TOSYALI Holding ve BMC Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı’nın davetiyle Brüksel’deki “Bus World” fuarına giderken Altay Tankı’nın üretimiyle ilgili son durumu da konuştuk.
Fuat Tosyalı, iki Altay Tankı’nı Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) 23 Nisan 2023’te teslim ettiklerini anımsattı:
- Güney Kore motoru ile ürettiğimiz iki tankımız sahada gece gündüz test ediliyor. Testlerin belirli bir süre devam etmesi gerekiyor.
BMC Power olarak yerli motor “Batu”yu da geliştirdiklerini vurguladı:
- Yerli motorumuzu da test ediyoruz. O testlerin de belirli bir dönem sürmesi gerekiyor.
Altay Tankı’nın ilk prototipine döndü:
- Askeri araçların üretimi sırasında TSK’nın “ister listesi”ne göre hareket ediyoruz. TSK, Altay Tankı veya diğer askeri araçlar için sahadaki ihtiyaçlarına göre özellikler istiyor. Tankın prototip çalışmaları sırasındaki “ister listesi”nde değişiklikler oldu.
Prototipten bugüne istenen özelliklere ekleme yapıldığını bildirdi:
- Üzerinde 1500 beygir motor olan, 23 Nisan 2023’te TSK’ya teslim ettiğimiz ve şu anda testleri süren iki yeni Altay Tankı, söz konusu “ister listesi”ne göre üretildi.
Altay Tankı’nın seri üretimine geçtiklerinde ilk 100’ünde Güney Kore motoru kullanacaklarını kaydetti:
- O dönemde BMC Power’ın geliştirdiği yerli motor her türlü testten geçmiş olacak. Güney Kore motorlu ilk 100 tanktan sonrakilerde artık BMC Power’ın geliştirdiği motor kullanılacak.
Ardından ekledi:
- Bizim şu anda önümüzdeki en önemli hedeflerden biri Altay Tankı’yla ilgili taahhütlerimizi yerine getirmek.
BMC’nin diğer askeri araçları “Vuran” ve “Kirpi”ye işaret etti:
- Bu araçlarda da BMC Power’ın geliştirdiği yerli motor kullanılacak. Ayrıca “Kirpi”de de kendi motorumuz kullanılacak.
Fuat Tosyalı, BMC CEO’su Prof. Murat Yalçıntaş’ın da katıldığı fuardaki sohbet sırasında ağır çekiciler de ürettiklerinin altını çizdi:
- Tank taşıyan çekiciler de ürün yelpazemizde yer alıyor.
Askeri araç serisindeki “Altuğ 8x8”e dikkat çekti:
- Bu araçta tekerleklerin hepsi bağımsız hareket ediyor. Bu özellik aracın manevra kabiliyetini artırıyor.
“Kirpi”nin dış pazarda da oldukça tutulan bir araç olduğunun altını çizdi:
- “Kirpi”nin yurt dışında üretimi için de görüşmeler yapıyoruz. Körfez bölgesinde bir ülkede bu üretimi hayata geçirebiliriz.
Ankara Kazan’da başladıkları yatırımın 2024 yılı sonlarında tamamlanacağına vurgu yaptı:
- Kazan’daki tesislerimizde Altay Tankı’nın seri üretimine 2025’te başlarız.
Fuat Tosyalı ve Murat Yalçıntaş’la yaptığımız sohbet, Altay Tankı’nın üretim yolculuğunda Güney Kore motorunun devreye girmesiyle işlerin rayına girdiğini gösteriyor…
Yerli motorla birlikte Altay Tankı’nda hayal edilen düzeye ulaşılacağı anlaşılıyor… 70 kW’dan 70 MW’a kadar elektrikli araç motoru üretebiliyoruz.
TOSYALI Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, hidrojen teknolojisine geçişle ilgili çalışmalara dikkat çekti:
- Özellikle Avrupa ve ABD’de “PEM” tipi elektroliz üzerine çalışılıyor. Bu yöntem daha yüksek verimli ve geleceği parlak. Bu yöntemle üretilen hidrojen daha saf ve ticari uygulamalar açısından sistem daha basit.
