Seyahat endüstrisi dinamik bir sektördür. Olumlu ve olumsuz gelişmeler çabuk yankılanır.
Bu nedenle var olan durum ve sorunlar ile çözüme ilişkin öneriler de hızlı değişiyor.
Sektörün var olanları ve yeni gelişenleri ile bu alanda son dönemde öne çıkan konular arasında aşırı ziyaretçi trafiği, bunun neden olduğu sorunlar, konuya ilişkin alınan önlem ve getirilen düzenlemeler ile bu alanda yapılan protesto gösterileri var.
Konuyla ilgili tartışmalar bir konuyu gündemin ön sıralarına çıkarıyor.
Turist alan destinasyonların ziyaretçi almalarına neden olan şeyler var. Bunlar, çevre, tarihi doku, yerel halkın yaşam tarzı ve oraların kimliği gibi konulardır.
Bunlar kısa vadeli çıkar uğruna kullanılmamalı.
Bu değerleri Kızılderili atasözünde ifade edildiği gibi “Yeryüzü, bize atalarımızdan miras kalmadı, onu çocuklarımızdan ödünç aldık” anlayışı ile sürdürülebilir kılmak zorundayız.
Son dönemde çeşitli platformlarda dile getirilen bu konu, destinasyonların çok ziyaretçi alması mı az ziyaretçiden çok gelir elde edilmesi mi daha iyi şeklinde tartışılıyor.
Türkiye dâhil turist alan kimi ülkelerin yöneticileri ve sektör temsilcileri ne kadar çok ziyaretçi aldıkları konusunu bir övünme haline getirdi.
Aralarında dünyanın en çok ziyaretçi alan ülkelerinden İspanya son dönemde bu yöndeki politikasını doğru yönde değiştirerek, ziyaretçi sayısını artırmak yerine elde edilen geliri artırmaya yönelik bir politika benimsedi bu yönde düzenlemelere de gidiliyor.
Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü’nün (UNWTO) yayınladığı veriler bu konudaki tartışmada zemin olarak kullanılabilir.
UNWTO 2022 yılı verilerine göre Türkiye dünyanın en çok ziyaretçi alan ilk 10 ülke listesinde 4. sıradadır. Bu alandan elde edilen toplam turizm gelir listesinde de ilk 10 arasında 7. sıradadır. Ama gelenlerin yaptıkları ortalama harcama bakımından Türkiye 20. sırada bile değil.
Şunu da söyleyelim; yalnız Türkiye değil, İspanya, Fransa, İtalya gibi kitle turizmi yapan ülkeler de ilk 20 arasında değil.
Başta kamu yönetimi olmak üzere sektör kurum, kuruluş ve meslek örgütleri ile konuyla ilgili herkesin bu konuyu düşünmesi gerekir.
UNWTO verileri ortada iken Türkiye’nin kişi başı turizm gelirinin 1.200 dolara çıktığını söylemek sorunu görüp uluslararası veriler temelinde değerlendirmek yerine ne amaçla, kime yaranmak için söylendiği belli olmayan açıklamalar sorunu görüp konuya çözüm arayışına gidecek değerlendirmelere gölge düşürür.
Nitekim Kültür ve Turizm Bakanlığı verileri de bu rakamın doğru olmadığını gösteriyor. Bakanlık verilerine göre 2022 yılında Türkiye’nin kişi başına turizm geliri 1.200 değil, 670 dolardır.
Ülkelerin bakanlık ya da ilgili birimlerinin bildirdiği rakamları derleyen UNWTO listesinde 20. sıradaki Aruba’nın bile kişi başına turizm geliri 2.250 dolardır.
Son söz:
Her alanda olduğu gibi turizmde de konuya duygular değil, olgular temelinde bakalım.