TÜRKİYE Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Petrol ve Petrol Sanayi Meclisi Başkanı, Shell Türkiye CEO’su Ahmet Erdem, COVID-19 sürecinde sektörün durumunu gözden geçirirken Uluslararası Enerji Ajansı’nın kuralına odaklandı:
- Uluslararası Enerji Ajansı’nın belirlediği kurallar çerçevesinde akaryakıtta bir önceki yılın tüketiminin 90 gününe eş miktarda “ülke stoku” tutulması gerekiyor. Bunun 20 günlük bölümü akaryakıt dağıtım şirketlerine düşüyor.
Stok işinin sektöre etkisi üzerinde durdu:
- “Zorunlu stok”un yanısıra operasyonel stoklar da söz konusu. Petrol fiyatlarındaki düşüş, tutulan stoklarda ciddi değer kaybına yol açtı. Yaşanan bu kayıpların geri dönmesi pek mümkün görünmüyor.
Ahmet Erdem, Dünya’nın YouTube kanalında canlı yayın konuğum olduğunda sektörün yaşadığı bu sıkıntının üstüne COVID-19 krizinin yaşandığını belirtti:
-Nisan-mayıs aylarında toplam satışlarda ortalama yüzde 50 düşüşler oldu.
Sektördeki oyuncu sayısını anımsattı:
- 5 rafineri, 100’e yakın dağıtım şirketi, dağıtım şirketlerinin 100’ü aşkın terminal noktası ve 13 binin üzerinde istasyon var Türkiye’de. Sektörün ana sorumluluğu tabii ki ikmal güvenliğini sağlamak. Ciddi satış kayıplarına rağmen sektör bu görevini yerine getirdi.
İkinci çeyrek verilerinin durumu daha net ortaya koyacağını kaydetti:
- Kısacası sektörümüz çok ağır finansal darbe almış durumda. Talebin COVID-19 krizi öncesindeki noktalara dönmesi de zaman alacak.
Hükümetin COVID-19 sürecindeki destek paketlerinin sektöre yansımasını sordum, “kısa çalışma” ya işaret etti:
- Bayi tarafında “kısa çalışma”- dan yararlananlar oldu. Shell Türkiye olarak biz bu ödeneğe başvurmadık.
Ardından şu noktanın altını çizdi:
- Sektöre nakdi yardımdan ziyade, üzerindeki bir takım ağır maliyetli konulara bakmakta yarar var. O yüklerin ertelenmesi yönünde taleplerimiz söz konusu.
Bu yüklerden birini örnek verdi:
- Avrupa Birliği’ne (AB) uyum çerçevesinde akaryakıt istasyonlarında sadece benzin satışlarından kaynaklanan “buharın geri dönüşümü” ile ilgili bir konumuz var.
Bu dönüşümün parasal ölçeğine dikkat çekti:
- Söz konusu dönüşüm için sektörün milyar Euro’luk yatırım yapması gerekecek. Bunun yüzde 60’ını istasyonlar, yüzde 40’ını dağıtım şirketleri karşılayacak.
“Dönüşüm”den neyi kastettiğini merak ettim, anlattı:
- “Uçucu organik bileşen”lerin yakalanıp işlenmesini içeriyor bu dönüşüm. Çevreyle ilgili bir konu elbette.
Takvimin 2021 başında devreye gireceğini bildirdi:
- Ertelenmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Enerji Bakanlığı ve EPDK’ya başvurduk, görüşmelerimiz sürüyor.
Benzin satışlarının önemli ölçüde düştüğü tezini de ortaya koydu:
-Türkiye’de artık motorin ve otogaz satışı çok daha yüksek. Benzin, satışların yüzde 10’unu oluşturuyor.
AB ülkelerine döndü:
- Avrupa ülkelerinde de bu tür geçişler uzun yıllar alıyor.
Sektörün finansal sıkıntısını yeniden anımsatıp, ekledi:
- Bu dönemde milyar Euro’luk yatırım yükü sektörümüze ağır gelir.
Konuyu noktalarken, sektörün talebini yineledi:
- Takvim ertelensin, sektöre “toparlanma” süresi tanınsın.
Çevre Bakanlığı, Enerji Bakanlığı ve EPDK, bu erteleme talebine sıcak bakar mı?
Petrol inip, dolar artarsa akaryakıt fiyatı yükseliyor
TOBB Petrol ve Petrol Sanayi Meclisi Başkanı Ahmet Erdem, Dünya YouTube kanalındaki canlı yayında izleyici sorularından birini yanıtlarken, akaryakıt fiyatlarıyla ilgili şu ayrıntıyı paylaştı:
- Ülkemizde akaryakıt fiyatları üzerindeki en önemli etkenlerden biri ABD Doları kuru oluyor. Bazen hem petrol fiyatları, hem de dolar aynı anda yükseliyor, o zaman akaryakıta peş peşe zam olabiliyor.
Ardından ekledi:
- Petrol fiyatı artarken dolar düşerse zam olmuyor. Eğer dolar artıyor, petrol düşüyorsa, petroldeki düşüş akaryakıt pompasına yansımıyor.
60’tan fazla ülkeye madeni yağ ihraç ediyoruz
SHELL Türkiye CEO’su Ahmet Erdem, Türkiye’de madeni yağ ürettiklerini belirtti:
- Madeni yağ üretimimizin 3’te birini ihraç ediyoruz. 60’ı aşkın ülkeye madeni yağ ihracatımız var.
COVID-19 sürecinde fabrikanın hiç durmadığını bildirdi:
- Talep düşüşleri olsa da ihracatımız devam etti. Biz da madeni yağ fabrikamızı çalıştırmayı sürdürdük.
Güneydoğu’da kaya petrolü denedik ama uygun çıkmadı
SHELL Türkiye CEO’su Ahmet Erdem’e Türkiye’deki petrol-gaz aramalarını sordum, geçmişe döndü:
- Eskiden Shell, Türkiye’deki en büyük üreticilerden biriydi. 1930’lu yıllardan başlayıp 1950’li yıllarda o noktaya gelmişti. 1990’lı yıllarda Türkiye’deki arama-üretim işimizi sonlandırdık. Başka bir firmaya devrettik.
2011 sonu, 2012 başlarında Türkiye Petrolleri ile birlikte projelere girdiklerini belirtti:
- Güneydoğu’da kaya petrolü denememiz oldu. Ancak, kuyuların verimliliği pek uygun olmadı.
2015’te Karadeniz’de Bulgaristan’a doğru olan bölgede derin deniz denemesi yaptıklarını vurguladı:
- Onların teknik verileri değerlendiriliyor.
Ardından şu mesajı verdi:
- Türkiye’de gerçekten arama yapılması gereken, denizde ve karada arama yapılmamış yerler var. Elbette arama faaliyetlerinin devamında teknik veriler ve ekonomik açıdan sürdürülebilirlik rol oynuyor.