Yol yordam bilmeden davranacağını sananlara… Gerçeğe ulaşmak için izlenen yolun adıdır usül… Yığınca yol içinde kök sebebe giden yolun haritasıdır adeta… Asil olan usülden şaşmayandır. Asil gaz helyum ile asil metal altın; hangi usulden denense, yine kendi esasına sadık kalacaktır.
Asl’olan, kökler, asıllar… Nesline aslına dair her şey… İlkeler, aksiyomlar, kökler, atalar… Hukukun temel dayanakları… Asl (kök, ilke) Arapçadan dilimize geldi. Hukuktan siyasete, yönetimden mantığa dair pek çok alanda, onsuz meramımızı ifade edemeyiz.
HAYATIN ASLI VARKEN SURETİ GEÇERSİZDİR
Elinde iki aynı şey varsa, biri aslı, diğeri kopyasıdır. Asıl olan; ondan başka şeyler üreyebilendir. Kökeni anlatır bize. Gerçeğin kaynağı, kök sebebin bizatihi kendisi… Ağacın tırmanacağı yükseklik, kökünün derinliğine bağlıdır. Derinliksiz olan, güneş altındaki buz kalıbından farksızdır.
İnsan, aslını inkâr etmemeli… Aslını inkâr eden, haramzadedir derler. Usüle ihanet etmiş sayılır. Aslen nerelisin? Bu usule dair bir soru gibi dursa da kökenin sorgulanıyordur. Temelin dayandığı kayayı merak etmektir. Temelin kum zemin ise yıkılman için depreme dahi gerek kalmayabilir.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Usul bilmeyen değer üretebilir mi?
Usül, fısıldamaktır aynı zamanda… Ve zaman; pürtelaş aşığın kulağına usulca fısıldar; “bana bırak…” Zira bağırmak, yeterince düşünemiyor olmanın ifadesidir. Zaman, usulca akarken değer üreten kimyaya dönüşür.
Aslı ile suretinin ilişkisi?
Aslı varken sureti zail olur… Orijinali dururken kopyasıyla işin ne… Usül, aslın varoluş mitidir. Sayıları alırsın, usülüne göre sıralarsın, asal sayılarla tüm diğerlerini tanımlayabilir, koca matematiği inşa edebilirsin. Yeter ki usüle sadık kal…
NOT
İSTİKBAL GÖKLERDE OLDUĞU KADAR KÖKLERDEDİR DE…
Aslı faslı olmayana inanma, usulüne uygun olanı bil, yeter… Sureti kovalarken dikkat et; aslını yitirebilirsin. Esasta haklı olsan da usuldeki hata, seni koca bir yanlışa götürecektir.
Neticede hayat; esasa dair olanı, usulünce yaşamanın adıdır. Esas olan hayatta kalmak ise usül, bunun yöntemi olacaktır. Unutmadan; esası bozuk ise usulünü yerine getirsen de kaybedersin. Usul, gereklidir de esas vazgeçilmezdir.
Ağacı düşün; kökleri; onun sürdürülebilirlik usulüdür. Dalları, meyvesi, gövdesi ve boyu; bu usul üzerinden yeşeren esas değerini oluşturacaktır.