Hakan Güldağ ve Şeref Oğuz’la birlikte Bergama Ticaret Odası’nın davetiyle Dikili’ye giderken Balıkesir Temsilcimiz Esra Sultan Azizoğlu’nun organizasyonuyla Balıkesir Ticaret Odası Başkanı Rahmi Kula ile sohbet molası verdik.
Rahmi Kula, önce Balıkesir’in şanslı olduğu noktalar üzerinde durdu:
- Ekonominin sıkıntılı olduğu bu dönemde Balıkesir şanslı, çünkü tarım, hayvancılık ve gıdaya dayalı üretim daha fazla. Ayrıca turizm de var. Dolayısıyla tek sektöre bağımlı değiliz.
Balıkesir’in şu özelliğini ortaya koydu:
- Balıkesirli ayağını yorganına göre uzatır. Borçluluk çok yüksek değildir. İlimizde şu anda sıkıntılı firma sayısı da Türkiye ortalamasının altındadır. Konkordato ilan eden firma sayımız da 4-5’i geçmez.
Yaşanan sıkıntılara geçti:
- Yüksek faiz elbette belimizi büküyor. Ayrıca, ihracatımızda da bu yıl artış yok. Zeytin ve zeytinyağında kota, o alandaki ihracatı yavaşlattı.
Balıkesir’in dış ticaret fazlası verdiğini belirtti:
- 2023’de ihracatımız 1 milyar 77 milyon dolardı. 375 milyon dolarlık da dış ticaret fazlamız söz konusu. Bu yıl da ilk 9 ayda 810 milyon dolarlık ihracat yaptık. İhracatta gıda öndeydi. Elektrik ve elektronik öne geçti.
Tarım, hayvancılık ve gıda tarafına yeniden döndü:
- Balıkesir’de çay hariç her şey yetişiyor. Beyaz et, kırmızı et, zeytinyağı, yumurta, pirinç, süt ürünleri, sektörde güçlü olduğumuz, öne çıktığımız alanların başında geliyor.
Balıkesir Organize Sanayi Bölgesi’ne (OSB) değindi:
- 2018’de OSB’mizde 136 fabrika vardı. Yatırımı devam edenlerle birlikte sayı 241’e çıktı. OSB’deki tesislerin istihdamı 7 bin dolayındaydı. Bugün 20 bini buluyor.
İstihdam konusunda şu noktanın altını çizdi:
- 5-6 aydır eleman bulma konusunda rahatladık. Öncesinde eleman açığımız vardı.
OSB’deki yatırımların artmasını beklediklerini vurguladı:
- Yeni yatırımlarla OSB’deki istihdamın 40 bine ulaşmasını bekliyoruz.
OSB yönetimi olarak yatırım için Balıkesir’e yönelen firmaları ön değerlendirmeden geçirdiklerini kaydetti:
- 6-7 yıldır yatırıma gelecek firmaların yaratacağı katma değerden su tüketimine, karbon salımına bakıyoruz. Şehrimize ne verecek, ne alacak, kontrol ediyoruz. Kriterlerimize uymayan yatırımları kabul etmiyoruz.
5 yıl öncesinden bir örnek verdi:
- Önemli bir firma bizden 500 dönüm yer istedi. 200 kişiye istihdam kapısı açması söz konusu olacaktı. Baktık, OSB’deki su tüketiminin yarısını yapacak düzeyde bir üretimi söz konusu. Onun üzerine o şirkete yatırım arsası vermedik.
Şirketlerin üretim yaptıkları illerde vergi kaydının olmasına da önem verdiklerinin altını çizdi:
- Balıkesir’de yatırım yapacak şirketlere, “Vergini burada ödersen arsayı yüzde 5 indirimli veririz”diyoruz.
Turizme işaret etti:
- Ayvalık’ta bu yıl turizm canlıydı. Erdek de yeniden canlanıyor, eski günlerindeki hareketliliğe dönüyor. Ayvalık’ta eskiden restoranların bir bölümü kışın kapanırdı. Şimdi 12 ay açık kalıyorlar.
Balıkesir’i tek cümleyle şöyle tanımladı:
- Biz, gelişmekte olan bir şehiriz.
