Çekici CEO’lar daha mı çok kazanıyor?

Ayşe Nazmiye UÇA / Datassist Bordro Servisi Yönet m Kurulu Başkanı

Fiziksel görünüm olarak avantajlı olmak hayatın birçok alanında olduğu gibi iş hayatında da başarıyı etkileyen bir faktör. Çekici (ama çok çekici değil) bir görünüm ile finansal kazanç konusunda doğrudan ilişki olduğu çok önceden beri bilinen bir gerçek. Görünüm, genel olarak iş ve yaşam dünyasında çok önemli bir rol oynayabilir. Tipik olarak çekici bir kişi dikkat çeker, daha iyi muamele görür ve çaba harcamadan sosyal bağlantılar kurar. Konu güzelliğe gelince, bunu kariyerleri yükselten ve cüzdanları şişiren bir tür sosyal sermaye olarak düşünebilirsiniz.

Bu konu kariyer hayatınızın ilk basamaklarında çok önemli olabilir, ancak üst düzey yönetici pozisyonlarında artık performans, sağlamlık, stratejik düşünmenin ön planda olması gerekli değil mi? En azından üst düzey iki yöneticiyi karşılaştırırken. Ama hayat kariyerin bu noktasında da adil değilmiş. Araştırmalar, görünümün bankacılık sektöründeki üst düzey yöneticilerin ücretlerini önemli ölçüde etkilediğini öne sürüyor. Amerikan bankalarında, daha çekici yüz hatlarına sahip CEO’lar, daha az çekici meslektaşlarına göre yılda ortalama bir milyon dolar daha fazla kazanıyor.

Yazıyı hazırlarken yararlandığım makalenin verilerine göre; Vaasa Üniversitesi profesörlerinden Sami Vähämaa, daha çekici olan CEO’ların %24 daha fazla yıllık toplam ücret aldıklarını söylüyor.

Araştırma veri seti 167 ABD bankasını ve 272 bireysel CEO’yu içermiş. Araştırmacılar, banka CEO’larının yüz görünümünü objektif olarak değerlendirmek için makine öğrenmesinden yararlanıyor ve CEO’ların görünüşlerini birden beşe kadar değerlendiren bir model oluşturuyor.

Amerikan banka CEO’ları son derece homojen bir grup oluşturuyor: 50 ila 60 yaşları arasındaki beyaz erkekler. Makine öğrenimi modelini, bu yaş grubunu temsil eden ve genel olarak çekici kabul edilen aktör George Clooney’nin görüntüleri üzerinde test etmişler. Model, görsele bağlı olarak ona 4,2 ile 4,5 arasında değişen puanlar veriyor. Vähämaa, bunun tersine, banka CEO’larının yüz özelliklerinin ortalama çekicilik puanının 2,7 olduğunu açıklıyor.

Çalışma, CEO’ların bu çekicilik priminin yaş, cinsiyet veya etnik köken gibi demografik faktörlerle açıklanamayacağını ortaya çıkardı. Bu nedenle, hoş görünüme dayalı ekstra bir ödül olan güzellik primi, yüksek maaşlı CEO iş piyasasında bile varmış.

Çekici olmak banka CEO’larına fayda sağlar. Vähämaa’nın araştırması, görünüşün banka CEO’larının toplam maaşı ve özellikle de isteğe bağlı, performansa dayalı maaşlar üzerinde önemli bir olumlu etkiye sahip olduğunu gösterdiği sonucuna varıyor.

Vähämaa’nın bu çalışması, birçok kişinin çekici olduğunu düşündüğü bir aktör üzerinden yapılmış. Bir başka araştırmada çekici sayılmanın kriteri, yüzün simetrik olması (ki bu önemli bir güzellik kriteri), bunun yanısıra iyi bir cilt ve saçların yerinde olması banka CEO’larının ortak özelliğiymiş.

Peki bu kadar mı? Elbette hayır

Lex Analiz (*) verilerine göre de performans değil de çekici olmak kariyere en büyük desteklerden biri imiş. Yapay zeka ile yapılan bu araştırmaya göre sağlam dört köşe bir çene yapısı Avrupalı CEO’ların

genel özelliğiymiş. Bizdeki CEO’ların ortak özelliğinin neler olduğunu bilemiyorum ama kesinlikle bıyık olmadığı, hem kadın hem erkek CEO’larda batılı bir görünümün ortak olduğu bir gerçek.

