‘Tapering’ mesajı 3. çeyrekte

Hilal SARI

ABD ekonomisine ilişkin veriler, dünyanın en büyük ekonomisinde COVID-19 pandemisinin yol açtığı kriz sonrasında iyileşmenin güçlü seyrini koruduğuna işaret ediyor. Dolar, ABD’deki üretici fiyatları, perakende ve sanayi üretimi verileri sonrası dolar diğer para birimleri karşısında bir ayın en yükseğine yükselirken, piyasalar bugün başlayan ve yarın sonlanacak ABD Merkez Bankası (Fed) Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı sonrası Fed Başkanı Jerome Powell’in açıklamalarına kulak kesilecek.

Reuters ekonomistlerinin yüzde 60’ı gelecek çeyrekte bir “tapering” duyurusu bekliyor. Altın da tapering konuşmalarının piyasaları endişelendirebileceği ihtimaliyle dar bir aralıkta işlem görmeye devam ediyor. Dolar endeksi dün hafif yükselerek TSİ 17:30’da 90,53 seviyesinde işlem görürken, Son 3 aydır yükselişte olan altın 1860 dolar civarında yönünü belirlemeye çalışıyor. Kriptoların en büyüğü Bitcoin ise Musk ve MicroStrategy gibi kurumsal yatırımcıların ilgisiyle 40 bin doların üzerini tekrar test ediyor.

Yine “enflasyon geçici” vurgusu yapabilir

Fed Başkanı Powell’in sıfıra yakın faiz ve aylık 120 milyar dolarlık varlık alımlarında bir değişiklik beklenmeyen 15-16 Haziran toplantısı sonrası yapacağı açıklamalarda enflasyona ilişkin tekrar “geçici, korkulacak bir durum yok, tapering’e başlamak gibi de bir niyetimiz yok” demesi durumunda yatırımcıların enflasyon endişelerinin yine bir nebze dinmesi öngörülüyor.

Öte yandan Fed’in yeni ekonomik öngörülerini de yayınlayacağı bu toplantıya ilişkin tutanaklar da bankanın oy hakkı olan FOMC komitesinde varlık alımlarını azaltma konusunun ne düzeyde tartışıldığı da piyasaların yakından izleyeceği bir detay olacak. Uzmanlara göre Powell enflasyonun geçici olduğunu yinelese bile faizlere ilişkin herhangi bir beklenti değişimi doları destekleyebilir. 

Fed New York tarafından yapılan bir ankete göre tüketiciler kısa vadede ve birkaç yıl boyunca daha yüksek enflasyon bekliyor. Bundan bir yıl sonrası için beklenti 0,6 puan daha artmış ve yüzde 4’e ulaşmış. 

ÜFE, TÜFE’yi izledi

Enflasyon baskılarının yükselmesi, piyasalar tarafından artık bir nebze “geçici” olarak kabul edilmiş olsa da, dün açıklanan nisan ayına ilişkin yıllık ÜFE yüzde 6,6’lık bir artışla piyasa beklentisi olan yüzde 6,3’ün de üzerinde geldi. Üretici fiyatlarında aylık bazda gerçekleşen artış yüzde 0,6 olması beklenirken yüzde 0,8 olarak açıklandı. Geçen hafta yüzde 5 ile 13 yılın zirvesine çıkan ABD TÜFE verisi de Fed'in üzerindeki baskıları artırmıştı ancak şimdilik dolarda korkulan bir artış görülmüyor. 

Perakende satışlar üzdü

ABD’de perakende satışlarda ise mayısta aylık eklentilerin üzerinde yüzde 0,7 düşüş görülürken, yeniden açılmalara rağmen tam toparlanamayan sektörün satışları geçen yılın aynı dönemine göre ise - beklentiler doğrultusunda - yüzde 4,8 artış kaydetti. 

ABD’de sanayi üretimi mayısta aylık yüzde 0,6 artması beklenirken yüzde 0,8 arttı. Kapasite kullanımı da 0,6 puan artışla 75,2’ye yükselerek 75 olan beklentiyi aştı. 

Avrupa’da da enflasyon güçleniyor

Almanya, Fransa ve İtalya’da dün açıklanan mayıs ayı yıllık TÜFE verileri, beklentiler doğrultusunda sırasıyla yüzde 2,5; yüzde 1,4 ve yüzde 1,3 düzeyine ulaştı. Almanya Federal İstatistik Ofisi tarafından açıklanan Almanya TÜFE 2011 yılının eylül ayından bu yana en yüksek düzeyde. Yıllık bazda yüzde 10 artan enerji fiyatları hariç tutulduğunda enflasyondaki artış yıllık yüzde 1,8. Gıda fiyatlarındaki artış AB için ortalamanın altında yükseliyor. Destatis de açıklamasında enflasyondaki yükselişin geçici özel sebepleri olduğuna vurgu yaptı ve özellikle geçen yılın aynı döneminde petrol fiyatlarında yaşanan çöküşün önemli bir baz etkisi yaptığı vurgulandı. 

Ayrıca AB’de pandemi nedeniyle başlatılan ve birlik tarihinde ilk kez kullanılan ortak borçlanma enstrümanı “kurtarma” tahviline talep 107 milyar Euro’yu aştı. AB, kurtarma fonunu finanse etmek için yapacağı 800 milyar Euro üst limitli borçlanma kapsamında ilk  ihracı 10 yıllık tahvillerle gerçekleştirdi. Bu fonla AB 2026’ya kadar COVID-19 toparlanmalarını desteklemek için üye ülkelere kredi ve hibe sağlamayı amaçlıyor.

Reuters hesaplamalarına göre AB'nin 10 yıl vadeli tahvilinin yıllık getirisi sadece yüzde 0.06 oldu. Tahvil bu seviyelerde Almanya'nın aynı vadeli tahvillerine kıyasla daha yüksek bir getiri sunuyor.