Türkiye, uzunca bir süredir UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine kaydettirdiği değerleriyle ilk 5 ülke içinde yerini koruyor.
Türkiye'nin UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri’nde kayıtlı kültürel unsurları sayısının 19'a ulaştığı açıklandı. Listeye en son kabul edilen kültürel değerimiz minyatür… Türkiye, uzunca bir süredir UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri’ne kaydettirdiği değerleriyle ilk 5 ülke içinde yerini koruyor.
Paylaşılan bir mirasın kaydı, somut olmayan kültürel mirasın devletlerin buluştuğu ve işbirliği yaptığı bir konu olabileceğini gösteriyor. UNESCO yetkilileri, amacın halklar arasında köprüler kurmak, sahip oldukları ortak uygulamalar ve bilgiler aracılığıyla onları bir araya getirmek olduğunu belirtiyor.
Kısa adı UNESCO olan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu’nun Paris’te 29 Eylül-17 Ekim 2003 tarihleri arasında toplanan 32. Genel Konferansı, “Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi”ni kabul etmişti. Sözleşme, TBMM’nin 19 Ocak 2006 tarihli oturumunda oybirliği ile kabul edildi. Kanun, 21 Ocak 2006 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Ve kültürel değerlerimiz listede peş peşe yer almaya başladı. Kabul edilen kültürel değerlerimiz listesi zaman için şöyle oluştu:
1. Meddahlık Geleneği (2008)
2. Mevlevi Sema Törenleri (2008)
3. Âşıklık Geleneği (2009)
4. Karagöz (2009)
5. Nevruz (Azerbaycan, Hindistan, İran, Kırgızistan, Özbekistan ve Pakistan ile ortak dosya (2009) (2016 yılında dosya Afganistan, Azerbaycan, Hindistan, Irak, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Pakistan, Tacikistan ve Türkmenistan katılımı ile genişletilmiştir)
6. Geleneksel Sohbet Toplantıları (Yaren, Barana, Sıra Geceleri ve diğer, 2010)
7. Alevi-Bektaşi Ritüeli Semah (2010)
8. Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali (2010)
9. Geleneksel Tören Keşkeği (2011)
10. Mesir Macunu Festivali (2012)
11. Türk Kahvesi ve Geleneği (2013)
12. Ebru: Türk Kâğıt Süsleme Sanatı (2014)
13. İnce Ekmek Yapımı ve Paylaşımı Geleneği: Lavaş, Katrıma, Jupka, Yufka (Azerbaycan, İran, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye ile ortak dosya) (2016)
14. Geleneksel Çini Sanatı (2016)
15. Bahar Bayramı Hıdırellez (Makedonya ile ortak dosya) (2017)
16. Dede Korkut-Korkut Ata Mirası: Kültürü, Efsaneleri ve Müziği (Azerbaycan ve Kazakistan ile Ortak Dosya, 2018)
17. Geleneksel Türk Okçuluğu (2019)
18. Minyatür Sanatı (2019, Azerbaycan, İran ve Özbekistan ile sunulan çok uluslu dosya)
Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi
19. Islık Dili (2017)
Geçtiğimiz günlerde Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan da bir açıklama geldi. Buna göre, somut olmayan 180 kültür mirasımız daha envantere kaydedildi. Türkiye Ulusal Envanteri’nde kayıtlı unsur sayısı 294’e ulaştı.
Klasik Türk süsleme sanatlarından dokuma sanatı geleneklerine, geleneksel çalgı yapım ve icracılığından çocuk oyun ve oyuncakları geleneklerine, geleneksel sporlardan misafir ağırlama geleneklerine ve Türk mutfak kültüründen geleneksel seyirlik sanatlara kadar oldukça geniş bir yelpazedeki kültürel ve sanatsal değerler de ulusal envantere eklendi.
Bir unsurun UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri’ne sunulabilmesi için öncelikle ulusal envantere kayıtlı olması gerektiğini vurgulayan Bakanlık Araştırma ve Eğitim Genel Müdürü Okan İbiş; bu envanter çalışmasıyla hem Türkiye’nin sahip olduğu kültürel ve sanatsal değerlerin tespit ve kayıt işlemlerinin gerçekleştirildiğini hem de UNESCO’ya kaydettirebilecek somut olmayan kültürel miras unsuru potansiyelimizin ne derece yüksek olduğunun ortaya konulduğunu söyledi.
Bu önemli çalışma için bakanlık yetkililerine teşekkür ediyor, önümüzdeki günlerde https://aregem.ktb.gov.tr/ adresinde de yayınlanacak ulusal envanterin son halini merakla bekliyorum…