Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Birol: Elektrik fiyatları belirleyici rol üstlenecek

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi'nin (IICEC) "Ekonomik Büyüme ve Enerji: Geleceğin Ekonomisini Şekillendirmek" temasıyla düzenlediği IICEC Konferansı'nda, küresel enerji sektöründeki dönüşümü değerlendirdi.

Orta Doğu'daki gerginliklere rağmen petrol fiyatlarının 70 dolar civarında seyrettiğine dikkati çeken Birol, geçmişte benzer durumlarda 3 haneli petrol fiyatlarının görüldüğünü anımsattı.

Birol, bu durumun talepteki büyümenin geçmişteki kadar güçlü olmayışından kaynaklandığını belirterek, "15 ay önce Uluslararası Enerji Ajansı olarak, '2024'te, dünya petrol talebi geçmiştekinin aksine en fazla 1 milyon varil büyüyebilir.' dedik. Bu geçmiştekilere göre son derece düşük bir rakam. Herkes şaşırdı." ifadelerini kullandı.

Elektrik fiyatlarının gelecekte enerji sektöründe belirleyici role sahip olacağını belirten Birol, şunları kaydetti:

"Benim 'American quartet'i (Amerikan dörtlüsü) dediğim, ABD, Kanada, Brezilya ve Guyana'dan çok fazla petrol üretimi geliyor. Hızlı bir şekilde petrol artıyor. Sadece bu 4 ülkeden gelen petrol artışı, bütün dünyanın toplam petrol talebindeki artıştan daha fazla. O bakımdan, tahmin ettiğimiz gibi, şu anda petrol fiyatları 70 dolar civarında. Önümüzdeki yıl çok büyük politik sürprizler olmaz ise fiyatlar açısından petrol piyasalarının rahat bir pazar olacağını düşünüyoruz."

Birol, doğal gaz fiyatlarının Türkiye için çok önemli olduğunu vurgulayarak, "2025 sonu itibarıyla dünyaya çok büyük oranda yeni LNG sevkiyatı olacak ve 2026-27'de devam edecek. Özellikle ABD ve Katar'dan. O kadar fazla gelecek ki, bu 2,5-3 yılda gelecek yeni LNG miktarı, 40 yılda gelen LNG miktarının hemen hemen yarısına eşit. Bu da şimdiye kadar satıcının ellerinin güçlü olduğu doğal gaz piyasalarını alıcıların ellerinin güçlü olduğu piyasalara çevirecek. Bu da doğal gaz piyasalarında fiyatları aşağı doğru baskı yapacak. Bu, Türkiye gibi, enerji ithalatının cari açıkta önemli rol oynadığı ülkeler için güzel ve önemli bir araç." diye konuştu.

"Dünya elektrik talebi enerji talebinden 6 kat fazla büyüyecek"

Petrol ve doğal gazın enerji piyasasındaki baskın rolüne dikkati çeken Birol, bu durumun uzun yıllar boyunca devam edeceğini söyledi.

Birol, elektrik kullanımında çok hızlı büyüme olduğuna işaret ederek, "Geçen 10 yıl içerisinde dünya enerji talebi büyüdü. Ama dünya elektrik talebi dünya enerji talebinden iki misli daha fazla büyüdü. Önümüzdeki 10 yıl içerisinde konservatif bir bakışla da baksak dünya elektrik talebi dünya enerji talebinden 6 misli fazla büyüyecek. Elektrik kullanımı çok hızlı bir şekilde artıyor." değerlendirmesinde bulundu.

Küresel enerji sektörünün geçirdiği dönüşüme ilişkin Birol, "Bu transformasyonun çevre politikalarıyla ilgisi yok ya da çok az ilgisi var. Bu, tamamıyla sanayi politikaları ve arz güvenliği politikalarından kaynaklanan bir şey. Çevre politikalarıyla bazen uyuşuyor, bazen de uyuşmuyor. İklim değişikliğine olan ilgi azalırsa bu transformasyon durur mu? Durmaz, çünkü sanayinin ilerlemesi için gelişme bu yönde." ifadelerini kullandı.