Tutmayan hedefler, kopyala yapıştır tekrarlanan içerik, iç tutarlılıktan yoksun muhteva, inandırıcılıktan uzak pembe varsayımlarla malul orta vadeli programların (OVP) artık bir itibarı kalmadı. Yeni Ekonomi Programı (YEP) takma adını alan son program da böyle.
Açıklanan hedeflerin tutarlı ve gerçekçi olmadığı genel kabul gören bir durum. Zaten YEP metninde hedefler için “hedefliyoruz” ifadesi yerine “bekleniyor”, “öngörülüyor”, “tahmin ediliyor” gibi dışarıdan bir gözlemci dili tercih edilmiş.
Bütün ekonomik hedefler COVID- 19 salgınının kolaylıkla atlatılacağı varsayımına dayanıyor. Bu koşulda bile hedefler oldukça pembe.
Örneğin Karadeniz’de doğalgaz bulundu diye cari açık sorununun biteceğini hayal eden sığ bir yaklaşım söz konusu.
Döviz rezervlerinin böylesine eridiği noktada kırılganlığa karşı ne yapılacak bilinmiyor. Kur tahminleri hayalci, finansal piyasalardaki riskler ise görmezden geliniyor. Ekonomik ve sosyal olarak en büyük sorunlarımızdan birisi olan Suriyeli sığınmacılar konusu YEP’te hiç yer almıyor.
Acil sorunların gerçekçi değerlendirmesine dayalı hedefler, çözümler ve stratejiler noktasında da YEP’te değişen bir şey yok.
Örneğin uzaktan eğitim için gerekli imkânlara sahip olmayan öğrenciler için YEP’te net bir çözüm yok. Bir yandan yüz yüze eğitim başlatılırken okullarda hijyen koşullarının sağlanması için konan hedef bile Eylül 2021.
Yeni YEP’te yeni olan şeyler de var kuşkusuz, ama bunlar topluma güzel şeyler vaat etmiyor:
Bunlardan birincisi geçen yıl sosyal taraflarla görüşerek yapılacağı söylenen ve kıdem tazminatının kaldırılması noktasında odaklanan iş yaşamının esnekleştirilmesi planı, bu kez farklı ifadelerle ama “düzenlemeleri sosyal tarafların görüşünü alarak yapma” kaydı çıkartılarak tekrarlanıyor.
Tarımda çiftçileri kendi topraklarında işçi haline getirecek sözleşmeli tarımın geliştirilmesi işine özel sermayenin yanı sıra devletin de dâhil olması eski YEP’lerden farklı bir nokta.
YEP’teki bir yenilik de desteklenecek öncelikli sektörler arasına savunma sanayiinin girmiş olması.