Çalışma hayatına 1960’ların başında taş ocağı çavuşluğu ile adım atan Sivas İmranlı kökenli Ziya Aydın, zamanla çimento fabrikalarına hammadde müteahhitliği işine girdi. İşleri büyüyünce 1987 yılında “Çiftay” adlı şirketini kurdu.
Ziya Aydın’ın kurduğu Çiftay’ın müteahhit olarak hizmet verdiği çimento şirketi sayısı bir ara 8’e kadar çıktı. 1980’lerin sonlarına doğru müteahhitliğini üstlendiği Denizli Çimento ile şirketinin çalışması 26 yılı aştı.
Ziya Aydın, Çiftay ile enerji dahil başka sektörlere girse de hep şu hayali kurdu:
- Bir gün Çiftay Grubu da çimento şirketi, fabrikası sahibi olsa…
2020 yılında COVID-19 pandemisinin dünyayı ve ülkemizi kasıp kavurduğu dönemde Batı Anadolu Grubu’nun ortaklarından Kamil Grebene, komşusu Sabit Aydın’a sinyali verdi:
- Amiral gemisi Batı Anadolu Çimento (Batıçim) olan grubumuzdan biz dahil bazı aileler hisselerini satacak. Rahmetli baban Ziya Aydın’ın ve sizin sektörle iç içe durumunuzu biliyorum. Bu işle ilgilenmek size yakışır.
Bunun üzerine Sabit Aydın ve Gülant Candaş başta olmak üzere Çiftay Grubu yönetimi, Batı Anadolu Grubu’nu yakından inceledi. İki grup arasındaki görüşmeler 7-8 ay sürdü. Batı Anadolu Grubu’nda 6 ailenin yanı sıra Sanko ile İstanbul Portföy’ün de ortaklığı söz konusuydu.
Ocak 2021’de Çiftay Grubu, Batı Anadolu’nun hissedarı 4 aile ile toplam yüzde 30’luk hisse için el sıkıştı:
- Hisselerinizi 95 milyon dolara satın alırız.
Görüşmeler sırasında Söke’deki yeni çimento hattı yatırımı için kullanılan 231 milyon dolarlık kredi borcu da değerlemede dikkate alındı. Çiftay Grubu, kreditör 8 bankayla görüştü. Bankalar, yüzde 30’luk hisseyi Çiftay Grubu’nun almasına yeşil ışık yaktı. 17 Ağustos 2021’de yüzde 30 hissenin Çiftay Grubu’na devri gerçekleşti.
Ziya Aydın, Çiftay Grubu, Batı Anadolu Grubu’nun hisselerinin devir öyküsünü, İzmir’de buluştuğumuz Batı Anadolu Şirketler Topluluğu Yönetim Kurulu Başkanvekili Gülant Candaş’tan dinledik. Candaş’a Batı Anadolu Şirketler Topluluğu Mali İşler Grup Başkanı Reşat Bağış Güngör, İcra Kurulu Üyesi, Pazarlama ve Beton Grup Başkanı Selçuk Uçar, İcra Kurulu Üyesi, Üretim Operasyon Grup Başkanı Caner Türkyener eşlik etti.
Candaş, Batı Anadolu Grubu’nun hisselerini Çiftay Grubu olarak satın almalarının öyküsünü anlatırken şu noktanın altını çizdi:
- Rahmetli Ziya Bey’in (Aydın) çimento sektöründe uzun bir geçmişi, dolayısıyla fabrika konusunda özlemi, hayali vardı. Batıçim’in hisselerinin satın alınmasının Çiftay Grubu açısından manevi yönü de söz konusu.
Candaş, Ankara merkezli Çiftay Grubu’nun maden şirketlerine hizmet sağlayıcılığı yaptığını, ayrıca enerji, turizm ve maden yatırımlarının bulunduğunu belirtti:
- 4 bin kişilik istihdamı olan Çiftay Grubumuzun bağlı ortaklıkları vasıtasıyla İzmir’de agrega ve beton santrali işletmeciliği faaliyetleri vardı. 2020 yılında yeni iş fırsatlarını değerlendirme sürecine girmiştik.
O dönemde Batıçim’de İcra Kurulu Üyesi olan Kamil Grebene ile Sabit Aydın’ın sohbetinde Batı Anadolu’da hisse satışı konusunun açıldığını aktardı:
- Batı Anadolu’da hisse devri, o sohbetle gündeme gelmiş oldu.
Çimento fabrikasının 1993’te Set Çimento’dan Batı Anadolu Grubu’na geçtiğini anımsattı:
- Çiftay olarak daha sonra Batı Anadolu’daki yüzde 10 hisseyi de alıp, yüzde 40’a çıktık.
