Dış ticaretle iştigal eden şirketlerin yaptığı işlemler belirli risk kriterlerine göre ve güncel konjoktüre göre analiz ediliyor ve risk kriterleri dikkate alınarak yılda iki bazen bir kere sonradan kontrol programı bakanlıkça hazırlanıyor.
Bu yıl hazırlanan program yürürlüğe girmiş bulunuyor. Bu kapsamda yüzlerce şirketin işlemleri mercek altına alınacaktır. Nitekim müfettişler de görevlendirilmiş bulunuyor.
Program kapsamında, gümrük beyannameleri, bunların müstenidatı belgeler, muhasebe bilgileri, gümrük ve dış ticaret/kambiyo/mali mevzuat açısından detaylı incelemelere tabi tutuluyor.
Keza; YYS işlemleri de kontrol ediliyor. Neticede, bulunan aksaklıklar bir değerlendirme raporu ile şirketlere bildirilip bir nevi savunmaları alınıyor.
Esasen, dış ticaret şirketlerinin bu ve benzeri incelemelere maruz kalmadan önce bu alanlarda uzman kişilere denetim yaptırmaları kendi menfaatlerine olur. Bunu çok kez dile getirdim. Keza; savunla yazılarını da yine konusunda uzman kişilerden yardım alarak hazırlamalarında büyük yararlar vardır.
Uzman kişiler kimdir? Özellikle muhasebe bilgilerine sahip gümrük ve dış ticaret konularında çalışmış ve daha önce sonradan kontrol yapmış bulunan kişilerdir.
Bir son gelişmeyi de aktarmakta yarar gördüm.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası sahibi şirketlerin önemli avantajlara sahip oldukları biliniyor. YYS alabilmek için çok çok önemli olan soru formunun hazırlanması ve işlem prosedürlerinin buna uygun olarak yazılması büyük önem taşıyor. Yeni bir uygulama ile YYS soru formu güncellendi.
YYS alınması, yıllık kontrolü ve izleme denetimi de uzmanlık gerektiriyor. Gümrük otoritesinin verdiği bu imkânı şirketlerin heba etmemesi için dikkatli davranması icap ediyor.
Bu konuda çokça yazı yazdım ama yine de bilinçli olmayan ellerde sistemin oldukça zarar görmekte olduğunu söylemek mümkündür. Başlayan sonradan kontrol programı sonucunda zarar görebilecek Yetkilendirilmiş Sertifikaları’nın olabileceğini tahmin etmek güç değil.
YYS sahibi firmaları bir çatısı altında toplamaya çalışan dernek yeterli çalışmayı yapıyor mu? Bilemedim. En azından bu konularda benim görüşüme başvurulmadı. Ki, yıllarca bu alanda emek verdiğim biliniyor. Gümrük ve dış ticaret sorunlarını gündeme getiren gazetemiz yıllardır bana bir köşe açmış olmasına ve 14 yıldır bu köşede yazılar yazmama rağmen dernekten arayan biri bile olmadı ama yine de şirketleri bu konularda uyarmaya devam etmekten geri durmayacağımın bilinmesini istiyorum.