Köşeye sıkışan Avrupalı alüminyum üreticileri Türkiye’ye yöneldi

Evrim KÜÇÜK

Enerji krizinin alüminyum üzerindeki baskısı artıyor. Avrupa’da üretim 1970’lerden bu yana en düşük seviyeye indi. Üretim maliyetinin ürünün fiyatının çok üzerine çıkması Avrupa’daki üreticiyi vurdu. Avrupa’yı esir alan bu kriz Türkiye’deki alüminyum üreticisi için hem sıkıntı hem fırsat oldu. Geçen yıl biyet döküm kapasitesi artıran fabrikalarda üretim daralmaya başladı. Ancak köşeye sıkışan Avrupalı üreticilerin fason üretim için Türkiye’ye yönelmesi yeni bir fırsat kapısı araladı.

Avrupa ile işbirliği hazırlığındaki Alumet Alüminyum’un CEO’su Emre Köksal, üretimini kısmak ya da durdurmak zorunda kalan birçok Avrupalı üreticinin marka değerini ve pazar payını korumak için gözünü sınır ötesine diktiğini söyledi. Krizin Türkiye’ye etkilerini değerlendiren Köksal, Avrupalı şirketlerin ayakta kalmak için fason üretime yöneldiğini belirterek, “Bu şirketlerin tercih ettiği adreslerin başında Türkiye geliyor” dedi. Köksal, şu bilgileri verdi:

‘Lüks’ metale talep resesyonda geriledi

“Geçtiğimiz yıl yaşanan tedarik sorunları nedeniyle talebi karşılamak için Türkiye dahil tüm dünyada biyet döküm kapasitesinde artış yaşandı. Ancak bu yıl enflasyonist baskılar, resesyon endişesi nedeniyle talebin daralması ve Rusya-Ukrayna savaşının tetiklediği enerji krizinin yarattığı maliyet şoku Avrupalı üreticiyi gafil avladı. Avrupa üretim yapamadı ve pazar kaybına uğradı. Alüminyum daha üst segment ürünlerde kullanılması nedeniyle ‘lüks’ olarak nitelenebilecek bir metal.

Bu nedenle kriz dönemlerinde tüketim olumsuz etkileniyor. Ekonomik durgunluk endişesiyle tüketimin gerilemesi üreticiyi vurdu. Çareyi fason üretimde arıyorlar. Alumet Alüminyum olarak biz de Avrupalı şirketlerle görüşüyoruz. Avrupa da pazar sahibi firmalar ile Türkiye de üretim gücüne sahip olan bizim gibi firmalar arasında işbirliği geliştirmek için çalışmalar yürütüyoruz.”

Türkiye öne çıkıyor, Çin pazarı geri alamıyor

Uzakdoğu’daki navlun problemi, yüzde 40’a varan antidamping uygulamaları ve Çin’de COVID- 19 kısıtlamalarının Türkiye’yi öne çıkardığını ifade eden Köksal, Çin'in uğraşmasına karşın navlun ve yüksek tarifelere takıldığından pazar payını geri alamadığına dikkat çekti.

AYAKTA KALMA SAVAŞI VERİYORLAR

Avrupa’da alüminyum üretimi 1970’lerden bu yana en düşük seviyeye indi. Çünkü artık üretim maliyeti ürünün fiyatının çok üzerine çıktı. Almanya'da bir ton alüminyum üretmek için gereken elektriğin maliyeti geçen hafta 4200 dolar oldu. Önceki ay 10.000 doları aşmıştı. Londra Metal Borsası vadeli işlem fiyatı ise ton başına 2.300 dolar. Bu çeyreğin sonunda fiyatın 2.200 dolar civarında olacağı tahmin ediliyor. 12 aylık süre zarfında ise fiyatların 2.000 dolara daha yakın durma olasılığı artıyor. Bu da kısıtlamaların kış boyunca hızlanacak gibi göründüğü anlamına geliyor.

Yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldılar

Uzmanlar Avrupa’da sorunun büyümesi halinde bazı şirketlerin yok olabileceği uyarısı yapıyor. Norsk Hydro ASA, bu ay Slovakya'daki büyük bir tesiste üretimini durduracak. Alman alüminyum devi Speira GmbH, yükselen enerji fiyatları nedeniyle Almanya’daki alüminyum üretimini yüzde 50 azaltacağını duyurdu. Metal ticaret evi Concord Resources Ltd'nin CEO'su Mark Hansen, “Alüminyum izabe tesisleri bir kez gittikten sonra geri dönmeyecekler” diyor. Benzer şekilde Wood Mackenzie'nin kıdemli araştırma müdürü Uday Patel, "İşler düzeldiğinde, bir daha asla faaliyetlerini başlatamayacak izabeciler var” uyarısı yapıyor. Wood Mackenzie, Avrupa'nın yıllık alüminyum üretim kapasitesinin yaklaşık 1 milyon tonunu kaybettiğini tahmin ediyor ve Patel, bunun yaklaşık yüzde 25'inin kalıcı olarak kısıtlanabileceğini beklediğini söylüyor. Wood Mackenzie'nin tahminlerine göre, 500.000 ton daha kapanmaya karşı "oldukça savunmasız".

EN ÇOK ALÜMİNYUM İHRACATINI ARTIRDIK

Türkiye’nin Demir ve Demir Dışı Metaller sektörünün Ocak-Ağustos dönemi ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 30.4 artarak 10.1 milyar dolara ulaştı. Alt sektör ihracatında en fazla ihracat 506.8 milyon dolar ile alüminyum ürün grubunda gerçekleşti. Alüminyum sektörünü 227.9 milyon dolar ile metaller, 220 milyon dolar ile demir çelik mamulleri ve 163 milyon dolar ile bakır ürün grupları takip etti. Demir ve Demir Dışı Metaller sektörünün en çok ihracat gerçekleştirdiği ülke olan Almanya’ya, Ağustos 2022 döneminde en çok ihracat “Alüminyum Çubuk & Profiller” ürün grubunda gerçekleştirildi. Bu kalemde ihracat geçen yıl aynı aya göre yüzde 31 artarak 50.5 milyon dolar oldu.