Batıçim Batı Anadolu Çimento’nun son sermaye yapısını paylaştı:
Çiftay Grubu: Yüzde 39.72
İstanbul Portföy Yönetimi Pre-IPO GSYF: Yüzde 11.96
İstanbul Portföy İkinci Serbest Fon: Yüzde 6.4
KTLP Limited: Yüzde 5.7
Diğer: Yüzde 36.22
Batı Anadolu Şirketler Topluluğu’na bağlı şirketleri sıraladı:
Batıçim Batı Anadolu
Batısöke Çimento
Batı Beton (Balıkesir’den Bodrum’a kadar uzanan bölgede 20 beton santralı var)
Batı Enerji
Batı Liman
5 şirketin istihdamının 1000’i aştığını, Batıçim’in 400 dönümlük alana kurulu olduğunu kaydetti:
- Batıçim’in 300 dönüm bir arazisi var. Naldöken’deki bu arazi boş. Ayrıca Manisa yolunda Bornova Mezarlığı yakınlarında 300 dönümlük bir başka arazisi daha var.
Batıçim ve Batısöke’yi 1990’lı yıllarda TÜSİAD ve TOBB’un İzmir’deki önde gelen isimlerinden Şinasi Ertan’la tanıdım. Grubu yakın dönemde Tufan Ünal ve Feyyaz Ünal’dan dinledim.
Gülant Candaş ve ekibiyle İzmir’de yaptığımız sohbet, Çiftay Grubu’nun amiral gemisi Batıçim olan Batı Anadolu Grubu’nun yüzde 40’ını alarak çok büyük bir adım attığını ortaya koydu…
BATI Anadolu Şirketler Topluluğu Yönetim Kurulu Başkanvekili Gülant Candaş, önce yüzde 30, ardından da yüzde 10 daha alıp, yüzde 40 hisseyle yönetimi devralmalarının ardından grupta başarı hikayesi yazdıklarını belirtti:
- İki yıl içinde dolar bazında iki kat büyüme sağladık. 2023 sonunda ciromuz 480 milyon dolara ulaştı. EBİTDA (Vergi, faiz ve amortisman öncesi kâr) 70 milyon doları buldu.
Kendilerinin yönetim hisselerini devralması öncesi Batı Anadolu Topluluğu şirketlerinin zor dönem yaşadığını kaydetti:
- Batıçim, 2023 yılında konsolide bazda 6 yıl aranın ardından ilk kez kâra geçti. 2 milyar 55 milyon lira net kâr etti. Batısöke Çimento da 7 yılın ardından 2023’ye kâra geçmiş oldu. Batısöke Çimento da 2023’te 872.5 milyon lira kâr açıkladı.
Ardından ekledi:
- Batı Anadolu’nun toplam ihracatı da 90 milyon doları buluyor.
Batı Anadolu Şirketler Topluluğu Yönetim Kurulu Başkanvekili Gülant Candaş, 17 Ağustos 2021’de yönetimi devraldıktan sonra ilk yaptıkları işin işletme sermayesini güçlendirmek olduğunu bildirdi:
- Bu dönemde daha verimli çalışmaya özen gösterdik. Vadeleri yenilenen borçların geri ödemelerini de erkene çektik. Yani, vadesinden önce ödediğimiz dilimler oldu.
230 milyon dolar dolayında olan borçların iki yılda yarıya indiğini belirtti:
- Batı Anadolu’nun borçları 115 milyon dolara inmiş bulunuyor.
Batı Anadolu Şirketler Topluluğu Yönetim Kurulu Başkanvekili Gülant Candaş, grubun en önemli varlıklarından birinin Batıliman olduğunu belirtti:
- Ege Bölgesi’nin draft sorunu olmayan bir limanı bizimki. İskeleyi 100 metre uzattık, 390 metreye ulaştı. Limana yaptığımız yatırımlar çok ciddi maliyet avantajı sağlayacak.
Limanın grup cirosundaki payının yüzde 7 olduğunu kaydetti:
- Batıliman’ın grup EBİTDA’sındaki payı yüzde 27. Yani, kârlılıkta daha etkili durumda.
Nemrut Körfezi’nde bulunan Batıliman’ı 2025’te halka açmayı planladıklarını paylaştı:
- Batıliman, bu sene büyük ihtimalle döviz bazında cirosunu yüzde 20 artıracak. 2025’te Batıliman’ın hisselerini halka arz konusunda hazırlıklarımızı yapıyoruz.
Batı Anadolu Şirketler Topluluğu Yönetim Kurulu Başkanvekili Gülant Candaş, ekrana yansıtılan Batıliman görüntüsünde bir bölgeye işaret etti:
- Batıliman’ın sınırları içinde bulunan bu alana bir öğütme tesisi kurmayı planlıyoruz. Bunun için 40 milyon dolarlık bir yatırım öngörüyoruz.
2024’te borçları önemli ölçüde eritmiş olacaklarını belirtti:
- Önümüzdeki dönemde Batı Anadolu Şirketler Topluluğunu yatırımlarla daha da güçlendirip büyütmek istiyoruz.
Yatırımlarla ilgili planlarını şöyle sıraladı:
Batısöke Çimento’da atık ısıdan elektrik üretme hazırlığımız var.
Batıliman’da kapasite artıracağız. Ayrıca, rüzgar enerjisi için İzmir’de üretilen kanatların, kulelerin ihracatını daha da kolaylaştırıp tempoyu artıracak yatırım planlıyoruz.
Grubun çimento üretim kapasitesinin 5.8 milyon ton, klinkerde de 4.3 milyon ton olduğunu anımsatıp limana döndü:
- Limanda vinç yatırımı ve yeni depo elemanları eklemeyi de planlıyoruz.