Yeşil çelik için 8 politika önerisi
28 sivil toplum kuruluşu tarafından açıklanan “Avrupa Çelik Dönüşümünün Durumu” başlıklı araştırmada, yeşil çeliğe gidecek yol haritası belirlendi. Araştırma, AB’nin toplam karbon emisyonlarının yüzde beşini oluşturan Avrupa çelik sektörünün temizlenmesi için tasarlanmış sekiz temel politika önerisi sunuyor.
Çevre alanında faaliyet gösteren 28 sivil toplum kuruluşu tarafından açıklanan “Avrupa Çelik Dönüşümünün Durumu” başlıklı araştırmada, yeşil çeliğe gidecek yol haritası belirlendi. Araştırma, AB’nin toplam karbon emisyonlarının yüzde beşini oluşturan Avrupa çelik sektörünün temizlenmesi için tasarlanmış sekiz temel politika önerisi sunuyor.
Araştırmaya göre; Avrupa Birliği politika yapıcılarının, endüstriyel rekabetçiliği artırmak ve iki milyondan fazla işçinin geleceğini garanti altına almak için kömüre dayalı çelik üretiminden uzaklaşmayı teşvik etmesi gerekiyor. Araştırma, sektörün bir yol ayrımında olduğuna; bunun “yeşil çeliğe giden açık bir yol olduğuna” ve bu yılın AB çelik sektörünün dönüşümünü sağlayacak politikaları ilerletmek için kritik önem taşıdığına dikkat çekiyor.
Araştırma, Avrupa Komisyonu’nun “temiz çelik üretiminin ticari olarak uygulanabilir olmasını sağlamak” amacıyla hazırladığı Çelik ve Metaller Eylem Planı’nın (SMAP) duyurulmasıyla aynı zamanda açıklandı. Ancak plan, çevre alanında çalışan sivil toplum kuruluşlarının katkısı olmadan hazırlandığı için fosil yakıt yanlısı sanayinin dengesiz etkisine açık hale geliyor. AB çelik endüstrisinin dönüşüm politikalarının; fosil yakıt bazlı üretilen çeliğin aşamalı olarak kullanımdan kaldırılmasını, yeşil hidrojen ve yenilenebilir enerjili üretimin artırılmasını, döngüsellik önlemlerinin güçlendirilmesini ve sektör çalışanları için sosyal korumayı da kapsayan adil bir geçişin sağlanmasını içermesi gerekiyor.
AB sıfıra yakın emisyonlu çelik inovasyonunda ön sıralarda
Avrupa şu anda sıfıra yakın emisyonlu çelik inovasyonunda ön sıralarda yer alıyor, ancak Çin ile Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinden gelen yoğun rekabetle karşı karşıya. Araştırmada şu yorumlara yer veriliyor: “AB bugün yeşil çelik teknolojilerine yatırım yaparak, endüstriyel değer zinciri boyunca istihdamı güvence altına alacak ve esneklik yaratacak, ayrıca hidrojen bazlı doğrudan indirgenmiş demir (DRI) ve elektrik ark ocağı (EAF) kullanılan hurda bazlı çelik üretiminin geliştirilmesindeki erken liderliğini sürdürecek.”
Döngüsel ekonomi kritik rol oynuyor
Araştırmanın sunduğu yol haritasında döngüsellik kritik bir rol oynuyor. Çelik geri dönüşümünü artırmak ve hurda bazlı üretimi teşvik etmek, emisyonları önemli ölçüde azaltırken bakir demire olan bağımlılığı da düşürebilecek. Aynı zamanda, döngüsel ekonomi politikalarının geliştirilmesi, çelik kalitesini artırarak atıkları azaltacak ve yüksek değerli hurdanın etkin kullanımını sağlayacak. Yaklaşmakta olan Döngüsel Ekonomi Yasası ve Araç Tasarımına İlişkin Döngüsellik Gereklilikleri ile Ömrünü Tamamlamış Araçların Yönetimine Dair Önerilen Yönetmelik, bu süreci hızlandırmak için önemli politika araçları olarak değerlendiriliyor. Çelik sektörüne bağlı 2,3 milyondan fazla istihdam göz önüne alındığında, adil bir geçişin sağlanması kritik öneme sahip. Doğru politikalar hayata geçirildiğinde, yeşil çeliğe geçiş; hidrojen altyapısı, yenilenebilir enerji ve ileri üretim teknolojileri gibi alanlarda yeni fırsatlar ve istihdam olanakları yaratacak. Bu sürecin adil bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak için hükümetler ve sektör liderleri, iş gücünün yeniden eğitilmesi, bölgesel ekonomik destekler ve sosyal güvenceler sağlamada iş birliğinin önemi de artıyor.
Özel sektörün harekete geçmesi kaçınılmaz
Özel sektör, yeşil çeliğe olan talebin artırılmasında kritik bir rol oynuyor. İnşaat, otomotiv ve imalat gibi sektörlerin, sıfıra yakın emisyonlu çelik satın almayı taahhüt ederek sürdürülebilir üretim için uygun bir pazar yaratmaları gerekiyor. Özellikle otomotiv sektörü büyük bir değişimi tetikleyebilecek güce sahip; çünkü çelik, araç üretiminden kaynaklanan emisyonların önemli bir kısmını oluşturuyor. Sektör liderlerinden bazıları umut verici taahhütlerde bulunsa da, otomobil üreticilerinin ve çelik alıcılarının büyük çoğunluğu henüz bu dönüşümü destekleyecek anlamlı taahhütlerde bulunmuş değil. Benzer şekilde, devlet destekleri ve kamu finansmanı erken aşamada kritik bir rol oynasa da, özel finans kuruluşlarının da sürece daha fazla dahil olması gerekiyor. Bankalar, sigortacılar ve yatırımcıların, iklim risklerini karar alma süreçlerine entegre etmesi ve yüksek emisyonlu alternatifl er yerine yeşil çeliğe öncelik vermesi gerekiyor.
