Anadolu, pandemide gıda ve sanayiyle ihracata tutundu
TİM’in 2020 ihracat verilerini değerlendiren Anadolu iş dünyası, son aylarda performansın arttığını kaydederek, 2021 için umutlu olduklarını belirtiyor. Verilere bakıldığında, sanayi ve gıda üretiminde öne çıkan kentlerin pandemide ihracatla ayakta kaldığı görülüyor.
Haber Merkezi |Anadolu iş dünyası, TİM’in 2020 ihracat verilerini açıklamasının ardından, bölgelerindeki ihracatçıların performasını değerlendirdi. Açıklanan verilere bakıldığında, gıda ve sanayide öne çıkan kentlerin pandemide ihracatını artırdığı veya sınırlı bir düşüş yaşadığı görülüyor. İhracat artışında özellikle son aylardaki performansın etkili olduğu vurgulanıyor. İş dünyasının temsilcileri, açıklanan verilerin 2021 için ümitleri artırdığını ve daha güçlü ihracat performansı beklediklerini vurguluyor. Öte yandan pandemi sürecinin dijitalleşme, sürdürülebilirlik, geri dönüşüm ve hijyenin bundan sonraki senelerin temel değerleri olacağını daha net gösterdiğini ifade eden temsilciler, bunu yapan firmaların ihracatta bir seviye daha atlayacağını ifade ediyor. Bu değerleri iyi uygulayan firmalar olsa da Anadolu’nun tamamına yayılması gerektiğinin altı çiziliyor.
EGE’NİN İHRACATINDAKİ DÜŞÜŞ YÜZDE 2,2 OLDU
Ege Bölgesi’nden 2020 yılında 19 milyar 624 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Ege’nin 2019 ihracatı ise; 20 milyar 89 milyon dolardı. 2020’de Türkiye’nin ihracatı yüzde 5,8 kan kaybı yaşarken, Ege’nin ihracatındaki düşüş yüzde 2,2 ile sınırlı kaldı. Özellikle aralık ayında EİB bünyesindeki 12 ihracatçı birliğinden 11’i ihracatını artırdı. Tarım sektörlerinde yüzde 16, sanayi sektörlerinde ise yüzde 14 gibi yükselişlerin yaşandığı bir aydı. 2020’de gerçekleştirdiğimiz sanal fuarlarla, sanal sektörel ticaret heyetleriyle farkındalık yaratan yeniliklere öncü olduk. EİB olarak 2020’de 15 milyar dolarlık ihracat hedefl erken, bu tutar 13 milyar dolar oldu. 2020 için belirlediğimiz 15 milyar dolar hedefine, 2021’de dijitalleşme, lojistik, Ar- Ge, yeşil üretim, tasarım, inovasyon eksenli ihracat stratejimizle ulaşacağız. 2019’da 9 milyar 770 milyon dolarlık ihracat yapan İzmir, 2020’de 9 milyar 534 milyon dolarlık ihracatla Türkiye genelinde dördüncü, Ege’de birinci sırada yer aldı. Manisa 4 milyar 180 milyon dolarlık ihracatla Ege’de ikinci olurken, Türkiye sıralamasında sekizinci sıradaki yerini korudu. Bu kent, 2019’da 4 milyar 450 milyon dolarlık ihracat yapmıştı. Denizli 2019’da 3 milyar 185 milyon dolar olan ihracatını 2020’de 3 milyar 191 milyon dolara taşırken, Aydın’da 2019’da 653 milyon dolar olan ihracatını 2020’de 660 milyon dolara çıkardı. Balıkesir 2019’da 585 milyon dolar ihracat yapmışken, 2020’de 617 milyon dolarlık ihracata imza attı. 2020’de ihracatını artıran bir diğer il Muğla oldu. Muğla 2019’da 554 milyon dolar dövizi Türkiye’ye kazandırmışken, 2020’de yüzde 7’lik artışla 592 milyon dolara taşıdı. Doğal taş ve yumurta sektörlerinin ihracatta lokomotif olduğu Afyonkarahisar’ın ihracatı 2020’de yüzde 11 düşüşle 40 milyon dolar gerileyerek 323 milyon dolar oldu. Kütahya ihracatını 277 milyon dolardan 285 milyon dolara taşırken, Uşak’ın ihracatı 248 milyon dolardan, 240 milyon dolara indi.
