Para Politikası Kurulu 20 Ocak’ta toplanacak. Bu toplantıda pas geçileceğine dair beklenti oluşmuş durumda. Yapılan açıklamalar da bu yönde… Ancak piyasa asıl, politika metnine odaklanacak. Bu metindeki özen dahi piyasanın tansiyonunu belirleyecek.
Zira son yayınlanan metinler alelacele hazırlanmış özenden yoksun... Bir sonuca ulaşmak istiyorsanız, ifadeniz doğru, net, anlaşılabilir olmalı… Piyasayı sözlü yönlendirmek gibi bir gayretiniz varsa emek harcamalısınız. Boşuna söylenmemiştir “zahirenin ambarı sabanın ucundadır” diye…
SABAN ELDE KALDI AMBAR BOŞ KALDI
Yapılacak iş ne olursa olsun, istenen yönde olumlu sonuç alınabilmesi; mutlaka yeterli emek verilmesini ve özenli çalışma içinde bulunulmasını gerektirir. Gerçekçi tespit, kapsayıcı çözüm ve güvenilir uygulayıcı yoksa zahire ambara giremeyecek, saban elinde kalacaktır.
Merkez Bankası’nın faiz indirim süreci henüz nihayetlenmiş değil. Çok yüksek enflasyon pahasına gelinen %14’lük seviyeler, kredi üretmekten uzak. Üstelik Cumhurbaşkanı defalarca faizi tek haneye indireceğiz diye yineledi. Bu yüzden metinde “sıkı para” politikasına dair söylem izi beklemeyin.
“KREDİ GENİŞLEMESİ DEVAM EDECEK”
Yabancı yatırım bankaları; gelişmeleri adeta “felaket tellallığı” boyutunda dillendiriyor. Bank of America, “Türkiye'de 2022'de ortalama enflasyon %52,6 olacak. Türk Lirasındaki değer kaybı, kredi genişlemesine bağlı olacaktır. Kur korumalı Türk Lirası mevduat sistemi, mali olarak sürdürülebilir değil” diyor. Sadece onunla kalsa yine iyi, diğer kurumlar da her fırsat bulduğunda sesini yükseltiyor.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Bulunduğumuz ortamda riskler nelerdir?
Cari açık var, düşük rezerv var, yüksek enflasyon var, negatif reel faiz var, yabancı yatırımcı çıkışı var, kurda 14 lira barajı var. Bir de ülke risk puanı CDS var ki çıkmış 500’e inmez 400’e…
Riskler sadece Türkiye için mi var?
Elbette değil. Riskler hemen tüm gelişmekte olan ülkeler için var. Ancak Türkiye gibi gelişmekte olan ve fiyat istikrarı sağlayamamış ülkelerde bu çok daha fazla olumsuz fiyatlanıyor.
NOT
TANDIR SICAKKEN EKMEK TUTAR
Bir ülke güçlü olduğu ölçüde söz sahibidir. Kürede sesini duyurur, ürettiğini satar, iş birlikleri ile genişler. Refah düzeyini artırır. Eğer güçlü ise parası pul, yurttaşı kul olmaz.
Gücün temelinde ise ekonomi vardır. Ekonomide enflasyon deliği varsa, istediğiniz kadar para basın, hırsız cebinizden çıkmaz. Ekonomide güven zedelenmesi varsa istediğiniz kadar enstrüman çıkarın; dolarize olmaktan kurtulamazsınız.
Ekonomide sürekli yukarı bakmak zorundasınız. İşleyen demir ışıldar. Önlem almak yetmez. Zamanında yapmak gerekir. Bilindik sözdür; “tandır sıcak iken ekmek tutar.” Zamanında alınmayan tedbirler, halk ekmeğin önünde kuyruklar oluşturur.