Balıkesir’in tarım, hayvancılık ve gıda avantajıyla yaşanan ekonomik sıkıntıyı, krizi nispeten daha az hissediyor olduğunu öğrenmek bize moral verdi…
Ancak, yüksek faiz Balıkesirli’nin de belini büküyor…
Ayrıca, kentin ihracatının yavaşladığı da dikkati çekiyor…
Biz 4 kuşaktır Balıkesir’deyiz
Balıkesir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Rahmi Kula’ya sohbet sırasında kendi işlerini de sorduk, anlattı:
- Ben bizim şirkette, yani Kula Yağ’ın kuruluşu 1932 yılına uzanıyor. 1968 yılında ham Ayçiçek yağı üretimi başlıyor. Her kuşağın kendi döneminde bayrağı yukarı taşıdığını görüyoruz. Babam 66 yaşında rahmetli oldu. Hobisi çalışmaktı.
Kula Yağ’ın İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) “500 Büyük Sanayi Kuruluşu” listesinde 401’inci sırada yer aldığını belirtti:
- Yüzde 50 hissedar olduğumuz Bupiliç de “İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” listesinde 267’nci sırada bulunuyor. Bupiliç’e 2003 yılında ortak olmuştuk.
4 kuşaktır Balıkesir’de işlerinin başında olduklarını kaydetti:
- Şirketlerimizin merkezi Balıkesir’de. Yem fabrikalarımız Afyonkarahisar, İzmir ve Balıkesir’de faaliyet gösteriyor. Yemde Türkiye’de ilk 10’da yer alıyoruz. Büyümemizi sürdüreceğiz. Yem hammaddesinde ithalatçı olduğumuzu belirtmem lazım.
Kula ailesinin 1980 yılında UNİŞ’i satın alıp, Kula Un markasıyla üretimini sürdürdüğünü bildirdi:
- 1989 yılında Emek Yem ile yem sektörüne giriş yapıldı. 1991 yılında da sofralık yumurta işine girildi. 2000 yılında civciv üretimi için damızlık ve kuluçka tesisleri kuruldu. 2003 yılında da Karahalılar ile güçbirliği yapılıp, Bupiliç’le yola koyulduk.
Karahalılar ile diğer ortaklıklarının TÜV-Türk araç muayene işletmesinde olduğuna işaret etti:
- Bu işimiz de 2007 yılında başladı. Şu anda Türkiye’deki her 100 araçtan 19’una muayene hizmeti verir noktadayız.
Dikili’nin nüfusu 48 bin ama 110 bin konut var
Bergama Ticaret Odası Başkanı Lütfi Kolat, Başkan Yardımcıları Göksel Özüak ve Melih Çağdaş, Muhasip Üye Salim Zeki Kurşun’la Dikili Belediye Başkanı Adil Kırgöz’ü ziyaret ettik.
Adil Kırgöz, Dikili’yi anlatmaya nüfus ve konut sayısından başladı:
- Nüfusumuz 48 bin ama 110 bin konut var. Bu sayı, ikinci konutların, yani yazlıkların yoğunluğundan kaynaklanıyor.
İlçedeki turistik yatak sayısının 5 bine yakın olduğunu belirtti:
- Dikili’ye daha çok yerli turist geliyor. Ayrıca Avrupa ülkelerindeki Türkler’den yazlığı burada olanlar var.
Şu noktanın altını çizdi:
- Burada yazlık sahibi olan emekliler sakin bir ortam talep ediyor. Esnafın ise turist gelsin işleri artsın beklentisi var.
Bir de şikayetini dile getirdi:
- Dikili’ye, bize bağlı Çandarlı’ya gelen yerli turistler maalesef kirliliğe yol açıp çıkıp gidiyor. Ayrıca, ikinci konut sahiplerinin ikametleri ilçemizde olmadığı için belediyemiz ekonomik güç açısından küçük kalıyor.
Dikili Tarıma Dayalı İhtisas Sera Organize Sanayi Bölgesi üzerinde durdu:
- 3 bin dönüm alanda faaliyete geçecek OSB’mizde 50 sera parseli, 35 de sanayi parseli yer alıyor. 3 bin 500’ü aşkın kişiye iş kapısı açmasını bekliyoruz.