Adana Model Fabrika, yalın üretimle rekabeti artıracak

Eray ŞEN

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ‘Model Fabrika’ uygulaması Adana’da, sanayi odasının öncülüğündeki Sanayi Kampüsü projesi bünyesinde hayata geçiriliyor. İnşaatı yüzde 92 seviyesinde tamamlanan ve bu yıl eylül ayında açılacak olan Sanayi Kampüsü’nde, kısaca ‘model fabrika’ olarak adlandırılan ‘Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezi’nin yanı sıra, ‘Yenilik Merkezi’, ‘Tasarım Merkezi’ ve ‘Mesleki Eğitim Merkezi’ de yer alacak. Sanayi Kampüsü’nde nitelikli işgücü ihtiyacını karşılamak, işletmelerin rekabet gücünü yalın üretim ve dijitalleşme ile artırmak, kurumsal kapasiteyi geliştirmek ve inovasyon odaklı üretim modellerini teşvik etmek gibi birçok çalışma gerçekleştirilecek.

Model fabrikanın işlevinin, içerisinde yer aldığı Sanayi Kampüsü’nün diğer birimleri ile birlikte değerlendirilmesi gerektiğini söyleyen Adana Sanayi Odası (ADASO) Başkanı Zeki Kıvanç, konuyla ilgili DÜNYA’nın sorularını yanıtladı.

‘Model Fabrika’ için Adana’da ne zaman çalışma başlattınız?

Oda olarak, Adana sanayisinin dönüşümüne katkı sağlayacak olan Sanayi Kampüsü projesinin inşaatına 2020 yılının Aralık'ında başladık. Kampüs projesinin inşaatı tüm hızıyla devam ediyor. İnşaatımızın yüzde 92’si tamamladı. Bu yılın Eylül ayında faaliyete başlatacağımız Sanayi Kampüsü, küçük ve orta işletmelerin yoğunlukta olduğu Adana Metal Sanayi Sitesi’nin girişinde yer alıyor.

“Sanayi Kampüsü” içinde yer alması planlanan “Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezi” (Model Fabrika), “Yenilik Merkezi”, “Tasarım Merkezi” ve “Mesleki Eğitim Merkezi” ile birlikte bölgemiz gelişimine katkı sağlamak için birçok çalışmaya imza atacağız. Sanayi Kampüsü’müzün faaliyetlerine aslında 2020 yılında başladık. Sanayi Kampüsü için ekibimizi inşaat çalışmalarına başlamadan oluşturduk, eğitimlerimizi tamamladıktan sonra sanayicilerimize destek vermeye başladık. Şimdiden birçok çalışmayı arkadaşlarımızla beraber sonuçlandırma noktasına geldik. 2020'de Yalın Dönüşüm projesi kapsamında toplamda 12 firmada gerçekleştirdiğimiz çalışmalarda önemli iyileştirmeler sağlandı. Bu verimlilik artırma faaliyetleri sonucunda şirketlerimiz 17 milyon TL’lik kazanç sağladı. Bu yıl da Çukurova Kalkınma Ajansı’nın ‘İmalat Sanayinde Kurumsallaşma, Yenilik ve Verimlilik Sonuç Odaklı Programı’ kapsamında ekibimiz yaklaşık 20 firmaya danışmanlık ve teknik destek sağlamaya başladı. Ümit ediyorum kısa süre içerisinde çok olumlu sonuçlar alacaklar.

Bu çalışmalar Adana sanayisinde neleri değiştirecek?

Üzerinde çalışmamız gereken en önemli konu dışa bağımlılığı azaltmak ve verimliliğimizi artırmak olmalı. Burada nitelikli işgücü ihtiyacını karşılamak, işletmelerin rekabet gücünü yalın üretim ve dijitalleşme ile artırmak, kurumsal kapasiteyi geliştirmek ve inovasyon odaklı üretim modellerini teşvik etmek için birçok çalışmaya imza atacağız. Model Fabrikamız T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çukurova Kalkınma Ajansı, UNDP, Adana Büyükşehir Belediyesi desteğiyle kuruldu. Bölgemizin önümüzdeki 50 yıllık sanayi değişimine önemli katkılar yapmasını bekliyoruz. Yenilik Merkezimiz aynı kampüs içinde yer alacak Model Fabrika ve Mesleki Eğitim Merkezi ile Adana ekonomisinin gelişimine ve dönüşümüne çok önemli katkı sağlayacak.

