Antep fıstığı üreticisi tarımsal  destek ve taban fiyat istiyor

TALİP ÖZTÜRK / GAZİANTEP

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin önemli tarım ürünlerinden Antep fıstığında hasat başladı. Ağırlıklı olarak Şanlıurfa ve Gaziantep’te yetişen ve binlerce çiftçinin geçim kaynağı olan Antep fıstığında bu yıl var yılı olmasına rağmen olumsuz iklim koşulları nedeniyle düşük rekolte bekleniyor. Çiftçilerin en büyük endişesi ise oluşacak düşük fiyatın maliyetleri karşılamama ihtimali. Konu ile ilgili DÜNYA’ya açıklamada bulunan sektör temsilcileri Antep fıstığına tarımsal destek ve taban fiyatın belirlenmesini istiyor. 

 “Tarımsal destek verilmesi devletin yararına olur”

Antep fıstığının tarımsal ürün destekleme programı dışında kalmasından dolayı üretici ve işletmecilerin çeşitli sorunlarla karşılaştığını söyleyen MHP Milletvekili Muhittin Taşdoğan, konuyu daha önce TBMM’de de gündeme getirdiklerini dile getirdi. Taşdoğan, üretim alanları her geçen yıl genişleyen, buna bağlı olarak toplam rekoltesi şu an 300 bin ton olan ve birkaç yıl içerisinde 450-500 bin ton seviyelerine ulaşması beklenen Antep fıstığında rekoltenin ancak yüzde 30’unun tescille kayıt altında olduğunu belirtti. Taşdoğan, “Kayıt dışı ekonomi yaklaşık yüzde 70 oranında. İlk bakışta fıstığa verilecek tarımsal ürün desteği önemli bir gider kalemi gibi gözükse de kâr-zarar hesaplamaları incelendiğinde ürünün tümünün kayıt altına alınması halinde devletin alacağı stopaj ve Bağ-Kur primleriyle net bir şekilde kâra geçeceği görülüyor. Gaziantep ve ilçelerinin yanı sıra Şanlıurfa, Siirt, Adıyaman il ve ilçelerinde yüksek miktarda üretimi yapılan Antep fıstığına gerekli düzenlemelerin yapılarak ürüne tarımsal destek sağlanması üreticilerimize ve işletmecilerimize katkı sağlayacaktır” diye konuştu.

 “Bakım yarı yarıya düştü sulama kronik bir sorun”

TMMOB Ziraat Mühendisleri Gaziantep Şube Başkanı ve Antep fıstığı üreticisi Abdulkadir Deniz de bu sene ‘var yılı’ olan antepfıstığına gerekli bakımın yapılamaması nedeniyle verimin düştüğünü söyledi. Bakımın yarı yarıya azaldığını ifade eden Deniz, “Sulama zaten kronik bir sorun. Fırat’ın suyunu Barak Ovası’na bir türlü getiremedik. Şu an yüksek maliyetlerden dolayı çiftçi tarlayı sulayamıyor. Sulama zaten bölgenin de kronik bir sorunu haline geldi. Çiftçinin kendi imkânlarıyla sulama yaptığı yerlerde maliyetler artıyor” dedi.

Hasadı başlayan Antep fıstığında şu an için belirlenen alım fiyatlarının çiftçinin maliyetlerini dahi karşılayamadığını kaydeden Abdulkadir Deniz, fiyatların 3-4 tüccar tarafından belirlendiğini savunarak, şunları söyledi: “Çiftçiye her ne kadar ürününüzü hemen satmayın desek de borçlardan dolayı hemen satmak zorunda kalıyor. Geçtiğimiz yıl çiftçinin 65 liraya sattığı fıstığı tüccar 180 liradan sattı. Geçen yıla oranla maliyetler 4-5 kat artmasına karşın bu yıl ki fiyatlar geçen senenin fiyatlarının altında belirlendi.”

 “Taban-tavan fiyat belirlenmeli”

Çiftçinin maliyetlerin altından kalkabilmesi için boz fıstığın minimum kilogram fiyatının 65 lira olması gerektiğini anlatan Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Abdulkadir Deniz, şunları kaydetti: “2021’de kırmızı fıstığın kilosunu 65 liradan sattığımızda aşağı-yukarı 9 litre mazot alabiliyorduk. Şu an 1,5-2 litre alabiliyoruz. Geçen yıl 60 lira olan gübre bu yıl 200 lira ve fiyatlar neredeyse saat başı artıyor. Tüm bunlar karşısında çiftçi tüccara muhtaç durumda. Artan maliyetler oranında fıstığın fiyatı artmadı. Bunun için devletimizin gerekli adımları atmasını bekliyoruz. Öncelikli olarak bir birlik ya da kooperatif kurularak Antep fıstığında taban-tavan fiyatlarının belirlenmesi gerekiyor. Dünyada çok fazla örneği var, mazot da çiftçiye ucuz fiyatlardan satılmalı. Şu an traktöre marş vurmaya korkuyoruz. Devlet şu an dekar başına 17 lira gibi komik bir destek veriyor. Bunun çiftçiye hiçbir faydası yok. Bölge çiftçisi ve Antep fıstığının geleceği için acil olarak destek verilmeli.”