“Şehir Gelişim Stratejisi” eylem odaklı, katılımcı biçimde geliştirilen ve sürdürülen, adil bir büyümeyi sağlayacak ve tüm şehirlinin yaşam kalitesini yükseltecek hedefleri ve politikaları içeren bir belgedir.
Bir şehir gelişim stratejisi ile şehrin 20-30 yıl sonrası planlanır ve bu sonuca ulaştıracak adımlar belirlenir. Dünya daha fazla şehirleştikçe şehirlerin ekonomik büyümede üstlendiği rol gittikçe önemli olmaktadır. Bu nedenle, şehirlerin fırsatları iyi gözetip değerlendirerek yatırım ve büyüme konusunda yapacağı stratejik hamleler kritik öneme sahip olacaktır.
13/07/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’yla nüfusu 50.000 ve üzerindeki tüm belediyeler ve 23/07/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’yla büyükşehir belediyeleri stratejik plan hazırlamakla yükümlüdür. Bu planlar göreve geldikten sonraki 5 yılı kapsayacak şekilde hazırlanmalıdır.
Bu amaçla, 2019 yılında Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından belediyelerimize örnek olacak bir stratejik plan hazırlama rehberi geliştirilmiştir. Bu rehbere göre bir belediyenin stratejik planı:
Şehir halkının yaşam kalitesini etkileyen ve etkilemesi muhtemel koşulların anlaşılması,
Şehrin gelecekte ulaşmak istediği konum konusunda ortak bir anlayış ve mümkün olduğunca geniş bir uzlaşma sağlanması,
Bu konuma ulaşmak için belediyenin kaynaklarını etkin bir şekilde kullanma yollarını arayarak, ne yapması ve nasıl bir kurum olması gerektiğini tanımlaması için sistematik bir süreçtir.
Rehbere göre, stratejik plan ile belediyelerimiz:
Neredeyiz, nereye ulaşmak istiyoruz?
Gitmek istenilen yere nasıl ulaşabiliriz?
Başarımızı nasıl takip eder ve değerlendiririz? Sorularına cevap arayacak ve bulacaktır.
Önemli olan stratejik planların bir yükümlülük olarak değil gerçek bir yol haritası olarak kabul edilip hazırlanmasıdır. Örneğin, çok önemli bir turizm destinasyonu olan şehrimiz stratejik planında asfalt kaplama yol kilometresini önümüzdeki 5 yıl içerisinde ne kadar artıracağını belirtirken şehrin gelirini artıracak biçimde ziyaretçi profilini nasıl değiştireceğini de belirtmeli ve bunun için hedef koymalı, ölçü saptamalıdır.
Özetle, stratejik planlar şehrin gelişmesi yönünde hesap verebilir biçimde hazırlanmalı ve sonuçlar ara dönemlerde şehirli ile paylaşılmalıdır.
Haftanın Şehri: GLASGOW, İngiltere
Glasgow 620 bin nüfusu ile İngiltere’nin 3. büyük şehridir. Bir zamanların önemli sanayi şehri Glasgow zaman içerisinde işkollarının cazibesini yitirmesi ile birlikte bir gerileme dönemine girmiş, fikir ve kabiliyet sahibi nüfusunu yitirmiş ve fakirleşmiştir.
1983 yılında başlatılan bir stratejik dönüşüm hareketi ile birlikte şehir yeniden yapılanmaya başlamış ve bir cazibe merkezi haline gelmiştir. Stratejik hedeflerin başında, kaybedilen fikir ve kabiliyet sahibi nüfusu tekrar cezbetmek ve elde tutmak yer almıştır. Ayrıca gelecek on yıllarda hangi işkollarının şehre rekabet üstünlüğü kazandıracağı belirlenmiş ve bu yönde faaliyetler yoğunlaştırılmıştır. Bunun için kültürel etkinlikler, finans merkezi, bilim merkezi yatırımlarıyla yabancı ziyaretçi ve doğrudan yabancı yatırımların cezbedilmesi ve şehrin değer kazanması amaçlanmıştır.
Glasgow 2018 yılı rakamlarıyla 800 bin yabancı ziyaretçi cezbetmiş ve yüksek bir geceleme oranı ile -ortalama 5 gece - 4 milyon geceleme sağlamıştır.
Glasgow stratejik bir öngörü ve eylem bütünü ile önemli bir dönüşümü başarmış ve bu başarısı ile literatüre geçmiştir.