Çin'in para birimi yuanın dünyada kullanımı rekor düzeye ulaştı

Uluslararası işlemlerde yuan kullanımı rekor seviyelere çıktı. Çin’in Ukrayna Savaşı sonrası yaptırımlara uğrayan Rusya’yla kurduğu yakın ekonomik bağlar ve para birimini uluslararası alanda güçlendirmek istemesiyle dolar bağımlılığını azaltma çabaları da bu durumda etkili oldu.

Çin Devlet Döviz İdaresi verilerine göre, temmuzda Çin'den yapılan işlemlerin yüzde 53’ü Çin para birimi yuan ile gerçekleştirildi. Financial Times, bu oranın 2021 Temmuz’da yaklaşık yüzde 40 olduğunu belirtti.

Veriler, bankalar tarafından banka dışı müşteriler adına yapılan sınır ötesi transferleri kapsarken, yatırım akışları ve borç ödemelerini de içeriyor.

Çin'in para biriminin uluslararası alanda kullanımı, Rusya-Ukrayna savaşı sonrası ABD ve Avrupa’nın yaptırımlarının dolarla işlem yapma kabiliyetini sınırlaması nedeniyle artış gösterdi.

Carnegie Enstitüsü Araştırma Görevlisi Alexandra Prokopenko, Batı yaptırımlarının “Çin’in finansal sistemini geliştirmesi ve Çin sistemini Rusya’nınkine bağlayacak çözümler geliştirmesi için büyük bir teşvik yarattı" değerlendirmesini yaptı.

Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, yuanın ödemeler, finansal işlemler ve mevduatlar için kullanımının önemli derecede arttığını söylemişti.

Kremlin'e göre Çin ile ticarette ödeme sorunları çözülebilir problemler

Kremlin'den yapılan son açıklamada, Çin ile Rusya arasındaki ticarette ödemelerin yapılmasında bazı sorunlar olduğunu kabul edildi. Ancak Kremlin, iki ülke arasındaki “ortaklık ruhu” sayesinde bunların çözülebileceğini söyledi.

Çin, yuan için daha önce de adımlar atmıştı

Çin daha önce de yuanın uluslararası sınırlarını genişletmek için adımlar atmıştı. Ancak bu adımlar Çin Merkez Bankası'nın (PBoC) 2015 yılında ekonomik büyümedeki yavaşlamayla mücadele etmek için gerçekleştirdiği devalüasyonun ardından sekteye uğradı. Bu durum Çin'de ihracatın rekabet gücünü artırsa da yuan kullanımının önemli ölçüde azalmasına neden oldu.

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping de daha önce yaptığı birçok açıklamada güçlü bir para birimi çağrısında bulundu.

“Yuanın uluslararasılaşması” uzmanı Hong Kong Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden Prof. Edwin Lai, Çin gibi büyük ekonomilerin ticaretinin çoğunu kendi para birimlerinde yapmasının normal olduğunu söyledi. Lai, Çin'in ABD Doları ile rekabet etmeyi hedeflemediğini, ancak yetkililerin “doların insafına kalmak istemediklerini” de belirtti.

Doların tahtını sarması zor

Yuan kullanımı artsa da dünyada ticaretin finansmanında dolar liderliğini koruyor. 

Uluslararası ödemeler ağı Swift'in en son verilerine göre, dolar, euro ve sterlinin ardından yuan geliyor. Ancak küresel ödemelerin sadece yüzde 4,74'ü yuanla yapılıyor. 

Yuanın küresel ticaret finansmanındaki payındaki artış, Batı'nın yuan kullanarak ticaret yapma konusuna isteksiz bakması nedeniyle sınırlı kalabilecek olarak görülürken, yuanın daha geniş kullanımının önünde de uzun süredir devam eden engeller bulunuyor. Çin'de sermaye kontrolleri ve dolar kullanımını destekleyen güçlü küresel ticari ve finansal ağlar ilerlemesini sınırlıyor.