Ulus ne yapar, ne yapmaz!

Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ

✔ Merkez Bankası artık öngörülebilir oldu. Örneğin iki gün sonra faizin indirileceğini tahmin etmek artık zor değil, yalnızca oranı bilmiyoruz.

✔ Kasım ve aralıkta 1'er puanlık indirim iyi gider, böylece yılı yüzde 14'te kapatırız. Ama cari fazlaya daha çabuk ulaşmak istiyorsak indirimi daha yüksek de tutabiliriz.

Ulus, Ankara Ulus... Ankara Ulus’taki kurum, Merkez Bankası... Ne yapılıp yapılmayacağı sorgulanan konu, faiz... Ankara Ulus’taki Merkez Bankası’nın faiz konusunu ele alacağı tarih, 18 Kasım Perşembe...

İki gün sonra "Takke düşecek kel görünecek” diyebilir miyiz? Yoksa takke zaten çoktan düştü, kel de çoktan göründü mü?

Başka türlü de tanımlanır da, hadi biz “geri adım atmak” diyelim; politika faizi için manşet enflasyon yerine çekirdeği, sonra çekirdek yerine cari dengeyi hedefleye hedefl eye bugünlere geldik. Tabii ki şu da var; belki geri adım atmak gibi bir durum söz konusu değildir de ekonomide yeni bir keşif yapılmıştır; hatta bu keşfi biz yapmışızdır ve onu uyguluyoruzdur. Ne yani, keşifl er yalnızca tıp, mühendislik, fizik, kimya gibi alanlarla sınırlı olacak değil ya. Ekonomideki bu keşfin sahibi de biz olamaz mıyız yani!

Bir süre öncesine kadar “Aman faiz enflasyonun altında kalmasın, dövize hücum olur, kur fırlar gider, kurdaki artış da enflasyonu azdırır” diye kaygı duyulurdu. Bakın, artık öyle bir kaygımız var mı! Bu zincirleme reaksiyon yaşanmadığından değil, yine yaşanıyor da artık olan bitenden kaygı duymaz olduk, bir rahatlama geldi ki sormayın!

MB artık öngörülebilir oldu

Hem şimdiye kadar en çok neden şikayet ediliyordu; Merkez Bankası’nın öngörülebilir olmamasından değil mi. Hatırlayın Para Politikası Kurulu toplantılarından sonraki başlıkları:

- Merkez Bankası sürpriz yaptı!

- Merkez Bankası’ndan beklenmedik karar!

Şimdi öyle mi? Merkez Bankası ne yapacağını, yaklaşımının ne olacağını açıkladı ve ona uygun bir şekilde karar alıyor. Yani artık sürpriz yok. En azından şimdilik.

Bu kararlar doğruymuş, yanlışmış; o ayrı bir tartışma konusu. Hiç olmazsa Merkez Bankası’nın ne yapacağını, ne yönde karar alacağını biliyoruz.

Üstelik son toplantıya ilişkin açıklamada yıl sonuna kadar nasıl davranılacağı da açıkça ifade edildi. 21 Ekim'de faiz 2 puan aşağı çekildi ve şöyle denildi:

“Politika faizinde yapılan aşağı yönlü düzeltme için yıl sonuna kadar sınırlı bir alan kaldığı Kurul tarafından değerlendirilmiştir.”

Yani ne diyor Merkez Bankası:

“Faizi aşağı yönlü düzeltmeye (indirmeye değil) devam edeceğim etmeye ama öyle ekimdeki gibi 2 puanlık bir indirim zor görünüyor, çünkü sınırlı bir alan kaldı.”

Ne anlamalıyız bundan; kasım ve aralık toplantılarında örneğin 1’er puan indirim.

Öyle çeyrek ya da yarım puanlarla uğraşılacağını pek sanmıyoruz. Ayrıca enflasyon ölçü olmaktan çıktıktan sonra "Aman enflasyonun altında kalmayalım” gibi bir çaba söz konusu olmayacağına göre öyle hassas kuyumcu terazisine de ihtiyaç duyulmayacaktır.

Eskiden olsa “Faizi şu kadar düşürürsek enflasyonun altında kalırız, dikkat edelim” gibi bir yaklaşım sergilenebilirdi. Oysa şimdi hepimiz rahatladık! Üstelik her ne kadar TL’nin değer kaybı gibi bir amaçla yola çıkılmadığı söyleniyorsa da, amaç değilse bile aracın bu olduğu açık.

Faizi düşür, üretimi canlandır, ihracatı artır, ithalatı aşağı çek, cari dengeyi düzelt ve fazlaya geç; gelsin döviz, düşsün döviz, insin enflasyon!

Strateji pek kolay yazılıyor doğrusu, keşke uygulaması da bu kadar kolay olsa!

Sürpriz beklenir mi?

Çok değil, üç beş ay öncesine gidelim; bugünkü koşulları ve gidişatı dikkate alarak Merkez Bankası faizi ne kadar artırmalı diye hesap yapıyor olurduk. Ama artık en azından kararın yönünü biliyoruz.

Kasım ve aralıkta 1’er puan daha indirim iyi gider! Böylece 2021’i yüzde 14 faizle kapatırız.

Peki Merkez Bankası beklenen yönde olmakla birlikte sayısal bir sürpriz yapar mı; belli mi olur, yapar mı yapar! Artık yokuş aşağı gitmiyor muyuz; faizi kasım ve aralıkta niye 1’er puan indirmekle yetinelim ki, oran daha yüksek de olabilir.

Amacımızı daha kısa zamanda gerçekleştirmek uğruna bunu pekala yapabiliriz. Belki yapmalıyız da!

Ama Merkez Bankası tutar faizi indirmezse işte o zaman bu büyük bir sürpriz olur. Bekleyip görelim; şunun şurasında iki gün kaldı...

Tüm yazılarını göster