Sinema salonları krizde: Yerli yapımcılar cesur davranmadı

Mehmet KAYA

Avrupa’da en yüksek sinema seyircisi düşüşü rakamlarının Türkiye’de olduğunu kaydeden Sinema Salonları Yatırımcıları Derneği (SİSAY) Genel Sekreteri Fevzi Genç, “Avrupa genelinde yüzde 50-60, İspanya, İtalya gibi pandeminin çok sert seyrettiği ülkelerde bile yüzde 70 seyirci düşüşü var. Bizde gerileme yüzde 90’larda” dedi.

Popcorn krizi ve ardından gelen salgın nedeniyle, Avrupa’nın “en yüksek yerli yapım izlenme oranına sahip” sinema sektöründe sorun derinleşti. Salgında tamamen duran sektörde, yaz aylarında gösterime izin verilse de salonların seyirciye sunacak film bulmakta zorlandığı belirtildi. SİSAY Genel Sekreteri Fevzi Genç, “Avrupa’da en yüksek sinema seyircisi düşüş rakamları bizde. Avrupa genelinde yüzde 50-60, İspanya, İtalya gibi pandeminin çok sert seyrettiği ülkelerde bile yüzde 70’lerde (seyirci düşüşü var). Bizde gerileme yüzde 90’larda” dedi.

Sinema salon işletmeciliği sektörünün durumu ve kısa vadedeki sorunlarına yönelik DÜNYA’ya değerlendirmelerde bulunan Genç, “Dünyada ve Türkiye’de işler iyi gitmiyor. Pandeminin gidişatı da çok iyi değil. Avrupa’da, benzerimiz ülkeler içinde, en kötü rakamlar bizde. Bunu içerik sıkıntısına bağlıyoruz. Yurt dışı örneklerine baktığımız zaman, Hollywood zaten büyük filmleri şimdilik erteliyor. ABD’nin asıl sezonu yaz aylarıdır. 2021 yazı için bir hazırlık yapıyorlar. Pandemi de biraz yavaşlar diye düşünüyorlar. Ancak bizim yüksek sezonumuz kış aylarıdır. Son 10 yılda şöyle bir düzen oluşmuştu: Kışın yerli filmleri vizyona çıkarırdık, yazın da ABD “blockbuster” (yüksek bütçeli, yüksek seyirci çekmesi beklenen filmler) filmleri sunardık, böyle bir denge oluşmuştu. Ama maalesef bizim yerli yapımcılarımız çok çekingen davranıyorlar, risk almak istemiyorlar” diye konuştu.

Çok yüksek bütçeli, mali riski göze alamayacak yerli filmlerin böyle bir dönemde vizyona girmesini beklemediklerini ileten Genç, ancak daha makul bütçeli, seyirciye sunularak sektördeki tıkanıklığın aşılmasına yardımcı olabilecek filmlerin de gösterime sokulmadığını vurguladı.

Avrupa, yerli yapımlarla şu anki sıkıntıyı aştığını söyleyen Genç, “Yıllardır yerli yapımcılarımız, yüzde 65’lerdeki seyirci oranıyla Avrupa’da lider olmayı övünç kaynağı olarak görüyordu. Fransa’da bile devlet çok desteklediği halde yerli yapım payı yüzde 57’lerde. Böyle bir övünç kaynağımız vardı ama (yerli yapımcıların) yüzde 65 pazar payı sahipliği sorumluluğunu göstermediklerini düşünüyoruz biz. ‘ABD’liler gelsin, vizyonu toparlasın, rakamlar eskiye dönsün, biz filmlerimizi çıkartırız’ diye bir düşünce hasıl oldu o tarafta. Tabii setler kapatıldı, bazı projeler ertelendi ama çok iyi biliyoruz ki çekimi bitmiş, her şeyi hazır, rafta bekleyen 10-12 film var” dedi.

Yapımcılar teşvik bekliyor

Tarafların ekim ayı sonunda Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda bir toplantı yaptığını bildiren Genç, yapımcıların destek beklentisinde olduğunu ancak bu teşvikin tasarlanmasının, uygulanmasının uzun bir süre alacağını anlattı. Kısa vadede, Anadolu’daki küçük salonlara bir desteğin söz konusu olabileceğini belirten Genç, “Avrupa’daki en çok düşüş bizde. Bunun en büyük nedeni de lokal yapımların vizyona çıkmaması, yerli yapımcıların sorumluluk alıp, biraz daha pazarı hareketlendirecek aksiyonlarda bulunmaması diye söyleyebiliriz” şeklinde konuştu.