Kendi planlarını paylaştı:
- Biz burada gerektiğinde yenilenebilir enerji ile çalışan yeni nesil PEM tipi elektrolizörler üreterek yeşil hidrojenin ülkemizde varlığını mümkün kılmayı hedefliyoruz. Tosyalı olarak bu teknolojiye ilk aşamada 300 milyon dolarlık bir yatırım planlıyoruz.
Şu noktanın altını çizdi:
- Hidrojen üretirken tamamen temiz enerji olan güneşi kullanacağız. GES kapasitemizi 2.5 GW’ın üzerine çıkarmak üzere yatırımlarımızı başlattık. Tosyalı tesislerinin ihtiyacının çoğunu GES’ten karşılamayı planlıyoruz. Depolamaya uygun GES’ler kuracağız.
BRÜKSEL’deki “Bus World” fuarındaki BMC standında, Temsa, Karsan ve BMC’ye elektrikli araç motoru geliştiren Aselsan’ın Genel Müdür Yardımcısı Prof. Mehmet Çelik, Sistem Mühendisliği Direktörü Berkan Çakır ve Tasarım Mühendisliği Direktörü Alaattin Dökmen’le sohbet ettik.
Prof. Mehmet Çelik, raylı sistemler, elektrikli araç platformları için geliştirdikleri projelerin 2015’ten itibaren sahada uygulamaya girdiğini bildirip, şu örnekleri verdi:
● Gayrettepe-İstanbul Havalimanı Metrosu projesinde “Aselsan Cobalt Sinyalizasyon Sistemi” Ocak 2023’ten beri kullanılıyor.
● Milli Elektrikli Tren Projesinde trenin kalbi “Çekiş Zinciri” ve trenin beyni “Kontrol Yönetim Sistemi” Aselsan tarafından tasarlandı. Trenler, Mart 2023’ten beri yolculu işletme yapıyor.
Elektrikli otobüslere geçti:
- Elektrikli platformlar için en önemli çalışma ise 2015 yılında başlattığımız, şehir içi toplu ulaşım amaçlı 12 metre ve 18 metre otobüslerde kullanılan elektrikli çekiş sistemimiz oldu.
Bu sistemin bazı belediyeler tarafından kullanıldığını bildirdi:
- Sistem son derece verimli çalışıyor, belediyelerimize elektrikli otobüslerle önemli ölçüde tasarruf sağlıyor.
Binek araç üzerinde de çalışmalarının ilerlediğini kaydetti:
- Binek araçlarda kullanılabilecek şekilde geliştirdiğimiz EDU (Electric Drive Unit) yapısı dişli kutusu, motor sürücü ile entegre motor çözümümüzdür. EDU, Aselsan içinde geliştirdiğimiz test aracımızda kullanılıyor.
Elektrikli araçlarda elde ettikleri teknolojik başarıyı enerji alanında da sürdürdüklerini kaydetti:
- Türkiye’nin yerli rüzgâr türbini üreticisi olma yolunda kararlı adımlar ile ilerliyoruz. Bu kapsamda 4.5 MW seviyelerinde güç elektroniği bileşenlerini de milli olarak geliştiriyoruz.
Ardından ekledi:
- Kısaca Aselsan 70kW ile 7 MW’a kadar tüm motor ve çekiş sistemlerini tasarlayabilir, yurt içinde üretimini sağlayabilir imkân ve kabiliyete sahibiz. Bu birimlerin ve sistemlerin test edilmesine olanak sağlayacak test laboratuvarını da kurduk.
Stantdaki otobüsü işaret etti:
- BMC ve Aselsan arasında Nisan 2022’de imzalanan işbirliği protokolü çerçevesinde başlatılan proje ile şehir içi toplu taşıma ihtiyacını karşılayabilecek BMC Procity EV aracı, Aselsan çekiş sistemine sahip, “Powerd by Aselsan” logosu ile geliştirildi.
Aselsan’ın bu alanda ulaştığı teknolojik düzeyi şöyle özetledi:
- Bu teknoloji ile sadece otobüs değil, hafif elektrikli araçlardan otomobile, kamyondan iş makinelerine ve hatta askeri veya sivil su üstü/su altı gemilerine kadar tüm elektrikli araçları milli teknolojimizle donatma kabiliyeti kazanmış bulunmaktayız.