Azerbaycan’ın enerji devi SOCAR, 2008’deki Petkim özelleştirmesiyle girdiği Türkiye pazarında farklı bir kurumsal yönetim kültürünü hayata geçiriyor. Şirketin Azerbaycan devletine ait bir kuruluş olduğunu hatırlatan SOCAR Türkiye Rafineri ve Petrokimya İş Birimi Başkanı ve Petkim Genel Müdürü Anar Mammadov, yeni projelerle SOCAR için önemli bir değişimi devreye aldıklarını belirtti. “Petkim’in devrine de bu anlamda tam bir özelleştirme denilemez” yorumunu yapan Mammadov, Türkiye’de yürüttükleri çalışanların da dahil olduğu yeni yapının sonuçlarından oldukça memnun.
Azerbaycan’da 60 bin kişiye istihdam sağlayan SOCAR, 2008’deki özelleştirmenin ardından Türkiye’de 4 bin kişilik bir ekiple faaliyet gösteriyor. Türkiye’de ticari faaliyetlerin dışında birçok sosyal projeyi de devreye aldıklarını anlatan Mammadov, bu alandaki felsefelerini “kazan-kazan-kazan” sac ayağı üzerine oturttuklarını anlattı. DÜNYA’ya özel açıklamalarda bulunan Mammadov, sistemi şöyle özetledi: “Birinci kazan şirkete, ikincisi çalışana, üçüncüsü de topluma faydayı içeriyor.”
Çalışanlar “Değer Benim” dedi
SOCAR’da üç ayaklı fayda felsefesiyle oluşturulan toplumsal yaklaşımın en kapsamlı projesi 2017’de Petkim’de hayata geçirilen Petkim Benim olmuş. Çalışanların görüşlerine açık olarak tasarlanan platform, aslında süreç içinde verimliliği artırmak ve buradan elde edilecek tasarrufla toplum yararına kaynak oluşturmak düşüncesine dayanıyor. Mammadov, “Elbette biz de bütün şirketler gibi çeşitli uzmanlardan danışmanlık hizmetleri alıyoruz. Ancak dedik ki, ‘işi en iyi yapan bilir’. Bu düşünceyle çalışanlarımızın fikirlerini ortaya koyacakları bir platform oluşturduk” diye anlatıyor projeyi. Petkim’deki örnek o kadar başarılı olmuş ki, şirket 2019’da bunu genişletip SOCAR genelinde bir “Değer Benim” programına dönüştürmüş. Petkim, STAR Rafineri ve SOCAR Terminal’i kapsayan Değer Benim adlı fikir platformunda 4 yılda geliştirilen projelerle toplam değeri 200 milyon doları aşan fayda üretildiğini belirtiyor Mammadov.
Önemli bir yapıyı kırdık
Anar Mammadov’un verdiği bilgiye göre yaklaşık 1.000 çalışandan 4 binden fazla öneri sunulmuş. Proje için bir yönetim ofisi kurulduğunu belirten Mammaodv, “Komite yılda sekiz kez toplanıyor. Fikirleri değerlendiriyor. Gelen fikirlerin 700’ünü değerlendirmeye aldık. Bunların içinde 300’ü aşkın projeyi hayata geçirdik. Bu sayede gelen iyileşmelerle vergi öncesi karımızı yüzde 10 artırdık” diyor.
Mammdov’un asıl dikkat çektiği nokta ise şirketteki kültürel kazanım. “Şirket kar elde etti, çalışan da fikirleri kapsamında bonus aldı. Ama asıl önemlisi bu proje SOCAR’da kültürel dönüşüm yarattı. Üretim odaklı bir devlet şirketi olarak SOCAR’da birimler arası sinerji, işbirliği yoktu. Değer Benim ile bu yapıyı kırdık. Şirket içinde bir Değer Benim Ligi oluştu. Her birim yılın şampiyonu olmak için çalışıyor” diyen Mammadov, daha iyi iyi fikirler çıkması için çalışanlara eğitim de verdiklerinin altını çiziyor.
‘NAFTA YERİNE ATIK GAZ KULLANMAK İSTİYORUZ’
SOCAR olarak çevrecilerin odağında bir şirket olduklarını söylüyor Anar Mammadov. “Ne ürettiğimiz değil, nasıl ürettiğimize odaklandık” diyen SOCAR Türkiye Rafineri ve Petrokimya İş Birimi Başkanı ve Petkim Genel Müdürü Anar Mammadov, geliştirdikleri teknolojilerle aynı işi farklı yaparak Petkim’de emisyonların yüzde 10 azalmasını sağladıklarını anlatıyor. Hedeflerini ise “2035’e kadar her yıl emisyonları yüzde 1 azaltmak” diyor. Değer Benim projesinde gelen fikirler de bu hedefe önemli katkılar sağlamış. Örneğin gelen projeler sayesinde 2020’de yaklaşık 200 bin tonluk karbon emisyonu azaltılmış, 44 bin ton da su tasarrufu sağlanmış. SOCAR’da şimdi de “off gas” denilen atık gazı enerjide kullanacak bir proje üzerinde çalıştıklarını vurguluyor Mammadov. Diyor ki, “Bu aslında değerli bir petrokimya ürünü. Buradan ciddi bir verimlilik hedefliyoruz. Şu anda fizibilitesi yapılıyor. Sanırım 100 milyonlarla ifade edilen bir yatırım yapılması gerekebilir. Star Rafineri’den yılda yaklaşık 190 bin ton off gas çıkıyor. Proje ile bu gazı yakmak yerine değerli ürünler olan etilen propilene dönüştürmeyi planlıyoruz. Yani hammaddemiz olan nafta yerine belirli kapasitede off gas kullanmak istiyoruz. Bu bize ciddi bir hammadde maliyeti sağlayacak.”