Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 yılı “Hayvansa Üretim İstatistikleri”ni açıkladı. Açıklanan verilere göre 2023 yılında hem büyükbaş hem de küçükbaş hayvan varlığında büyük düşüş var. Büyükbaş hayvan varlığı son 6 yılın en düşük seviyesine inerken küçükbaş hayvan varlığı ise son 4 yılın en düşük seviyesinde.
Hayvan varlığı 1 yılda 4,3 milyon baş azaldı
Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre 2022 yılında Türkiye’nin büyükbaş ve küçükbaş hayvan varlığı toplam 73 milyon 472 bin 214 bin baş iken 2023 yılında 69 milyon 106 bin 753 başa geriledi. Türkiye’nin toplam hayvan varlığı 4 milyon 365 bin 481 baş azalarak yüzde 5,9 geriledi.
Büyükbaşta son 6 yılın en düşük seviyesi görüldü
Hayvancılıkta ithalat politikası yerli havya varlığında büyük düşüşe neden oldu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı 2023 yılı “Hayvansa Üretim İstatistikleri”ne göre büyükbaş hayvan varlığı 2018 yılının gerisine düştü. 2018 yılında 17 milyon 220 bin büyükbaş hayvan varlığı olan Türkiye’nin 2023 yılı büyükbaş hayvan varlığı 16 milyon 583 bin başa geriledi. Büyükbaş hayvan varlığı 2017’de 16 milyon 105 bin, 2018’de 17 milyon 220 bin, 2019’da 17 milyon 872 bin,2020’de 18 milyon 155 bin, 2021’de 18 milyon 23 bin baş olarak açıklanmıştı. 2022’de düşüş sürecine giren hayvan varlığı 17 milyon 23 bin başa düştü. 2023’te ise 16 milyon 583 bin baş ile son 6 yılın en düşük seviyesine indi.
Küçükbaş hayvan sayısı bir yılda yüzde 6,9 azaldı
Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı “Hayvansa Üretim İstatistikleri”ne göre küçükbaş hayvan varlığı 1 yılda yüzde 6,9 azalarak son 4 yılın en düşük seviyesine geriledi. Küçükbaş hayvan varlığında bir yılda 3 milyon 902 bin 340 baş azalma oldu. 2022 yılında 56 milyon 265 bin baş olan küçükbaş hayvan varlığı 2023’te 52 milyon 363 bin başa düştü.
Küçükbaşta son 4 yılın en düşük seviyesi
TÜİK verilerine göre, Türkiye’nin küçükbaş hayvan sayısı 2020 yılında 54 milyon112 bin, 2021 yılında en yüksek seviye olan 57 bin 519 baş iken 2022’de 56 bin 265 bin başa düştü. 2023’te ise son 4 yılın en düşük seviyesi olan 52 bin 363 bin başa geriledi.
2023 yılında koyun sayısı bir önceki yıla göre yüzde 5,9 oranında azalarak 42 milyon 60 bin baş, keçi sayısı ise bir önceki yıla göre yüzde 11 oranında azalarak 10 milyon 303 bin baş oldu.
Uyarılar dikkate alınmadı
Yıllardır hayvancılıkta yaşanan sorunlara dikkat çekiyor ve önlem alınmazsa, ithalat politikasından vazgeçilmezse hayvancılığın her geçen gün daha kötüye gideceğini uyarıyoruz. Çiğ süt fiyatının düşük olması nedeniyle inek kesiminin artmasına hükümet gözünü ve kulağını kapattı. Uyarıları dikkate almadı.
İthalatın yerli üretime zarar vereceği uyarısı hiç bir zaman dikkate alınmadı. Göreve gelen tarım bakanları ithalatta adeta birbirleriyle yarıştı. Üreticilerin “para kazanamıyoruz, bu işi bırakacağız” feryatlarına kulak verilmedi. Sonuç ortada. Önlem alınmazsa, hayvan varlığı daha da azalacak ve dışa bağımlılık artacak.
Bakanlık yeni yol haritası hazırladı
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı hayvancılık konusuna özel önem verdiklerini belirterek, amaçlarının ithalatı değil anaç hayvan varlığını artırmak ve ihracat yapmak olduğunu söyledi. Yumaklı Pazar akşamı katıldığı bir televizyon programında hayvancılıkla ilgili yeni bir yol haritası hazırladıklarını ve kısa bir süre içinde açıklayacaklarını söyledi. Yumaklı, yeni yol haritasında desteklerin küçük aile işletmelerini daha fazla destekleyeceğini sözlerine ekledi.
Hayvan varlığı neden azalıyor?
Türkiye’nin hayvan varlığının azalması için birçok neden sayılabilir. Ana başlıklarıyla şöyle özetleyebiliriz:
1- İthalat politikası ile yerli üretimin olumsuz etkilenmesi. Yapılan her ithalat içerdeki yetiştiricileri üretimin dışına itiyor.
2- Yem başta olmak üzere girdi maliyetlerinin çok yüksek olması. Türkiye yem üretiminde kullandığı hammaddenin yüzde 60’ını ithalatla karşılıyor.
3- Mera alanlarının amaç dışı kullanılması ve hayvanların otlayacağı alanların daralması. Özellikle Büyükşehir Yasası’ndaki değişiklikle birlikte bazı illerde köy meraları satıldı. Amaç dışı kullanım arttı.
4- Üretim maliyetleri artarken çiğ süt fiyatının aynı oranda artmaması. Enflasyonu artırıyor gerekçesi ile çiğ süt fiyatının baskı altında tutularak artırılmaması.
5- Bütün zorluklara rağmen üretime devam eden çiftçinin para kazanamaması.
6- Kırsalda nüfusun yaşlanması. Çoban, hayvan bakıcısının bulunamaması. Hayvana bakacak çoban, çiftliklerde işçi bulunamıyor.
7- Hayvancılığın yeterince desteklenmemesi. Verilen desteklerin amacına uygun kullanılmaması.