(*) Lex Analizi, girdi metnini jetonlara (token) ayırır ve bu jetonları önceden tanımlanmış kategorilere sınıflandırır. Örneğin, programlama dillerinde jetonları; anahtar kelimeler, operatörler, literal’ler vb. olarak kategorize eder. Bu analiz, ayrıştırma aşamasında kritik bir rol oynar, çünkü ayrıştırıcının sözdizimsel analizi kolaylaştırması için ona jetonlar sağlar.

CEO’ların fiziksel güzellikleri, başarılarını doğrudan etkileyen bir faktör olmasa da, bazı durumlarda dolaylı olarak etkileyebilir. Fiziksel çekicilik, ilk izlenimlerde ve sosyal etkileşimlerde avantaj sağlayabilir. Ancak, uzun vadeli başarı ve liderlik yetenekleri genellikle bilgi, deneyim, stratejik düşünme, liderlik becerileri ve iş ahlakı gibi daha derin ve karmaşık faktörlere dayanır.

Bazı araştırmalar, fiziksel olarak çekici kişilerin daha olumlu ilk izlenimler yaratabildiğini ve bu nedenle bazı iş fırsatlarına daha kolay erişim sağlayabildiğini göstermektedir. Ancak, iş dünyasında uzun vadeli başarı, genellikle sadece fiziksel çekicilikle değil, yetenek, bilgi ve liderlik becerileriyle elde edilir.

Sonuç olarak, fiziksel güzellik, kısa vadede bazı avantajlar sağlayabilir, ancak CEO’ların başarıları büyük ölçüde yeteneklerine, bilgi ve deneyimlerine ve liderlik niteliklerine bağlıdır.

Araştırmayı yapan Sami Vähämaa oldukça yakışıklı görünüyor, acaba kendisini bu araştırmaya iten neden bu mu diye düşünmedim değil, ancak benim kişisel kanım şu ki zeki insanlar kadar çekici olan yoktur.

● ÇOK KAZANAN CEO’LAR

Fiziksel güzelliğin önemli olduğu faktörler şunlardır:

İlk İzlenimler: Fiziksel çekicilik, ilk izlenimleri olumlu yönde etkileyebilir, bu da ağ kurma, ilk güveni kazanma ve olumlu bir imaj oluşturma konusunda yardımcı olabilir. Bu, iş ilişkilerinin ilk aşamalarında veya yatırım sağlamaya çalışırken faydalı olabilir.

Önyargılar ve Algılar: Araştırmalar, insanların çekici bireyleri daha yetkin, güvenilir ve becerikli olarak algıladığını göstermiştir. Bu, sosyal etkileşimlerde ve karar verme süreçlerinde bazı avantajlar sağlayabilir.

Medya Temsili: Çekici CEO’lar, daha fazla medya ilgisi ve olumlu haberler alabilirler, bu da kamu imajlarını ve şirketlerinin algısını güçlendirebilir.

● ÇOK KAZANDIRAN CEO’LAR

Çekici CEO’lar daha çok kazanabilir ama hangileri daha çok kazandırıyor derseniz: Birçok şeyin algı üzerine kurulu olduğu bir dünyada bu araştırmaların gerçeklik payı olduğu ortada. Buna rağmen ortalama kriterlere göre çirkin olduğu halde şirketlerini başarılı kılan birçok kişi var, onları bir kez daha tebrik etmek gerekiyor. Çünkü bir CEO’nun uzun vadeli başarısı büyük ölçüde diğer faktörlerden etkilenir:

Liderlik Becerileri: İlham verme, liderlik yapma ve bir ekibi etkili bir şekilde yönetme yeteneği.

Deneyim ve Bilgi: Sektör uzmanlığı, stratejik düşünme ve bilinçli kararlar alma yeteneği.

Çalışma Ahlakı: Adanmışlık, azim ve güçlü bir çalışma ahlakı.

İnsan İlişkileri Becerileri: İletişim, empati ve güçlü ilişkiler kurma yeteneği.

Yenilik ve Vizyon: Yeniliği teşvik etme ve şirketin geleceği için net bir vizyon belirleme kapasitesi. Fiziksel çekicilik birçok avantaj sağlasa bile, bir CEO'nun başarısını belirleyen esas faktörler, beceriler, deneyim ve kişisel niteliklerin kombinasyonu.