Rusya ve Almanya zaman zaman yer değiştirse de uzun süreden beri turizmde Türkiye’nin ilk iki kaynak pazarıdır. Bunlara şimdi pandemi ortamında gösterdiği performansla bir de İngiltere eklendi. Türkiye’ye gelen toplam ziyaretçi sayısının 3'te biri bu üç pazardandır.
Söz konusu üç kaynak pazarın önemi yalnız gelen ziyaretçi sayısının yüksekliği ile sınırlı değil. Üç ülkenin her biri kendisi dışında çevresindeki pazarları da etkileyen konumdadır. Bu anlamda Almanya yalnız Almanya, Rusya yalnız Rusya, İngiltere de yalnız İngiltere değil, bunları etkiledikleri pazarlar ile birlikte değerlendirmek gerekir.
Yılın son çeyreği itibariyle üç pazarda durum yılbaşında öngörülenden daha iyidir.
RUSYA
Türkiye’nin turizmde zirve olarak değerlendirilen 2019 yılı verilerinin aşılmasında Rusya önemli rol oynadı. Bunun 2023’te de devam edeceği bir zemin var. Ukrayna olayı ve buna bağlı enerji krizi başta olmak üzere uluslararası alandaki gelişmelerin hem genelde hem de özel olarak turizmde Türkiye’ye yaradığını değerlendirmiştik. O değerlendirmelere bir şeyi daha eklemek gerekir.
Rusya pazarını elinde tutan Türk tur operatörleri arasında, Ukrayna olayı öncesi dönemde kendilerine de zarar veren, kimi yerde yok edici düzeye ulaşan rekabetler yaşandı. Bu kez ise eski dönemde yaşananların tersine, takdir edilecek bir işbirliği ve dayanışma sergilediler. Bundan kendileri ile birlikte konaklama ulaşım ve sektörün diğer kesimleri ile Türkiye kazandı.
ALMANYA
Üç kaynak pazardan Almanya’ya gelince; gelen ziyaretçi sayısı itibariyle Rusya’nın önüne geçerek bu alanda liderliğe yükseldi. Bazı Alman tur operatörleri, örneğin FTI için Türkiye en hızlı büyüme gösterilen ve en iyi para kazanılan destinasyon oldu. Yapılan bütün olumsuz propagandaya rağmen Alman tüketici Türkiye’ye gelmeye devam etti.
Türkiye Alman seyahat pazarının bütün aktörleri için önemli bir partner oldu. Bunlara ek olarak bir yıl sonrasının kontratları öne çekildi. Bu da iki tarafın 2023 beklentilerini göstermesi ve bunun güvenceye alınması açısından önemli bir gelişmedir. Bu aynı zamanda Almanya pazarının 2022’deki performansını 2023’te de sürdüreceğinin işarettir.
İNGİLTERE
Üçüncü kaynak pazar olma yolunda hızla ilerleyen İngiltere’de de olumlu yöndeki gelişmelerin yaşandığı süreç devam ediyor. İngiltere’de de Türkiye pazar aktörlerinin genel gidişatında olumlu yönde etkili oldu.
Örneğin pandemi ortamındaki atakları ile hızla yükselen Jet2, bir süreden beri Türkiye programlarını genişletiyor, peş peşe artırdığı uçak sefer sayıları ve koltuk kapasitesini artırıyor. İspanya ve diğer pazarlarda da büyüyen Jet2 pazarın lideri TUI ile başa baş yarışır duruma geldi.
Bunda Türkiye’deki performansının da etkisi var. Başta üç pazar olmak üzere 2022 yılında Türkiye’nin yaz döneminde gösterdiği performansın kış aylarında da devam edeceğine ilişkin gelişmeler var.
Yılın son çeyreği itibariyle Türkiye’nin turizmde gösterdiği performansta TL’nin yabancı para birimleri karşısında uğradığı değer kaybı önemli bir etkendir.
Elde edilmiş birikim ve kazanılmış deneyimler, Türkiye’ye pazarda hak ettiği yerde olması, sunduğu hizmetlerin karşılığını alabilmesi için önemli bir zemin sağladı.
Başta kamu yönetimi olmak üzere sektör ve ilişkili kesimler bunu değerlendirmeli. Bunun için Türkiye’nin ucuz fiyatlarıyla değil, karşılığını aldığı hizmet ve sunduğu olanaklarla anılmasını sağlayacak bir stratejiye gereksinim var.