Biden’ın vergi planı, piyasada stres yarattı

HİLAL SARI

NE OLDU?

ABD Başkanı Joe Biden, Bloomberg News’e konuşan yakın kaynaklara göre sermaye gelirlerine yüzde 43,4’lük vergi getirmeye hazırlanıyor. Wall Street haberin ardından satışlı seyrini sürdürüyor ve rekorların ardından yatırımcı nezdinde büyük bir tedirginlik başladığı belirtiliyor. Vergi yükünden endişe eden yatırımcıların satışlarının özellikle de pandemi süresince çok ciddi artışlar kaydeden teknoloji gibi sektörlerdeki hisseleri vurabileceği belirtiliyor. Beyaz Saray’ın önermeyi planladığı şemada 1 milyon dolar ve üzeri kazanan bireylerin - mükelleflerin sadece yüzde 0,32’sine denk geliyor - sermaye gelirlerinden alınan vergi mevcut yüzde 20’den neredeyse iki katına çıkarılarak yüzde 39,6’ya yükseltilmesi öngörülüyor. Zaten uygulamada olan yüzde 3,8’lik Obamacare vergileriyle sermaye yatırımı gelirlerinden alınacak vergi yüzde 43,4’e çıkabilir.

NE DEDİLER?

ABD Başkanı Joe Biden, önce Bloomberg’de, sonrasında Reuters ve New York Times’da da yer alan haberlere göre ABD’de sadece en zenginlere fayda sağlayan tercihli vergi sistemini sonlandırmak ve buradan gelecek gelirlerle yeni sosyal harcama programlarını finanse etmek istiyor. Ancak Beyaz Saray’ın sunması beklenen önerinin Kongre’den de geçmesi gerekiyor. 1 milyon dolar ve üzeri gelire sahip ABD vatandaşlarına getirilmesi öngörülen yeni sermaye geliri vergisi, 2018 resmi rakamlarına göre nüfusun sadece yüzde 0,32’sini kapsıyor. Sadece bir Demokrat koltuğun itirazı bile Biden’ın bu planını suya düşürebilir. Biden 2,25 trilyon dolarlık Amerikan İstihdam Planı’nda da finansmanın kurumlar vergisi artırılarak sağlanmasını önermişti. Perşembe ABD saatiyle öğleden sonra gelen haberler küresel hisse piyasalarında da hemen hissedildi ve Wall Street’te tüm endeksler ekside kapandı.

Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, günlük basın toplantısında konu sorulduğunda “Hala nihai haline getirmeye çalışıyoruz” dedi. Biden’ın Amerikan Aileleri Planı isimli sosyal harcamayı finanse etmesi planlanan öneriyi gelecek hafta 28 Nisan’da duyurması bekleniyor.

Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Paul Krugman, kayıpların çok da ciddi olmadığına işaret ederek “Eğer sermaye geliri vergisinde böyle büyük bir artış sadece yüzde 1’lik bir kayıp yaratıyorsa hisselerde, o zaman büyük bir sorun değil” diyor ve ekliyor: Biden’ın iddialı bir ajandası var ve bazı keskin vergi artışları da bu ajandanın bir parçası olacak.

ABD Senatosu Finans Komitesi’nden Cumhuriyetçi Senatör Chuck Grassley, “Bu plan yatırımlara sekte vurur ve işsizliğe neden olur” diyerek ABD eski Başkanı Donald Trump dönemindeki vergi indirimlerinin sonuçlarına övgüler yağdırdı.

NE OLACAK?

Hisse piyasalarında şimdilik Krugman’ın da dediği gibi çok büyük kayıplara yol açmayan plan, yatırımcıların iştahına yön verecek önemli konulardan biri olacak. Varlıklı bireylere vergi danışmanlığı yapan avukatlık bürosu Holland & Knight ortaklarından Christopher Boyett ise “Vergi mükelleflerine - Cumhuriyetçi olsun, Demokrat olsun - korku salacak oranlar bunlar. İnsanlar ciddi ciddi bu konuyu düşünüyor ve endişe seviyesi hayli yüksek” dedi.

Öte yandan Biden’in seçim kampanyasında da yer almış kuruluşlardan Urban-Brookings Vergi Politikaları Merkezi tahminlerine göre sermaye geliri vergisiyle on yıllık sürede 370 milyar dolar toplanabilir. New York ve Kaliforniya gibi eyalet vergilerinin de yüksek olduğu eyaletlerde 1 milyon üzeri kazanca sahip kişilerin ödediği vergilerin sırasıyla yüzde 52,22 ve yüzde 56,7’ye kadar çıkabileceği belirtiliyor.