Yüzbinlerce genç 6 Ağustos’tan itibaren üniversite tercihlerini yapmaya başlayacak. Sekiz gün sürecek bu dönemde öğrenciler belki de hayatlarının en kritik birkaç kararından birini verecekler. Bundan üç yıl önce Milliyet Gazetesi’nde yazdığım bir köşe yazısını hatırladım. “Üniversitede seçeceğiniz bölümü tüm detayları düşünerek doğru tercih etmeniz, gelecekte, çetin savaşların verildiği iş hayatına atıldığınızda başarının anahtarını size sunabilir” diye başlamışım yazıya. Üniversitede işletme okumuş bir ağabeyiniz olarak iktisadi ve idari bilimler fakültelerindeki bölümlerden birini tercih etmeyi planlayanlara birkaç tavsiye de ben vermek isterim.
Türkiye’de bu alanlarda 10’larca üniversite her yıl binlerce mezun veriyor. Büyüme sorunu yaşayan Türkiye ekonomisi ise ne yazık ki bu kadar mezuna iş yaratamıyor. Her yıl çok sayıda üniversite mezunu işsizler arasına katılıyor. Resmi verilere göre neredeyse her dört gençten biri işsiz. Bu demektir ki, iş bulmanın zor olduğu fakat fark yaratabilen mezunların iş bulma şansının daha fazla olduğu bir dönem var önünüzde.
Üniversiteler öğrenciye temelde iki şeyi verir: Öğretim ve eğitim. Öğretim aşağı yukarı bütün üniversitelerde aynıdır. Müfredat çerçevesinde benzer kaynaklarla aynı konular öğretilir. Üniversiteler arasında asıl fark yaratan ise sundukları eğitimdir. Üniversite öğrenciye sadece müfredatı vermemeli, aynı zamanda ufuk, vizyon, dünyaya bakış, kültür ve renk kazandırmalıdır. İşte bu da eğitimdir. Ne yazık ki bazı üniversiteler bu noktada çok zayıflar.
Üniversiteye girecek öğrenciler, 4 yıl boyunca üniversitenin verdiği öğretim ve eğitimi alırken, aynı zamanda kendilerini farklı ve değerli kılacak yatırımları yapmalılar. İşte bu yatırımlardan bazıları:
- İngilizceyi mutlaka halledin. İyi seviyede konuşmak ve bu dilde okuryazar olmak hayatınızı kolaylaştırabilecek bir destek unsuru değil, iş hayatında var olabilmeniz için bir “olmazsa olmaz”dır. Hayatınızı kolaylaştıracak ve fark yaratacak olan ise ikinci, hatta üçüncü bir yabancı dili öğrenmektir.
- Yukarıdaki bölümlerin hemen hepsinde temel bir bilgisayar eğitimi veriliyor. Ancak bunu yeterli görmeyin. Fark yaratmak ve iş ararken avantaj sağlamak istiyorsanız bilişim teknolojisini kendi meslek dalınızda etkin kullanmak zorundasınız. Bunu ya dışarıdan alacağınız kurslarla, ya okulda alacağınız seçmeli derslerle, ya da bulduğunuz online imkânlarla yapmalısınız. Unutmayın, birçok şirket ve organizasyon eleman alırken temel bilgisayar okuryazarlığını şart koşuyor.
- Seçmeli derslerle ileride gireceğiniz zorlu iş sınavlarına hazırlanmaya çalışın. Hukuk ve muhasebe gibi alanlarda zorunlu dersler yetersizse, açığınızı diğer bölümlerden alacağınız seçmeli derslerle kapatmaya çalışın.
- Üniversite yaşamınız boyunca iyi ilişkiler geliştirmeye, dostluklar kurmaya çalışın. Ünlü sözü unutmayın: “Önemli olan ne bildiğiniz değil, kimi tanıdığınızdır.” Bu tavsiyenin ne kadar önemli olduğunu hayatınızın ilerleyen yıllarında daha iyi fark edeceksiniz. “İlişki yönetimi” denilen kavramın ne kadar kritik olduğunu öğreneceksiniz
- Gazetelerin ekonomi sayfalarını, ekonomi köşelerini ve ekonomiyle ilgili yerli-yabancı siteleri izlemeye gayret edin. Dünya gibi gazeteleri ve ekonomim.com gibi siteleri takip edin. Güncelden kopmayın. Dünyada olan biten konusunda her zaman bir fikriniz olsun.
Kısacası, diploma her şey değildir. Hatta sosyal bilimlerde hiçbir şeydir. Diploma olmadan doktor, mühendis, mimar ya da avukat olamazsınız ama ekonomi mezunu olmadan ekonomist, işletme mezunu olmadan işletmeci olabilirsiniz. Birçok mühendislik mezununun ekonomi ve işletme mezunlarıyla aynı işlere başvurduklarını unutmayın. Dolayısıyla, diplomaya dayalı bir gelecekten çok beceri, yetenek, donanım ve ilişkilere dayalı bir geleceğin sizi beklediğini hatırlayın.
Eğer pes edip okuldan ayrılmaz ya da atılmazsanız en az 35.000 saatinizi alacak yaşamınızın belki de en kritik dönemi başlıyor. Sadece işinizi değil, belki de eşinizi, yaşayacağınız kenti ve gelecek yarım asır boyunca sürdüreceğiniz köklü dostluklarınızı belirleyecek bir döneme giriyorsunuz. Kolay gelsin, yolunuz açık olsun.