Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından 2021 yılı “Sürdürülebilir Kalkınma için Uluslararası Yaratıcı Ekonomi Yılı” olarak ilan edilmiştir.
Bu kapsamda ülkeler, yaratıcı kültür endüstrilerinin ülkelerin ekonomilerindeki önemine dikkat çekmek, kültür sanat profesyonellerine yönelik ilgiyi daha da artırmak ve sürdürülebilir bir büyüme için yaratıcı kültür endüstrilerini ön plana çıkarmak için programlar, etkinlikler düzenlemektedirler. Yaratıcı Kültür Endüstrileri (YKE), gerek ekonomiye katkısı gerekse de yarattığı istihdam sebebiyle;
11. Kalkınma Planı ve Cumhurbaşkanlığı Programı’nda, rekabetçi üretim ve verimlilik vurgusuyla desteklenen alanlar arasında yer almıştır. Günümüz dünyasında sürdürülebilir ve kapsayıcı kalkınmanın yalnızca ekonomik olarak değil, kültürün ve kültürel çalışmaların desteklenmesiyle gerçekleştirilebileceği inancıyla odağına yaratıcılık ve yeteneği yerleştiren fikri mülkiyete dayalı yaratıcı kültür endüstrileri tüm dünyada her geçen gün değer ve önem kazanmakta.
Ülkemizin YKE’nin geliştirilmesiyle kazanacağı şeyler önemlidir.
Bu durumu toplumsal kalkınmada stratejik bir adım olarak belirleyen Kültür Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü “Türkiye Kültür Endüstrilerinin Potansiyelinin Artırılması” projesini hayata geçirmiştir.
Projeyi Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticiler Vakfı (TOSYÖV) üstlenmiştir.
Proje kapsamında; Daha önce yapılmamış olan yaratıcı kültür endüstrilerinin envanterinin çıkartılması başarılmıştır
YKE’lerde faaliyet gösteren şirketlerin ihtiyaç duyacakları eğitimler hazırlanmış etkinliğin sitesine yüklenmiştir.
YKE için kaynak niteliğinde olabilecek bir web sitesi geliştirilmiştir. Daha sonra yüklenecek bilgilerle daha da güçlenecektir. Yaratıcı Kültür Endüstrilerinde Kümelenme raporu hazırlanmıştır. Rapor konusunda konuştuğum TOSYÖV Başkanı Nezih Kuleyin önümüzdeki dönemde bu konuda yapılacakları şöyle özetlemekte;
- Yaratıcı Kültür Endüstrisi konusunda stratejiler hazırlanmalıdır
YKE günümüzde toplumsal kalkınmanın olmazsa olmazı durumuna gelmiştir. Hatta bazı sosyal bilimciler yaşadığımız toplumun bilgi toplumundan çıkıp hayal gücü toplumuna dönüştüğünü vurgulamaktadırlar. Bu nedenle bu konuta stratejiler geliştirilmesi zorunlu hale gelmiştir.
-Yaratıcı Kültür Endüstri (kuluçka) merkezleri kurulmalıdır
Ankara ve İstanbul’da ciddi oranda YKE kümelenmesi potansiyeli görülmektedir.
Bunun yanında İzmir’de yıllar içinde önemli ilerlemeler sağlanmıştır.
Ancak görülen bu gelişmelerin ve potansiyelin sinerji yaratması için bazı adımların atılması gerekmektedir.
- Bölge ve ürün bazlı markaların oluşması sağlanmalıdır
YKE’nin verimlilik konusunda bazı sıkıntılarının olduğu görülmektedir.
Bunu gidermek için bölge ile karakterize edilebilen ürün ve hizmetlerin markalaşması sağlanmalıdır.
- Dijital yaratıcı ve kültür ürünlerinin üretimi desteklenmelidir
Teknoloji çözümleri ve yaratıcı içerik barındıran dijital eserler, yerel fiziksel kaynaklara ihtiyaç duymaz ve konvansiyonel yollarla pazarlanmaya bağımlı değildir.
Eğitim, beceri ve ekosistemlerin gelişmesine izin verecek stratejiler ve politikalar uygulanabilirse, dijital ürün bölgesel kalkınma için önemli bir itici güç olabilir.
- Yaratıcı toplum inşası için eğitim programları tasarlanmalıdır
YKE ürünlerinin üretiminin artırılması ve ekonomiye katkıda bulunması yanında bunları tüketen bir toplumunda olması gereklidir. YKE ürünlerine talebin artırılması, bu alanda üretilen ürünlerin çeşitlendirilmesi, kültürel çeşitliliğin toplumun her kesimine yayılması ve benimsenmesi ile hoşgörü ortamının oluşması sağlanacaktır.
Ayrıca yaratıcı eğitimin, YKE’de çalışmasalar bile gençlerin geleceğe yönelik beceriler geliştirmelerine yardımcı olduğu da unutulmamalıdır.
Bu eğitimler sadece sanatla ilgili olmamalı; hata yapmayı öğrenmek, yenilik yapmak, araştırma yapmak ve dünyayı daha iyi anlamakla ilgili de olmalıdır.
- Yaratıcı kültür girişimciliği desteklenmelidir
İller bazında YKE girişimciliği göreceli olarak yıllar içinde artış göstermektedir.
Buna bağlı olarak istihdam da artmaktadır. Bu kapsamda YKE girişimciliğinin desteklenmesi bölgesel istihdam artışını sağlayacak, aynı zaman da kültürel ve sanatsal olgunluğun yükselmesi ile hoşgörülülüğün oluşmasına da katkıda bulunacaktır.
Yaratıcı fikirler ile faaliyetlerin ürüne dönüşerek ekonomik değer kazanması, hem bireysel hem de bölgesel anlamda YKE gelişimi için gereklidir.
Toplumlar yeni açılımlar bulamazlarsa aynı şeyleri yaparak farklı sonuç elde edemezler.
YKE’nin gelişim yeni bir çıkış noktası olabilir” diyor Nezih Kuleyin.
“Türkiye Kültür Endüstrilerinin Potansiyelinin Artırılması” projesini hayata geçiren Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü’ne ve bu projeyi üstlenen TOSYÖV’e teşekkürler..