Fed ‘tapering’ endişesi pariteye yaramıyor

Hilal SARI

ABD Merkez Bankası’nın (Fed) 15-16 Haziran tarihli Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı Fed Başkanı Jerome Powell’in de ifadeleriyle “tapering hakkında konuşmaktan konuşma toplantısı” oldu. Net bir zamanlama vermese de Fed Başkanı Powell, tapering’in sıfıra yakın faizlerin tekrar yükselmeye başlamasından daha önce başlayacağını hatırlatarak piyasalara “Öncesinde net sinyal vereceğiz. Tapering, düzenli, metodik ve şeffaf şekilde başlayacak” mesajı verdi. Bir önemli gelişme ise Fed yetkililerinin dot plot grafiğinde faiz artırımının mart toplantısındakinin aksine 2024’te değil 2023’te başlayabileceğini tahmin etmesi oldu.

Fed, hem enerji hem emtia fiyatlarındaki yükselişlerin ve pandemiden en çok etkilenen sektörlerin yeniden açılmasıyla ötelenen talebin yarattığı fiyat baskılarının, bu döneme özel “geçici” enflasyonist baskılar olduğu değerlendirmesini yineledi. Ancak Fed, enflasyonun bu geçici etkilerle ve devam eden tedarik zinciri darboğazlarının da etkisiyle, kısa vadede beklentilerin de üzerine çıkabileceğine vurgu yaparak dünyaya tekrar “bunlar geçici. formüllere bağlı kalmayalım. eninde sonunda ortalamanın yüzde 2’ye döneceğini öngörüyoruz” dedi. Kısa vadeli manşet enflasyon beklentilerinin FOMC yetkililerince tam 1 puan artırılarak yüzde 3,4’e yükseltmesi piyasalara en fazla hareket veren unsurlardan biriydi. Euro Bölgesi’nde de dün açıklanan mayıs ayı yıllık TÜFE verisi yıllık yüzde 2’ye ulaşmış oldu. Çekirdek TÜFE ise beklentilerin de üzerinde yüzde 1’e ulaştı. Ancak Avrupa Merkez Bankası da (ECB) enflasyonun “geçici” olduğu kanaatinde. Öte yandan banka paritede büyük oynaklıklara karşı temkinli ve Euro’nun çok güçlenmesi durumunda enstrümanlarını kullanarak piyasayı dengede tutmaya çalışabilir.

Paritede kısa vadede düşüş bekleniyor: 1,1753’e inebilir

Credit Suisse’e göre kısa vadede güçlenen dolarla euro/dolar paritesi 1,1753’e kadar gerileyebilir. 200 günlük ortalaması 1,1996 olan parite dün TSİ 16:04’te yüzde 0,5 düşüşle 1,1928 düzeyindeydi. Kanada merkezli Scotiabank’a göre 40 günlük ortalamanın ise hafif üzerinde seyreden euro/dolar paritesi kısa vadede mayıs zirvesi olan 1,22’yi tekrar test edebilir ancak sinyaller paritede dolar tarafının daha fazla destekleneceğine işaret ediyor. DBS Private Bank da aynı görüşte ve ECB’nin son toplantıda Euro’yu destekleyecek bir açıklama yapmamış olması nedeniyle euro/dolar paritesinde tekrar bir düşüş beklenmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Banka paritenin 1,21’i gördüğü yerde kısa pozisyona geçeceklerini, 1,1850 seviyesinin de alım fırsatı olacağını belirtiyor.

Borsa, altın ve petrol düşüşte; tahvil yükselip sakinleşti

Bu gelişme doları diğer para birimleri karşısında güçlendirirken, borsalar rekor düzeylerden uzaklaşmaya başladı, petrol güçlenen dolarla dün 70’in üzerindeki seyrini korusa da düşüş kaydetti. FTSE Tüm Dünya Hisseler Endeksi rekor düzeyden yönünü aşağı çevirdi. Dolar endeksi dün TSİ 14:50’de 13 Haziran’dan bu yana en yüksek düzey olan 91,84’e kadar yükseldi. Spot altın da Fed yetkililerinin 2024’ten ziyade 2023’te iki faiz artırımı yapılabileceği tahminleriyle 1 aydan uzun sürenin en düşük düzeylerine geriledi ve tekrar 1.800 doların altına indi. TSİ 14:51’de altın yüzde 1,25 düşüşle 1.788 dolardan işlem gördü. ABD 10 yıllık Hazine tahvili getirileri ise “şahin” olarak algılanan Fed Başkanı Jerome Powell açıklamalarının ardından yükselişe geçtikten sonra, dün mesajın sindirilmesiyle tekrar 1,56 düzeyinde stabilize oldu.

El-Erian: Ben olsam bugün ‘tapering’e başlardım

Ünlü ekonomist ve Allianz danışmanı Mohammed El-Erian “Fed’in piyasada çok daha fazla belirsizlik olduğunu kabul etmekte çok yavaş olduğunu” belirterek “FOMC’nin yerinde olsaydım ‘tapering’e bugün başlardım” dedi. El-Erian CNBC’de katıldığı programda Fed’in bir politika hatası yapıyor olmasından “gerçekten endişeli olduğunu” söyledi.

Timothy Ash: TL en kırılgan EM parası

ABD’de tahvil getirilerinin yükselmesi de Türkiye gibi gelişen piyasalarda kırılganlıkları zorluyor. Bluebay Varlık Yönetimi Gelişen Piyasalar Kıdemli Stratejisti Timothy Ash, önceki gün Fed açıklamaları sonrası dolar/ TL’deki hareketi paylaşarak “ABD’de faizlerin daha da yukarıya gitmesi durumunda TL, gelişen ülke paraları arasında en kırılganı” ifadelerini kullandı.

Big-tech’e bir darbe de Yellen’dan

Fed’in tapering’e başlayacak olması ve bunu faiz artırımı olabileceği tahmin edilen 2023 içinde veya daha önce gerçekleştireceği sinyalini vermesi Asya’dan ABD’ye borsalarda pandemi boyunca rekorlar kıran hisse piyasalarını zirvelerden uzaklaştırırken, ABD Hazine Bakanı Janet Yellen’ın dijital hizmet vergilerini kaldırmayan ülkelere karşı ek gümrük vergilerini masada tutacaklarını söylemesi de teknoloji başta olmak üzere hisse piyasalarının iştahını kaçıran bir unsur oldu. ABD, asgari kurumlar vergisi de içeren ve dev teknoloji şirketlerinin daha iyi vergilendirilmesini amaçlayan uluslararası vergi reformunda olası bir uzlaşı durumunda Türkiye’nin ve İngiltere’nin de aralarında olduğu bazı ülkelerde hali hazırda uygulanmakta olan dijital hizmet vergilerinin kaldırılmasını istiyor. Fed sonrası yüzde ekside kapanan Dow Jones, Nasdaq ve S&P 500 endeksleri, dün açılış öncesi de satışlı işlem gördü.