23 Aralık 2020 tarihindeki yazımın başlığı ‘‘2021’de risk yönetimine ihtiyaç var’’ idi. Aradan iki hafta geçtikten sonra görüşlerim pekişti. Öncelikle belirteyim. Herkes aynı şeyleri söylüyor. Dolar zayıflayacak. Gelişen ülke piyasalarına para akacak. 2020’de yaşanan yükseliş oranları olmasa da, borsa endekslerindeki yükseliş sürecek. Emtialar için iyi bir sene olacak. Piyasalarda bu kadar likidite varken alternatif görüş çıkmıyor.
Teoride her şey kolay gözükür. Portföyünü çeşitlendiren, az sayıda işlem yaparak maliyetlerini azaltan, yatırım sürelerini ayarlayarak az vergi ödeyen yatırımcı, piyasalardaki sert hareketlerden az etkilenir. Esasen yatırım, sağlıklı yaşama benziyor. Kişi yatırım portföyü için ne yapması gerektiğini bildiği gibi, sağlığı için de ne yapması gerektiğini biliyor. Spor yapmak, sigara kullanmamak, doğru beslenmek. Teoride bunlar da kolay gözüküyor. Tabii uygulamada işler karmaşıklaşıyor. Doğru yatırım için de, sağlıklı yaşam için de disiplin gerekiyor. Yatırımcı sürekli pozisyon değiştirerek, zamanını harcıyor, daha fazla vergi ve komisyon ödüyor.
Finans derslerinde teorik olarak ‘‘beklenen getiri’’ kavramını öğretiyoruz. Yatırımcının getiriyi yönetmesi mümkün değildir. Ancak maliyetlerini kısmen yönetebilir. Daha az işlem yaparak komisyon düşer. Uzun vadeli yatırım yaparak stopaj oranı azalır. Bu hesapları yaparken Türkiye’deki enflasyon gerçeğini unutmayalım. Hissedilen enflasyon, yüzde 15’lik resmi enflasyonun çok üzerindedir. Getiriden; enflasyonu, vergiyi, komisyonları düştükten sonra net getiri düşük kalıyor. Bu denklemdeki enflasyon, düşünülenden daha kompleks bir yapıya sahiptir. Öngörmek güçtür. Merkez Bankası enflasyon hedefini uzun yıllardır tutturamıyor. Yılsonu enflasyon tahminleri sürekli değişiyor. Türk Lirası’nın (TL) değerlenmesiyle, iç talebin soğumasıyla, bu yılın ikinci yarısında enflasyonda pozitif bir trend bekleniyor. Ancak gıda ve enerji fiyatları gibi faktörler kontrol dışıdır. Bu taraftaki gelişmeler, TL’deki olası kazançların yaratacağı dezenflasyon etkisini dengeleyebilir. Güvenli limanlara portföyünüzde yer vererek, BİST bünyesindeki türev enstrümanları kullanarak, 2021’de risklerinizi yönetin. Stopaj avantajlarından faydalanın. Finans medyasını daha az takip ederek kısa vadecilikten kurtulun.