AKDENİZ, İHRACATA YÜZDE 7,2 KATKI SAĞLADI
Tüm dünya genelinde tahminlerin çok ötesinde sınırları zorlayan bir salgın dönemi koşullarına hızlıca adapte olarak üretmeye ve ihracata devam eden Akdeniz İhracatçı Birlikleri 2020 yılında Türkiye’nin toplam ihracatına yüzde 7.2 oranında katkı sağlayarak 215 ülkede 11 milyar 206 milyon dolarlık ihracata imza attı. Irak’ın ihracat pazarlarında 1 milyar 26 milyon dolar değer ile Irak birinci, 651 milyon 871 bin dolar ile Hollanda ikinci, 608 milyon 496 bin dolar ile Rusya üçüncü sırada yer aldı. AKİB’in 2020 yılı ihracatında lider sektör kimya oldu. Bölgemizdeki ihracatçılar, hazır giyim, hububat ve bakliyat ile yaş meyve sebze sektörlerinde atılım yaptı. 2020, tüm kayıplara rağmen birçok açıdan farklı deneyimler edinilen bir yıl olarak tarihe geçti. 2021 ise ekonomide ve sosyal hayatta yeniden istikrarı sağlama ve ihracatta atılım yılı olacak. Türkiye, ihracatla büyümeye devam etti ve 2020’nin üçüncü çeyreğinde yüzde 6,7’lik performansla OECD ülkeleri arasında pozitif büyüme gösteren tek ülke olarak öne çıktı. Bu dönemde şirketler boyutunda ise dijital dönüşümü iş modellerine uyarlayarak teknolojinin imkan ve kabiliyetlerinden en üst seviyede yararlanabilen, yenilikçi, katma değerli üretime yoğunlaşan ve ihracat odaklı çalışan şirketler kazançlı çıkacak. Akdeniz İhracatçı Birlikleri olarak e-ihracat ve e-ticaret alanındaki gelişmeleri bölge ihracatçılarımızla paylaşarak bir yandan ihracatçı sayımızı artırmanın uğraşını verirken diğer yandan da mevcut ihracatçılarımızın daha fazla ihracat yapabilir hale gelmesi için çaba sarf ediyoruz.
BATI AKDENİZ’İN İHRACATI 2 MİLYAR DOLARA YAKLAŞTI
Pandemi nedeniyle Avrupa’da yeme içme alışkanlıklarının değişmesi yaş meyve-sebze ihracatına yaradı. Antalya, Burdur ve Isparta’dan başta yaş meyve-sebze ve mermer olmak üzere toplam ihracat 2019 yılına göre yüzde 7,22 artarak 1,921 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yaş meyve sebze ihracatı 2019’a göre yüzde 2,22 artarak 585 milyon 73 bin 991 dolar gerçekleşti. Batı Akdeniz bölgesinden yapılan ağaç mamulleri ve orman ürünleri ihracatı da yüzde 27,24 attı. Buna göre başta mobilya olmak üzere ağaç mamulleri ve orman ürünleri ihracatından 195 milyon 804 bin 414 dolar elde edildi. 2020 yılında kimyevi maddeler ve mamulleri ihracatı da iyi bir performans göstererek yüzde 4,52 artarak 171 milyon 734 bin 97 dolar ihracat gerçekleşti. Bölgeden yapılan maden ve metaller ihracatı yüzde 12,56 düştü ve 400 milyon 173 bin 148 dolar döviz sağlandı. Demir ve demir dışı metal ihracatı da yüzde 35,22 düşerek 81 milyon 3030 bin 848 dolar döviz girdisi elde edildi. Batı Akdeniz bölgesinden en fazla ihracat sıralamasında ilk sırada Çin Halk Cumhuriyeti yer alırken sırayla Almanya, Rusya Federasyonu, Özbekistan ile Ukrayna ilk 5 ülke arasında bulunuyor.
