İlhan BULUT
BULUT Gümrük AŞ Yönetim Kurulu Başkanı
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında şekillenen yatırım teşvik sistemi içinde teşvik edilmeyen veya teşviki belirli şartlara bağlı olan yatırım konuları vardır, bunların içerisinde de en önemlilerinden birisi şüphesiz sentetik iplik imalatı gelmektedir. İmalat, enerji ve madencilik yatırımları bölümünde sınıflandırılan ve “Sentetik elyaf veya sentetik ipliğin ekstrüzyon yöntemiyle üretimine yönelik yatırımların belirli kriterlerle birlikte sadece genel teşvik (KDV ve Gümrük Vergisi muafiyeti) sisteminden yararlandığı durum. 29.06.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan karar ile yürürlükten kaldırılmıştı. Uygulama tarihi ise 01.01.2022 olarak belirlenmişti. Şimdi bu yeni düzenlemenin ne getirip ne götürdüğüne bakalım. Teşvik sisteminde iller, sosyo ekonomik ve gelişmişlik düzeyine göre 6 bölgeye ayrılmıştır. Birinci bölgede yer alan İstanbul’la ilgili istisnai durumlar haricinde “Orta Yüksek Teknolojili Yatırım Konuları” başlığı altında değerlendirilen “Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı, Makine ve teçhizat imalatı Elektrikli makine ve cihazların imalatı, Motorlu kara taşıtları imalatı, Demiryolu ve tramvay lokomotifleri ile vagonlarının imalatı, B.Y.S. ulaşım araçları imalatı.”
Faaliyetleri 1-2-3 veya 4. Bölge’de yapılması halinde 4. Bölge’nin daha geniş kapsamlı teşvik sisteminden yararlanıyordu. Sentetik ipliğin ekstrüzyon yöntemiyle imalatı, kod olarak kimyasal madde ve ürünlerin imalatı bölümünde sınıflandırılmış olmasın rağmen bir istisnai durum olarak bu sistemden yararlanamıyordu. Sektörde faaliyet gösteren yatırımcı ve iş insanları bu konuya anlam veremediklerini ifade ederken Aralık 2020 - Aralık 2021 döneminde yapılan sentetik ve suni filament iplik ithalatının 2,264 milyar dolar olması bu düşüncelerini destekliyordu. Bu alanda faaliyet gösteren ya da göstermek isteyen yatırımcılar önemli bir teşvik sistemine dahil olmuşlardır.