14 ve 28 Mayıs seçimleri sonrasında tamamlanan resmi süreçlerin ardından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından atanan yeni kabine üyeleri bu hafta göreve başlıyor. Kabine konusunda en çok merak edilen soru, ekonomi yönetiminin başına kimin atanacağı ve yeni dönemde politikaların nasıl şekilleneceği idi.
Cevdet Yılmaz’ın Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Mehmet Şimşek’in Hazine ve Maliye Bakanı olarak görev alması, önümüzdeki dönem için ekonomi adına iyimserliği destekleyen bir gelişme oldu.
Geçen hafta piyasalarda “piyasa dostu” politikalar izleneceği inancı güçlendi. Döviz kurları beklendiği gibi yükselişe geçti. Son dönemde değerlenen TL ve artan üretim maliyetleri nedeniyle ihracatçılar dış piyasalarda fiyat tutturma konusunda büyük zorluklar yaşıyordu. Bu açıdan kurlardaki yükseliş, bir sorun göstergesi değil, tam tersine bir sorunun hafiflemesi/ortadan kalması olarak yorumlanmalı.
İthalat ve ihracatta rekor değerler
Mayıs ayı geçici verileri ihracatın yüzde 14,4, ithalatın yüzde 16 yükseldiğini gösterdi. İhracat Haziran 2022’den sonraki en yüksek artış hızına ulaştı. 21,6 milyar dolar olarak gerçekleşen ihracat için bu şimdiye kadarki en yüksek Mayıs değeri anlamına geliyor. İthalat ise son beş ayın en hızlı yükselişini gerçekleştirdi ve 34,3 milyar dolar ile şimdiye kadarki en yüksek değerine ulaştı. Dış ticaret hacmi de 56 milyar dolar ile rekor kırdı. İhracat ve ithalattaki Mayıs değerlerinin yükselişinde Nisan ayı değerlerinin Ramazan Bayramı nedeniyle düşük kalması ve Nisan’da yapılmayan ticaretin Mayıs ayına sarkmasının önemli bir etkisi var.
Ücretlilerin GSYH’den aldığı pay yükseldi
Geçen hafta TÜİK tarafından açıklanan verilere göre Türkiye ekonomisi ilk çeyrekte yüzde 4 büyüdü. Böylece GSYİH, depreme rağmen büyüme döngüsünü 11 çeyreğe taşıdı. COVID-19’un başladığı 2020’nin ikinci çeyreğinden itibaren ekonomi büyümeye devam ediyor. Yılın ilk çeyreğindeki ücret artışları, GSYH’den ücretlilerin aldığı payı yeniden yukarı taşıdı. 2016’da yüzde 36 düzeyinde olan GSYH’den ücretlerin payı her yıl düzenli azalarak 2022 sonunda yüzde 26,5’e kadar gerilemişti. İlk çeyrekte ise ücret artışları ve EYT ödemeleri nedeniyle yüzde 38’e yükseldi.
Bu hafta enflasyon ve sanayi üretimi açıklanıyor
Türkiye İstatistik Kurumu mayıs ayı TÜFE hesaplanmasında doğal gaz için "sıfır fiyat" yöntemi uygulanacağını açıkladı. Bu yöntem AB İstatistik Ofisi EuroStat standartları ile uyumlu. 2023 Haziran ve 2024 Mayıs arasındaki TÜFE hesaplamasında ise 25 metreküpe kadar doğal gaz tüketimi için yapılacak indirim dikkate alınacak. Doğalgazın TÜFE sepetindeki payı yüzde 2,9. Bir yıl boyunca doğalgaz tüketiminin ilk 25 metreküpü bedava olacağı için sıfır fiyat yöntemi ile önümüzdeki 12 ay boyunca doğalgaz fiyat desteği TÜFE’yi aşağı çekecek. Nisan’da tüketici fiyat endeksindeki artış yüzde 43,7, üretici fiyat endeksindeki artış yüzde 52,1 olmuş ve iki enflasyon göstergesi arasındaki fark 8,4 puan ile son 30 ayın en düşük seviyesine inmişti. Mayıs enflasyonu bu nedenle aylık bazda 0’a yakın hatta az da olsa negatif gelebilir.
Sanayi üretim endeksi Ocak’ta güçlü artışın ardından Şubat ve Mart’ta zayıf bir performans gösterdi. Nisan sonucunu bu hafta göreceğiz. Nisan ihracat adına pek parlak bir dönem değildi ve bu sanayi üretimini olumsuz etkilemiş olabilir. Nisan’da önceki aya göre büyük bir değişim beklenmemekle birlikte Mayıs ve sonrasında sanayi üretiminde daha güçlü veriler gelebilir.
YURTİÇİ
5 Haziran
10:00: Mayıs ayı enflasyon verileri
6 Haziran
14:30: Reel efektif kur - Mayıs
9 Haziran
10:00: Nisan ayı sanayi üretim endeksi
YURTDIŞI
5 Haziran
16:45: ABD Hizmet PMI