Global piyasalardaki risk iştahını ölçmek için farklı göstergelere bakılabilir. Ben, fonların Asya paralarındaki pozisyonlarını takip ediyorum. Burada riskli para birimleri bulunuyor. Spekülatörler, Asya’daki tüm para birimlerinde alım pozisyonuna geçtiler. Ülkelerin ekonomik ve politik sorunları olabilir. Bu nedenle, bir bölgede bazı paralarda alım, bazılarında satış pozisyonu gözlenir. Ancak eşzamanlı bütün paralarda alım pozisyonuna geçilmesini ilk defa görüyorum. Çin parası yuanı ayrı tutalım. Aylardır iyi performans gösteriyor. Çin hem salgının yaralarını sardı, hem de para biriminin güçlenmesine izin verdi. Yuanı küresel bir para birimi yapma hedefi var. Yanı sıra, Biden’ın başkan seçilmesi Çin algısını düzeltiyor. Biden yönetimindeki ABD’nin Çin’le teknolojik, ekonomik, kültürel mücadelesi devam eder. Ama Trump dönemindeki gibi nezaket ve diplomasi sınırları yerle bir olmaz. Güneydoğu Asya ülkelerinin geçen hafta sonu imzaladığı serbest ticaret anlaşması da iyimserliği destekliyor.
En riskli finansal varlıklardan birisi olan bitcoin’in fiyatı üç ayda yüzde 70 arttı. Fiyat, 2017 sonunda görülen rekor seviyeye yaklaşıyor. Asya’nın riskli para birimlerindeki pozisyonlardan, kripto paralardaki müthiş yükseliş hareketinden, borsa endekslerine gelemedik. Yatırımcılar nerede alım yapacaklarını şaşırdılar. Havaya sıçrasanız kafanız dolara, Euro'ya çarpıyor. Aşı haberlerinden faydalanacak finansal varlıkları, borsadaki sektörleri öngörmek için finansçı olmaya gerek yok. Pozisyonlar açılıp, beklenir. Faiz oranları yerlerde sürünüyor. Daha Avrupa Merkez Bankası 10 Aralık’ta tahvil alım programını genişletecek. Polonya ve Macaristan’ın vetosunun çözülmesinden sonra, AB’de 750 milyar Euro büyüklüğündeki ekonomik toparlanma fonu yürürlüğe girecek. İki trilyon doların altında kalma ihtimali olsa da, ABD’de bir teşvik paketi gelecek. Herhâlde bu ortamda satış pozisyonlarını büyütecek tek kişi, ‘‘Siyah Kuğu’’ adlı kitabın yazarı Nassim Nicholas Taleb’tir. Taleb, piyasalar coşkunluk yaşarken, ucuz opsiyonlar üzerinden çöküşe oynar.
Bu iklimde Türkiye’nin ne yapacağı önemlidir. 2009 finansal krizinden sonra da dünya piyasalarında bir likidite bolluğu vardı. Temel ekonomik sıkıntılarımızı çözme konusunda 2009 sonrasını iyi değerlendiremedik. Enflasyon, cari açık, işsizlik o dönemin de konularıydı. On gündür ekonomide politika değişikliği konuşuluyor. Önce bir dereyi geçelim. Türk Lirası’ndaki kan kaybını durduralım. Beklentileri yönetelim. USD/TL’de 7,60-7,70 bölgesinden dolar alanları görüyorum. Yerli yatırımcıyı ikna etmenin yolu da, herhâlde yabancıyı ikna etmekten geçiyor.