Fehmi KÖFTEOĞLU
Son sözü baştan söyleyeceğiz: Umalım ve dileyelim Ukrayna olayı Türkiye’nin turizmde beklenti ve planlarının altüst olmasına neden olmasın.
Zira Türkiye’nin turizmde Rusya olmayınca dibe vurduğu, Rusya ile zirve yaptığı bir gerçek.
Rusya’nın Ukrayna’nın doğusundaki Donbas’ın iki bölgesinin (Donetsk ve Luhansk) bağımsızlığını tanıması ile Rusya- Ukrayna gerginliğinde yeni bir dönem başladı.
Yeni dönemi 2. Dünya Savaşı’ndan sonraki yeni soğuk savaş başlangıcı olarak değerlendirmelere kadar uzanan değişik biçim ve boyutlarda tanımlanıyor.
Abartma ve yönlendirme (manipülasyon) bir yana olay önemli, herkesi ilgilendiriyor. Olay Türkiye’yi ise birçok ülkeden farklı biçimde ilgilendirip etkiliyor.
Zira Türkiye’nin iki ülke ile de arası iyi. Bir tercih yapmaya zorlanması halinde işi zor. Türkiye Ukrayna’ya Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA) satıyor, ki bu söz konusu silahların diğer ülkelere satışı için referans oldu.
Bu arada Türkiye diğer Avrupa ülkeleri gibi enerjide önemli oranda Rusya’ya bağımlı. Ayrıca Türkiye’nin önemli beklentisi olan turizmde durumu Rusya belirliyor.
Bu açıdan bakıldığında konunun uluslararası diplomasiye, askeri ve genel ilişkilere ek olarak turizm için ayrı bir öneme sahip. Ukrayna olayı Türkiye’nin turizme ilişkin 2022 planlarının altüst olmasına neden olabilir.
Turizm planlarının altüst olmasının neden olacağı sonuçlar ise son dönemde ağzını her açanın ekonomik krize çözüm olarak turizmi göstermesine bakarak görülüp anlaşılabilir.
Türkiye’nin Rusya ile Ukrayna konusunda Kırım anlaşmazlığına şimdi biri daha eklendi.
Türkiye Kırım’ın Rusya’ya ilhakını kabul etmediğini söylüyor. Buna bir de Donetsk ve Luhansk eklendi. Türkiye iki bölgenin bağımsızlık ilanı ve Rusya’nın bunu tanıması kararına kabul edilemez diyor.
Bize son sözü baştan söyleten sonuçları uygulamalar ile yaşanmış olaydır. Türkiye 2015 yılı sonunda (FETÖ operasyonu olduğu anlaşılan) Rus uçağını düşürmesiyle turizm dibe vurdu, 2016 yılında turizmde tarihinin en ağır krizini yaşadı, ilişkilerin düzelmesiyle 2019 yılında zirveye çıktı. Rusya’nın Türkiye’de turizmdeki durumu küresel salgın (pandemi) ortamında da sürdü. Gelişen ilişkiler sonucu Ukrayna Türkiye’nin turizmde en hızlı yükselen pazarı, 3. kaynak ülke konumuna geldi.
Ama şu bir gerçek: Türkiye turizmde Rusya olmayınca dibe vuruyor, Rusya ile zirve yapıyor.