ÜYELERİMİZ, PANDEMİ YILINDA 27 MİLYAR DOLAR İHRACAT YAPTI
Uludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) olarak, COVID-19 gölgesinde geçen 2020 yılının son ayında bir önceki senenin aynı dönemine göre yüzde 13 artışla yaklaşık 3 milyar dolar ihracata imza attık. Aralık ayında UİB bünyesindeki beş birliğin tamamı ihracatını artırmayı başardı. Bununla birlikte birliğimizin 2020 yılı ihracatı pandeminin olumsuz etkisiyle bir önceki seneye kıyasla yüzde 15 azalarak 26,8 milyar dolar oldu. UİB ihracatından en büyük payı AB ülkeleri aldı. En fazla ihracat yapılan ilk 10 ülkenin 8’i AB üyesi ülkeler oldu. Bu yıl aşı tedavisinde hedeflenen sonuçlara ulaşılmasıyla, geçen senenin kayıplarını telafi etmeyi ve 2019 yılında gerçekleştirdiğimiz başarılı ihracat rakamlarına tekrar ulaşmayı hedefl iyoruz. Bu yıl, AB ülkelerinin yanında yine Kuzey Afrika Ülkeleri, ABD, Rusya ve Ortadoğu Ülkeleri başlıca alternatif pazarlarımız olmaya devam edecek. Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği’nin 2020 yılı ihracatı bir önceki senenin aynı dönemine göre yüzde 15 azalışla 1 milyar dolar olurken, Uludağ Hazır giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği’nin ihracatı yaklaşık yüzde 8 artışla 738,2 milyon dolara ulaştı. Uludağ Meyve Sebze Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin ihracatı da yüzde 20 artışla 189,4 milyon dolar oldu. Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği ise yüzde 13 artışla 146,2 milyon dolar ihracata imza attı. Geçen yıl 80’den fazla ülkeye ihracat yapan UYMSİB, ihracatının neredeyse yarısını ise Almanya’ya gerçekleştirdi.
GÜNEYDOĞULU İHRACATÇILAR 193 ÜLKEYE ULAŞTI
Aralık 2020’de Gaziantep’ten 882 milyon 879 bin dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Bu rakamla Gaziantep yeni bir rekor kırarak bugüne kadarki en yüksek aylık ihracat değerine ulaştı. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden geçen yılın aynı ayına göre yüzde 40 artışla yapılan 1 milyar 29 milyon 85 bin dolarlık ihracatla bölge ihracatçıları, şimdiye kadarki en yüksek aylık ihracatı gerçekleştirme başarısına erişti. Toplam 193 ülkeye ihracat gerçekleştiren Güneydoğulu ihracatçılar, ihracat yapılan ülke sayısı bakımından en yüksek Aralık ayı değerine ulaştı. Yılın tamamında ise Gaziantep’ten 7 milyar 932 milyon 652 bin dolarlık ihracat yapıldı. Hem 2020 yılı toplam ihracatı, hem de Aralık 2020 verilerine göre Gaziantep en çok ihracat yapan 5’inci il oldu.
7 AYLIK PERFORMANSLA İHRACATI ARTIRDIK
Türkiye’nin ihracat merkezlerinden Denizli, küresel salgının yarattığı olumsuzluklara rağmen, yılın ikinci yarısındaki performansıyla 2020 yılında 3 milyar 191 milyon dolar ihracat rakamına ulaştı. Pandeminin ihracatımız üzerindeki etkisiyle kayıp olarak nitelendirilebilecek 2020 yılını, deneyimimiz ve ihracatçılarımızın dinamik yapısı sayesinde pozitife döndürdük ve yılı artışla kapattık. Denizli, 2019 yılındaki ihracat değeri olan 3 milyar 183 milyon doları geride bırakarak, ihracatını bir önceki yıla kıyasla yüzde 0,25 artırmayı başardı. DENİB üyelerince gerçekleştirilen ihracatımız ise 2 milyar 401 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ocak-mayıs aylarını kapsayan 5 aylık dönemde ihracatımız yüzde 20’nin üzerinde azalış göstermişti. Ancak haziran ayıyla birlikte başlayan artış ivmesini yıl boyunca sürdürdük ve ihracatımızı 7 ay üst üste artırmayı başardık.
Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Başkanı Saff
DOĞU KARADENİZ’İN LİDERİ TRABZON
Doğu Karadeniz’de Trabzon, Rize, Artvin ve Gümüşhane illerinden 2020 yılında 1,3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Gerçekleşen ihracatın; 1 milyar 60 milyon 831 bin ’ı Trabzon ilinden, 164 milyon 195 bin 399 doları Rize ilinden, 55 milyon 440 bin 764 doları Artvin ilinden ve 38 milyon 612 bin 565 doları ise Gümüşhane ilinden gerçekleştirildi. Doğu Karadeniz Bölgesi illerinden gerçekleşen ihracatta fındık dışındaki tüm sektörlerin toplam ihracatında %8 oranında artış yaşanırken, bölge illerinden gerçekleşen yıllık bazda fındık ihracatında ise; pandemi nedeniyle yurtdışı piyasalarda uygulanan kısıtlamalara bağlı talep daralması sonucu %18 oranında düşüş yaşandı.
Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Edip Sevinç:
FINDIK İHRACATI KAN KAYBEDİYOR
2020 yılında 280 bin 924 ton/ iç karşılığı 1.945 milyon dolar fındık ihracatı gerçekleştirildi. 2019 yılındaki ihracatın 319 bin 772 ton/iç karşılığı 2.028 milyon dolarlık ihracat yapılmıştı. Geçen yıl miktarda yüzde 12,1, döviz girdisinde ise yüzde 4,1 azalış yaşandı. Öte yandan, içinde bulunduğumuz 2020/2021 fındık ihracat sezonunun ilk dört ayında (1 Eylül - 31 Aralık 2020) 106 bin 706 ton/iç karşılığı 732.8 milyon dolar fındık ihracatı gerçekleştirildi. 2019/2020 sezonunun aynı dönemindeki ihracatın 168 bin ton/iç karşılığı 1.089 milyon dolar olduğu dikkate alındığında, miktar bazında yüzde 36,4, döviz girdisinde ise yüzde 32,7 azalış görülüyor. Bu sonuç kabul etmekte zorlandığımız ve büyük üzüntü duyduğumuz bir durum. Ancak böyle bir sonuçla karşı karşıya geleceğimiz yönünde daha sezon başlamadan gerekli uyarılar İhracatçı Birlikleri tarafından yapılıyordu. Fındığın spekülatif bir stok ürünü olarak kullanılmasını önleyecek tedbirler alınması gerekir.
GAZİANTEP’İN İHRACATI YÜZDE 6,1 ARTTI
Gaziantep’ten hem aylık hem de yıllık bazda rekor ihracat gerçekleştirdik. Aralık ayı ihracatımız bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 41,7 oranında artışla 886 milyon 37 bin dolara ulaştı ve aylık bazda tüm zamanların en yüksek ihracatını gerçekleştirdik. Gaziantep’in 2020 yılı toplam ihracatı ise bir önceki yıla göre yüzde 6,1 arttı. 2019 yılı ihracatımız 7 milyar 478 milyon 464 bin dolarken, 2020 yılında 7 milyar 935 milyon 814 bin dolar oldu. Gaziantep üretmeye ve en zor günde bile moral olmaya devam ediyor. Bu yıl da ihracattaki artışımızı sürdürmeyi hedefliyoruz.
