Euro bankaları kötü kredilerle boğuşacak
Euro Bölgesi bankaları 3. çeyrekte nispeten iyi sonuçlar açıklasa da regülatörler ve bazı banka CEO’ları COVID-19 nedeniyle rekor düzeylere çıkması öngörülen kötü kredilerden endişeli. ECB, bankaları yeterli önlem almadıkları konusunda uyarırken, Avrupa Komisyonu da bu ay konuya ilişkin bir rapor yayınlayacak.
Hilal Sarı |Avrupa bankaları COVID-19 sürecinde performanslarının iyi olduğunu söylüyor ancak bazı regülatörler ve banka yöneticileri, yer yer koca bir çeyreğin tamamının borçlarının destekler kapsamında ertelenmesinin de dahil olduğu hükümet desteklerinin sona ermesiyle birlikte hızla artan kötü kredilerin yaratabileceği kaos konusunda endişeli.
Avrupa Merkez Bankası, ekonomik faaliyetlerdeki düşüşün beklenenin üzerinde olması durumunda kıta genelinde kötü kredilerin 1,4 trilyon Euro’ya (1,7 trilyon dolar) çıkabileceğini öngörüyor. Bu meblağ kıta bankalarının finansal kriz sonrasındaki kötü kredilerinden de, 2011’de yaşanan borç krizinden de fazla. ECB’ye göre bu olumsuz senaryolardan biri ancak gerçekleşmesi mümkün bir senaryo.
Financial Times’da yer alan verilere göre Euro Bölgesi’nin en büyük 121 bankasında kötü krediler son altı yılda yarısından da azına inerek 506 milyar Euro’ya geriledi. Bu toplam kredilerinin yüzde 3,2’sine denk geliyor. Ancak Yunan bankalarının kötü kredi rasyosunun hala yüzde 30’un üzerinde olduğu belirtiliyor.
Kötü krediler gelecek yıl sıçrama yaşayabilir
ECB Denetim Kurulu Başkanı Andrea Enria, kıtadaki büyük bankaların büyük bir kısmının COVID-19 pandemisi nedeniyle kötü kredilerde yaşanacak muhtemel yükseliş için yeterince hazırlanmadığını söyleyerek bankaları uyarıyor. FT Küresel Bankacılık Zirvesi’nde konuşan Enria denetledikleri 117 bankanın muhtemel kötü krediler için karşılık ayırmak konusunda darmadağın olduğunu ve bunun bir endişe kaynağı olduğunu söylüyor. Peterson Institute for International Economics kıdemli ekonomisti Nicolas Véron, gelecek yıl kıta genelinde kötü kredilerde bir sıçrama olabileceği beklenen bir senaryo da olduğunu belirterek, şimdiden tam bir öngörü yapmanın zor olduğuna dikkat çekiyor.
“Önlemler bittiğinde ne olacak?”
Wall Street Journal gazetesinde yer alan habere göre regülatörler bazı Avrupa bankalarının borçluların önümüzdeki dönemdeki potansiyeline karşı çok yavaş tepki vermekte olduğu değerlendirmesini yapıyor. Bazı banka CEO’ları da COVID-19 nedeniyle başlayan destekler bittiğinde ne olacağı konusunda endişeli. WSJ demecinde “Çok ilginç bir kriz yaşıyoruz” diyen ING Group CEO’su Steven van Rijswijk ekonomik faaliyetteki sert düşüşe rağmen, açıklanan önlemler nedeniyle iflasların aynı hızda artmadığına dikkat çekiyor ve “Bu önlemler bittiğinde nasıl bir tablo olacak? Şu an bu konuda çok sınırlı bir görüşümüz var” ifadelerini kullanıyor.
Düşük faizler ve borç ertelemelerle mali açıdan giderek daha fazla zorlanan bankalara ECB, mart ayında temettü dağıtmayı durdurmalarını “tavsiye etmiş” bu karar 30 milyar Euro’nun bankacılık sistemi içinde kalmasını sağlamıştı. Ancak 11 Kasım’da İsveç, gelecek yıl iyileşmenin devam etmesi durumunda temettü ödemelerine devam edeceğini söyleyen ilk ülke oldu.
Komisyon da endişeli, aralıkta rapor yayınlayacak
Avrupa Komisyonu da aralık ayı içinde konuya ilişkin bir rapor yayınlayacak. Financial Times’da yer alan habere göre Brüksel yetkilileri bu raporda AB genelinde ikinci piyasada kötü kredilerin satışının ve kötü kredileri temizlemek amacıyla ulusal “kötü bankaların” oluşturulmasının da yer aldığı bazı önerileri ele alacak. “Kötü banka” Komisyon küresel finansal krizde yapılan hataların tekrarlanmasını önlemek istiyor ve iyileşme başladığında kötü kredilerin Avrupa bankalarının kredi verme kabiliyetine zarar vermesini engellemek için çalışıyor. Komisyon raporunda “Kötü kredilerin orta vadede artmasını engellemek için daha fazla yapısal önlem gerekebilir” deniyor.