Yücel Uygun
DBA Consulting Eğitim ve Danışmanlık
“Üslup, insanın kimliğidir.”
Cemil Meriç
"Her söz, sahibinin kalbi nasılsa ağzından öyle çıkar."
İbn-i Arabî
Hangi işi yaparsak yapalım, şüphesiz ki ilgili işi yapabilme potansiyelimiz son derece önemlidir; teknik konularda becerikli olmak, iyi yönetmek, ilgili işi çoğu kişiden iyi bilmek vb. Örnek olarak bir çağrı merkezi çalışanı, analitik zekâsı sayesinde müşteri problemlerini çok hızlı çözebilir veya tecrübeli bir IT uzmanı, kendi şirketinde veya teknik bir konuda problem yaşayan müşteriye gittiğinde bilgisi sayesinde inanılmaz sonuçlar ortaya çıkarabilir. Hepimiz sosyal veya iş yaşamımızda bu tarz yaklaşımlarla karşılaşabiliyoruz… Buraya kadar her şey güzel gibi gözüküyor. Fakat ilgili çalışan, sahip olduğu yeteneğine güzel bir üslup/iletişim eklemeyince yapılan işle ilgili sonuç, beklentimizi karşılasa da bir şeyler eksik kalıyor. Bu durum bir taraftan ilgili çalışanın mesleki ün kazanmasını negatif yönde etkilerken, diğer tarafın da tam olarak tatmin duygusu yaşayamamasına sebep oluyor.
Geçenlerde bir bilişim firması yetkilisiyle toplantı gerçekleştirdik. Kendisi şu sözleri sarf etti: “Hocam, biz işimizde oldukça iyiyiz fakat empati, etkin iletişim vb. konularda eksiğimiz var…” Bu gibi durumlar, iletişim, empati vb. unsurların -hangi sektör olursa olsun- iş yaşamında ne kadar önemli olduğu bilincinin arttığının bir göstergesi diyebiliriz. İş yaşamındaki süreci ikiye ayırabiliriz; teknik ve insani. Etkin bir iletişimden yoksun donanım, ilgili çalışana beklediği sonuçları vermeyecektir. Yetenek ve çok çalışmak, mesleki başarı getirebilir, fakat müşteriler/insanlar üzerinde olumlu izler bırakan sürdürülebilir başarının anahtarı, yeteneğin etkin bir iletişimle birleşmesinde gizlidir.
Yeteneğin, güzel bir üslupla/iletişimle birleşmesi halinde ortaya çıkabilecek olumlu etkiler aşağıdaki gibidir:
İlgili çalışanın mesleki ün kazanmasında önemli bir rol oynar
Hiçbirimiz, iletişiminden memnun kalmadığımız bir firmayı/çalışanı başkasına önermeyiz. İcra edilen meslek ne olursa olsun -satış temsilciliği, IT uzmanı, finans vb.-, ilgili çalışanın etkin bir iletişimci olması, çevresi tarafından sevilmesini ve önerilmesini sağlar. Önerme, pozisyonda yükselme gibi dikey veya başkalarının da ilgili çalışandan/şirketten faydalanmasını sağlayacak şekilde yatay olabilir. Bu süreç zamanla ilgili çalışanın mesleki ün geliştirmesinde önemli bir rol oynar.
Her iki tarafa da tatmin duygusu yaşatır
Empati duygusu sayesinde karşı tarafın dilinden konuşmayı başarabilen bir birey hem karşı tarafın rahatlamasını sağlar hem de kendisi mutlu olur. Felsefe, psikoloji hep aynı şeyi söyler: “Başkalarını mutlu etmeden sen mutlu olamazsın.” der. Günümüzde maalesef birçok çalışan, bu kuraldan habersiz bir şekilde çalışmalarını sürdürüyor. Farkında olan çalışanlar ise, yapılan işe sevgilerini de katıyor…
Çalışan hem kendisine hem de firmasına prestij kazandırır
Bazen çalışanlar prestij açısından işletmenin önüne geçebiliyor. Beklemediğimiz bir işletmede işini iyi yapan ve güzel bir iletişime sahip çalışanla karşılaşabiliyoruz veya tam tersi bir durum da oluşabiliyor. İtibarı yüksek bir firmada, bir personel kötü iletişimi sayesinde her şeyi mahvedebiliyor. Özellikle hizmet sektöründe personel alımı yapılırken, insanların ihtiyacını gidermekten mutlu olan çalışanlar bulmak gerekir.
Liderlik aşamasındaki rolü
Etkin bir liderlik deyince, ilk akla gelen şeylerden birisi, şüphesiz ki iyi bir iletişimci olmaktır. Çalışan kendisini iletişim konusunda ne kadar geliştirebilirse, bu durum ona şimdi veya gelecekte liderlik pozisyonunda çok büyük faydalar getirecektir. Çalışanlar üzerinde iyi izler bırakan liderlerin iletişimlerinin çok iyi olduğunu unutmamamız gerekir.
İkna aşamasındaki faydası
İknanın iş yaşamındaki yeri yadsınamaz. Gün geçmiyor ki, birilerini ikna etmek zorunda kalmayalım; müşteri, çalışma arkadaşı, yönetici, patron vb. Etkin iletişim sanatına hâkim olduğumuzda, inandırıcılığımız da önemli oranda yükselir ve insanları rahatsız etmeden ikna ederiz.
Kısaca iletişime yatırım yapan bir birey, kendini/yaşamını daha iyi yönlendirebilir ve başkalarının dilinden konuşmayı da öğrenir. Günümüzde departmanlar içinde/arasında ortaya çıkan problemlerin çoğunun iletişim kaynaklı olduğunu görmemiz zor değildir. Bu sebepten iletişim eğitimlerine yatırım yapan firmalarda sorunlar da azalacaktır.