GAZİANTEP HER KOŞULDA GELİŞİYOR VE ÜRETİYOR
2020 yılında Gaziantep’in ihracattaki artan başarısı bizlere moral oldu. Rekor düzeydeki ihracatımızla da net bir şekilde görülüyor ki Gaziantep her koşulda, her zorlu durumda dahi gelişmeye, üretmeye, katma değer sağlamaya devam ediyor. Bu başarıların devam edebilmesi için KOBİ'ler desteklenmeli.
TÜRKİYE İHRACATININ YÜZDE 3’Ü SAKARYA’DAN
Sakarya, 2020 yılı Aralık ayında 572 milyon 844 bin dolar ihracat gerçekleştirerek tarihinin en yüksek aylık ihracat rekorunu kırdı. İhracatta, 2019 Aralık ayına göre yüzde 21’lik artış, bir önceki aya göre de yüzde 26’lık bir yükseliş gösteren ilimiz, 2020 yılını ise toplam 4 milyar 459 milyon dolarlık ihracat ile kapattı. Sakaryalı ihracatçılar, ülke ihracatına yaklaşık yüzde 3’lük katkı sağladı ve ilimiz 7’nci sırada yer aldı. 2020 yılında Ekvador, Dominik Cumhuriyeti, Gana, Bangladeş ve Hong Kong’a Sakarya’dan yapılan ihracatta büyük bir yükseliş gözlendi. Zorlu bir yılı üretim ve ihracat anlamında verimli bir şekilde tamamladık. Umuyoruz ki 2021 yılı üretim ve ihracat hamleleriyle tüm dünya ile rekabeti sürdüreceğimiz, yeni yatırımlarla kendimizi daha da geliştireceğimiz bir yıl olacak.
ANADOLU’YA AĞIRLIK VERİLMELİ
Pandemi süreci bize gösterdi ki sürdürülebilirlik, geri dönüşüm ve hijyen bundan sonraki senelerin temel değerleri olacak. Bunu yapan firmalar bir seviye daha atlayacak. Bunu ülkemizde iyi uygulayan firmalar mevcut. Ancak Anadolu’ya bunu yaymamız gerekiyor. TİM verileri ışığında bir plan çizilmeli. Gelişmişliği ortaya koymamız için Anadolu’ya ağırlık verilmesi gerekiyor. Kayseri ihracat rakamlarındaki artış önemli, ancak kenti diğer illerin önüne taşıyacak seviyede değil. Görünmeyen bir eşik var ve biz orada takılıp kalmışız. Bu kritik eşiği atlarsak ekonomideki hak ettiğimiz yeri alacağız.
2 MİLYAR 572 MİLYON DOLARLIK İHRACAT YAPTIK
Kayseri’de Aralık ayında ihracatı, önceki yıla oranla yüzde 42.7 arttı ve 2020’de Kayseri’den serbest bölge de dahil yapılan toplam ihracat 2 milyar 572 milyon dolara ulaştı. Serbest bölge haricinde yapılan ihracat artışı yüzde 2,7 oldu. Birinci ihracat pazarımız her zaman olduğu gibi Irak. Bunun yanı sıra Almanya, ABD, İngiltere, İtalya gibi ülkelerde de ihracatımız arttı. Küresel ekonomideki daralmaya rağmen ihracattaki olumlu gidişat, iş dünyasına umut verdi. Eğer salgın olmasaydı Kayseri 3 milyar dolar ihracat rakamını çok rahat geçebilirdi. Ama bu rakama 2021 yılında ulaşacağımızı da şimdiden öngörüyorum.
KONYA, REKORLA İHRACATTA 11’İNCİ SIRAYA YÜKSELDİ
Pandeminin zorlu şartlarının yaşandığı 2020 yılında, Konya ihracatta yeni bir rekora imza attı. Kentimiz ihracatını yüzde 8,28 oranında artırarak 2 milyar 185 milyon 137 bin dolara ulaştı. 2019 yılında Türkiye ihracat sıralamasında 12’nci sırada yer alan şehrimiz, 2020 yılında 11’inci sıraya yükseldi. 2021 yılının da yeni ihracat rekorlarını konuştuğumuz bir yıl olmasını ümit ediyoruz.