gerektiği ortaya çıkar. Böyle olsaydı, üretici biraz olsun para kazanır, özellikle son beş-altı ayda yapmış olduğu borçları peyderpey ödemeye başlardı. Şimdi borcunu ödeyemeyecek. Bundan para kazanamayacak. Gidişat hiç güzel değil” diye konuştu.

Kahya, süt fiyatının belirlenme şeklini de “Türkiye’de her şeyi istediğin fiyattan satmak serbest, sadece sütü istediğin fiyattan satmak yasak. Ancak Gıda Komitesi’nin belirlediği fiyattan satabilirsin” sözleriyle eleştirdi.