Öncelikli politika müdahaleleri
1 - AB Üye Devletleri, yeni yüksek fırın - oksijen konvertörlü çelik üretim tesislerine (BF-BOF) izin vermemeyi ve mevcut tesislerin yeniden kaplanmasına yönelik kamu yatırımlarını sonlandırmayı taahhüt etmeli. Çelik sektörünün 1,5 derece senaryosuyla uyumlu bir dönüşüm geçirmesini garanti altına alacak bir çerçeve oluşturulmalı.
2 -Avrupa’daki çelik üretiminin geleceğini güvence altına almak için, hem şirket hem de tesis bazında zamanında, iddialı, şeffaf ve sağlam dönüşüm planları hazırlanmalı.
3 -Devlet desteğiyle finanse edilen hidrojen bazlı doğrudan indirgeme (H2-DRI) projeleri, Avrupa’daki yeni demir üretim tesislerinin ilk neslini zamanında hayata geçirecek şekilde planlanmalı.
4 -Politika yapıcılar, çelik sektörünün karbonsuzlaşmasını hızlandırmak için yenilenebilir enerjiyle çalışan elektrifikasyonu desteklemeli ve şebeke karbonsuzlaşmasını Üye Devletler arasında uyumlu hale getirmeli.
5 -Avrupa’daki çelik işçilerini korumak için, politika yapıcılar güçlendirilmiş Adil Geçiş Fonu ve yeniden beceri kazandırma programları gibi sağlam sosyal güvenlik ağlarını hayata geçirerek işçilerin düşük karbonlu ekonomiye geçişten faydalanmasını sağlamalı.
6-Devlet desteği, özel yatırımları tamamlayıcı bir önlem olarak değerlendirilmeli. Çelik sektörünün karbonsuzlaşmasını teşvik etmek için kirlilik önleme tedbirlerinin uygulanmasını içeren bir dizi politika aracıyla desteklenmeli. Kamu fonlarının en yüksek kamu yararını sağlayacak şekilde kullanılmasını garanti altına almak için sıkı koşullar getirilmeli.
7 -Politika yapıcılar, sıfıra yakın emisyonlu çelik üretimi için bir standart benimsemeli ve geri dönüşüm ile hurda kullanım hedefleri belirleyerek çelik için öncü pazarları destekleyici bir ortam yaratmalı.
8-Avrupa Komisyonu ve Üye Devletler, kamu alımlarını iklim koruma ve sıfır kirlilik hedefleriyle uyumlu hale getirerek yeşil öncü pazarlar oluşturmalı.
Aynı ruhla herkes için güvenli iklim-nötr bir gelecek oluşturmalıyız
• Çevre Bürosu Genel Sekreteri Patrick ten Brink: “Çelik, AB için derin bir sembolik değere sahip. Avrupa topluluğu barışı sağlamak için kömür ve çelik birliği üzerine kuruldu; şimdi aynı ruhla herkes için güvenli, iklim-nötr bir gelecek oluşturmalıyız. Bu da kömürü geride bırakmak ve çelik sektörünün dönüşümünü sağlamak için döngüselliği ve yenilenebilir enerjileri savunmak anlamına geliyor. Araçlar bizim elimizde: sağlam standartlar, akıllı tedarik ve ucuz yenilenebilir enerji ile desteklenen hızlı elektrifi kasyon. AB, bu zorluğun üstesinden gelmeli ve yatırım kararlarında gerçek bir ‘Temiz Çelik Birliği’ olarak hareket etmeli. Aksi takdirde yeni sanayi gündemi ulusal sübvansiyonlar konusunda dibe doğru bir yarışa dönüşme riski taşır.”
• Climate Group Ağır Sanayi Başkanı Jen Carson: “Özel sektör, yeşil çeliğe yönelik talebin artırılmasında kritik bir rol oynuyor. İnşaat, otomotiv ve imalat gibi sektörler, sürdürülebilir üretim için uygun bir pazar yaratmak amacıyla düşük emisyonlu çelik satın almayı taahhüt etmeli. Çelik, araç üretim emisyonlarının önemli bir bölümünü oluşturduğundan, özellikle otomobil üreticilerine büyük rol düşüyor.”
• Avrupa İklim Eylem Ağı Direktörü Chiara Martinelli: “Sızdıran bir kovaya su dökmeye devam edemeyiz. Dönüşümü ciddiye almaya hazır olmayan çelik şirketleri vergi mükellefl erinin parasını da almamalı. Kamu fonlarının her bir Euro’su işçiler ve toplumlar için adil bir dönüşümü teşvik etmeli, fosil yakıtlara bağımlılığı azaltmalı ve yenilenebilir enerjiye dayalı ve döngüsel çelik üretimini hızlandırmalı.”