Fabrikadan hangi sektörler, ne şekilde yararlanacak?

Sanayi Kampüsümüzden bölgemizde faaliyet gösteren metal, plastik, kimya, gıda, tekstil, mobilya, otomotiv başta olmak üzere tüm sektörlerdeki firmalar yalın üretim ve dijital dönüşüm konularında faydalanabilecek. Burada yeni trendlerden, inovasyon yöntemlerine, yeni üretim teknolojilerinden nesnelerin internetine kadar aklınıza gelebilecek teknoloji ile ilgili her konuda uzmanlar, girişimciler, iş adamları, yöneticiler, bilim adamları sanayicilerimizle bir araya gelecek. Bu merkez canlı bir ağ olacak. Sanayicilerimiz başka sektörlerin çözümlerini dinlerken kendi sorunlarına cevap bulabilecek. Yurt dışındaki uzman grupları ağırlayacağız. Merkezimiz adeta uyumayan 24 saat ayakta olan bir inovasyon ve teknoloji merkezi olacak.

Fabrikanın yatırım maliyeti ne olacak?

Arsa, bina, makine toplam ekipman ve personel olmak üzere toplam 35-40 milyon TL’ye yakın bir yatırım öngörüyoruz. Şu anda 10 kişi istihdam edildi. Sanayi Kampüsü inşaatı tamamlandıktan sonra istihdam artaracak. Model Fabrika, Yenilik Merkezi ve Tasarım Merkezi’nin yer aldığı bina toplam 4.300 m2. Kampüs tam faaliyete geçtikten sonra yıllık ortalama 60-80 firmaya danışmanlık hizmeti verilecek.

“İsraf olmayınca verimlilik artar”

Model Fabrika ile Adanalı iş insanlarının dünyada olan biten gelişmeleri, yenilikleri yenilik merkezinden izleyebileceğine dikkat çeken Zeki Kıvanç, “Sektörlerinde hangi trendler var, dünyadaki rakipleri neler yapıyorlar bunlardan haberdar olacaklar. Başka sektörlerde yapılan çözümleri kendi sektörlerine nasıl uyarlayacaklarını öğrenecekler” dedi. Kıvanç şunları söyledi: “Model Fabrikamız aracılığı ile yalım üretim tekniklerini öğrenecekler. Yalın üretim israfın olmadığı bir üretim demektir. İsraf olmayınca da verimlilik yükselir. Verimli üretimin nasıl yapıldığını uygulamalarla daha iyi anlayacaklar ve üretim maliyetleri düşecek. Burada yapacağımız önemli çalışmalardan biri yenilik için kapasite geliştirme hizmetleri olacak. Firmalarımızın ihtiyacı olan insan kaynağı geliştirilecek, yenilik olgunluk seviyeleri ölçülecek. Buna göre yenilik yol haritaları belirlenecek. Sonrasında da bunların ticarileşmesi için ticarileşme yol haritaları da çıkarılacak. Bütün bunlar yapılırken firmalarımızın kendi insan kaynağı kapasitesinin geliştirilmesi esas önceliğimiz olacak.”

“Model Fabrikalar sürdürülebilir olmalı”

“Model fabrikaların temel amacı, işletmelerin verimliliklerini ve rekabetçiliklerini artırmak amacıyla, deneyimsel öğrenme tekniklerini kullanarak, teori ve pratiği birleştirmeleri ve bu vesileyle yetkinlik kazanımlarını kalıcı hale getirmeleridir. Model Fabrikaların yayınlaştırılması, doğal kaynak zengini olmayan ülkemiz için çok önemli. Onların kurulacağı bölgelerde, tesisin en doğru şekilde planlanması, bu anlamda gerekli fizibilite çalışmalarının yapılması ve tesisin sürdürülebilirliği çok önemli. Bölgenin üretim ve gelişme potansiyelinin olduğu alanlarda bu tarzda yatırımlar her zaman bir kazanç.”